فسردگیهای ساز امکان ترانهام را عنان نگیرد
حدیث توفان نوای عشقم خموشی از من زبان نگیرد
ز دستگاه جهان صورت نیام خجالتکش کدورت
چو آینه دست بینیازان ز هر چه گیرد زبان نگیرد
سماجت است اینکه عالمی را به سر فکندهست خاک ذلّت
سبک نگردد به چشم مردم کسی که خود را گران نگیرد
ز دست رفتهست اختیارم، به پارسایی کشیده کارم
به ساز وحشت پری ندارم که دامنم آشیان نگیرد
به غیر وحشت به هیچ عنوان حضور راحت ندارد امکان
ز صید مطلب سراغ کم گیر اگر دلت زین جهان نگیرد
مناز بر مایهٔ تعیّن که کاروان متاع همّت
به چارسویی که خود فروشی رواج دارد دکان نگیرد
ز خود برآ تا رسد کمندت به کنگر قصر بینیازی
به نردبانهای چین دامن کسی ره آسمان نگیرد
اگر به عزم گشاد کاری ز گوشه گیران مباش غافل
که تیر پرواز را نشاید دمی که بال از کمان نگیرد
کج است طور بنای عالم تو نیز سرکن بهکجادایی
که شهرت وضع راستیها چو حلقهات بر سنان نگیرد
درآتش عشق تا نسوزی نظر به داغ وفا ندوزی
که از چراغ هوس فروزی تنور افسرده نان نگیرد
فتادهای را ز خاک بردار و یا مبر نام استطاعت
کسی چهگیرد ز ساز قدرتکه دست واماندگان نگیرد
اگر ز وارستگان شوقی به فکر هستی مپیچ بیدل
که همّت آیینهٔ تعلٌق به دست دامنفشان نگیرد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی احساساتی نظیر افسردگی، ناتوانی و جستجوی زیبایی و آزادی میپردازد. شاعر بر این نکته تأکید میکند که اگر انسان از قید و بندهای مادی و افکار منفی رها نشود، قادر به بیان عشق و هنر خود نخواهد بود. او به ضرورت تلاش و خودآگاهی اشاره میکند و میگوید که باید از زوایای تاریک زندگی فاصله بگیریم تا به نیکی و روشنی برسیم. همچنین، شعر بر اهمیت اراده و عزت نفس تاکید دارد و اینکه فرد نباید خود را در نظر دیگران بیارزش بداند؛ بلکه باید به دنبال رشد و کمال باشد. نهایتاً، شاعر با یک دعوت به عشق و صداقت، به خواننده هشدار میدهد که در آتش عشق بسوزد و به دنبال وفا باشد.
هوش مصنوعی: غم و اندوه زندگی نمیتواند مانع از بیان عشق من شود؛ حتی در سختیها و طوفانها، صدای عشق من خاموش نخواهد شد.
هوش مصنوعی: من از ساختار جهانی که در آن زندگی میکنم، شرمنده نیستم. کدر شدن و تاریکی مانند آینه بر من تاثیر نمیگذارد. کسانی که نیازمند نیستند، از هر چیزی دست میکشند و نمیتوانند زبان به سخن بیاورند.
هوش مصنوعی: بهنظر میرسد کسی که به خاطر علم و داناییاش به زمین افتاده و مورد بیاحترامی قرار گرفته، در واقع به دلیل اصرار و پافشاریاش در این وضعیت است. او برای دیگران کماهمیت و سبک نمیشود، بلکه کسی که خود را ارزشمند بداند، در چشم مردم هم باارزش باقی میماند.
هوش مصنوعی: من کنترل زندگیام را از دست دادهام، به دینداری و پارسایی رو آوردهام و کارهایم به جایی رسیده که به ترس و وحشت دچار شدهام. دیگر نگران نیستم که دامنم به آشیانهای بچسبد.
هوش مصنوعی: به جز ترس و وحشت، هیچ چیزی در زندگی باعث آسایش نمیشود. اگر به دنبال هدف و مطلب خاصی هستی، کمتر به آن توجه کن؛ زیرا اگر دلت نسبت به این دنیا وابسته نباشد، آرامش بیشتری خواهی داشت.
هوش مصنوعی: با خودستایی به چیزهایی که مشخصکنندهی هویت و جایگاه انسان است نپرداز، چون در جایی که فروش خود را رایج میدانند، نمیتوان تجارت ارزشمندی کرد.
هوش مصنوعی: از خودت فراتر برو تا به آرزوهایت دست یابی. تنها با تلاش و اراده میتوانی به قلههای بلندی برسید و نیاز به کمک دیگران نداشته باشی. کسی که به خدا و آسمان نزدیک میشود، به سادگی نمیتواند به کمک دیگران اتکا کند.
هوش مصنوعی: اگر تصمیم به انجام کاری گرفتهای، نباید از گوشهنشینی دوری کنی و غافل شوی، چرا که پرنده در پرواز نمیتواند لحظهای بیبال بماند.
هوش مصنوعی: ساختار و نظم عالم نیز به نوعی کج و ناهموار است؛ بنابراین، بر تو لازم است که به کجرفتاری اعتراف کنی. زیرا شهرت و اعتبار حقیقتها هرگز به اندازهای نیست که بتواند همچون حلقهای بر سر نیزه قرار گیرد.
هوش مصنوعی: در آتش عشق وقتی نمیسوزی که به درد و وفا توجه نمیکنی؛ چرا که شعلهور شدن از هوس، باعث نمیشود که درد و رنج واقعی را احساس کنی و در این حالت، زندگیات از ثمری بهرهمند نخواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر کسی به دست و پا افتادهای کمک نمیکند، نباید نام توانایی یا قدرت را به میان آورد، زیرا این کار فقط برای توانمندان است و دست نیازمندان را نمیگیرد.
هوش مصنوعی: اگر به عشق و آرزوهای آزادگان فکر میکنی، پس لباس خود را از وابستگی و تعلق دور نگهدار، چرا که همت و اراده به مانند آینهای است که نمیتواند به دامنپوشی بگیرد و خود را به زمین بسپارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.