اگر دماغم درین خمستان خمار شرم عدم نگیرد
ز چشمک ذره جام گیرم به آن شکوهی که جم نگیرد
در آن دبستان که سعی گردون به حک دهد خط کهکشانش
کسی ز قدرت چه وانگارد که دست خود را قلم نگیرد
درین قلمرو کف غبارم به هیچکس همسری ندارم
کمال میزان اعتبارم بس است اگر ذره کم نگیرد
ز عرصهٔ اعتبار گوی سر سلامت توان ربودن
گر آمد و رفتن نفسها به باد تیغ تو دم نگیرد
نفس به خمیازه میگدازی به ساز نقش نگین ننازی
که نام اقبال بی نیازی لبی که ناید بهم نگیرد
نصیبی از عافیت ندارد حباب بحر غرور بودن
حذر که باد دماغت آخر به رنج نفخ شکم نگیرد
به این درشتی که طبع غافل خطاست تأثیر انفعالش
چو سنگ درکارگاه میناگر آب گردد که نم نگیرد
نرفته از خود ندارد امکان به معنی رفتگان رسیدن
که خاک ناگشته کس درین ره سراغ نقش قدم نگیرد
گزیده اقبال همت ما فروتنی عرصهٔ نیاز
که منت سربلندی آنجا کسی به دوش علم نگیرد
خیال نامحرم گریبان دواند ما را به صد بیابان
چه سازم آواره در دل که راه دیر و حرم نگیرد
دل است منظور بینیازی ز غفلت آزردهاش نسازی
.کسیکزان جلوه شرم دارد شکست آیینه کم نگیرد
اگر بنازم به زور همت نیام خجالت کش غرامت
کشیدهام بار هر دو عالم به پشت پایی که خم نگیرد
ندارد این مکتب تعّین کدورت انشاتری چو بیدل
به صفحهگرنام او نویسم به جز غبار از رقم نگیرد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به بیان احساسات و تفکرات عمیق خود درباره وجود و واقعیت میپردازد. او با اشاره به زیبایی و عظمتی که در جهان هستی میبیند، به ضعفها و محدودیتهای انسانی اشاره میکند. شاعر به اهمیت خودآگاهی و تلاش در راستای رشد و تعالی اشاره دارد و تأکید میکند که انسان باید از غرور و خودخواهی فاصله بگیرد تا به مقامهای بالاتر نائل شود. او دغدغههای درونی خود را با بیان تصاویری از طبیعت و کائنات به تصویر میکشد و تأکید دارد که تنها از طریق تسلیم در برابر حقیقت و فروتنی میتوان به درک عمیقتری از وجود رسید. در نهایت، تذکری به بیثباتی دنیا و نیاز به آگاهی از خود را منتقل میکند.
هوش مصنوعی: اگر در این فصل بهاری نتوانم از زیباییها و جذابیتهای دنیا لذت ببرم، آنگاه با تمام لذتها و شیرینیها از زیباییها بهرهمند میشوم، چرا که در اینجا هیچ چیز نمیتواند مثل نوشیدن جامی از عشق و زیبایی مرا سرمست کند.
هوش مصنوعی: در آن مدرسهای که تلاش دنیا به آنجا علم و دانش میآموزد، هیچکس نمیتواند به واسطه قدرت خود، قلم را به دست بگیرد و چیزی بنویسد.
هوش مصنوعی: در این دنیا، هیچکس همتای من نیست و من به خودم افتخار میکنم. اعتبار و ارزش من به قدری است که حتی اگر کمی از آن کاسته شود، کافی است.
هوش مصنوعی: در میدان ارزش و اعتبار، گوی سلامت را میتوان به دست آورد، اما اگر نفسها به خطر بیفتند، دیگر وقت آن نیست که کسی از تیغ تو بگریزد.
هوش مصنوعی: نفس تو به آرامی به خواب میرود و با زیباییهای خود به دنبال جذب توجه دیگران است. نام خوشبختی و بینیازی را میبرد، اما لبهایی که به هم نمیرسند، نمیتوانند او را در آغوش بگیرند.
هوش مصنوعی: حباب دریا از آرامش بیبهره است؛ زیرا غرور و خودبینی او را به خطر میاندازد. در نهایت، اگر نبیند که باد غرورش چه بلایی میتواند سرش بیاورد، دچار مشکل خواهد شد و آرامش خود را از دست میدهد.
هوش مصنوعی: طبع نادان و بیخبر دچار اشتباه است و تأثیرات منفی آن همانند سنگ در کارگاه میناگری است که اگر آب به آن برسد، رطوبت نمیگیرد.
هوش مصنوعی: آن که از خود دور شده باشد، نمیتواند به مفاهیم و معانی کسانی که از دنیا رفتهاند دست یابد. زیرا هیچ کس در این راه نمیتواند رد پای کسی که خاکی نشده را دنبال کند.
هوش مصنوعی: در زندگی، تلاش و کوشش ما باید با تواضع و شناخت نیازهایمان همراه باشد. زیرا در جایی که بزرگی و افتخار وجود دارد، هیچکس به راحتی نمیتواند به آنجا دست یابد و هیچکس نمیتواند خود را بالاتر از دیگران بداند.
هوش مصنوعی: خیال کسی که به ما تعلق ندارد، ما را به جاهای دور و بیسرانجام میکشد. در دل آوارهام، اما دیگر نمیتوانم راهی به معابد و مکانهای مقدس بیابم.
هوش مصنوعی: دل نماد بینیازی و عدم وابستگی است و باید از غفلت دور باشد تا آسیب نبیند. کسی که به خاطر زیبایی و فروتنی خود دچار مشکل میشود، نباید خود را کمتر از کسی بداند.
هوش مصنوعی: اگر بخواهم به توانایی و ارادهام افتخار کنم، نباید از اینکه بهای سنگینی برای آن پرداختهام، خجالت بکشم. من بار دو جهان را به دوش میکشم و هرگز کم نمیآورم.
هوش مصنوعی: این مکتب نمیتواند غم و اندوه را برطرف کند. مانند بیدل که وقتی در صفحهای مینویسد، جز غبار چیزی از آثارش باقی نمیگذارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.