اجل پیام فرستاد سوی کشور ری
که گشت روز تو کوتاه و روزگار تو طی
بریخت خون سلیل رسول، زاده سعد
به یاد میری تهران و حکمداری ری
از آن زمانه به نفرین خاندان رسول
دچار گشتهای ای خاک تودهٔ لاشی
شرنگ قهر اجانب چشیده دم در دم
پیام سخت حوادث شنیده پی در پی
بسا سلالهٔ شاهنشهان که حشمتشان
گذشته بد ز سر تاج خانوادهٔ کی
که درتو جای گزیدند و خوار و زار شدند
چو آل بوبه که شد در تو دور آنان طی
بسا بزرگان کاندر تو زار کشته شدند
و یا زبیم گرفتند ره به دیگر حی
از آن قبل که تو شومی و شومی از در تو
به ملک در شود انسان که باده در رگ و پی
هماره بنگه اوباش و جایگاه رنود
همیشه مهد خرافات و گاهوارهٔ غی
همه فقیر به علم و همه علیم به زرق
همه ضعیف به عقل و همه دلیر به می
به تنگدستی، پابند زینت سرو بر
به بینوایی، گرم نوازش دف و نی
ایا به داخلیان گفته الجناحعلیک
ولی به خارجیان گفته الجناح علی
همین نهتنها در جنگ شیعی و سنی
بسوختی چو ز تف شراره تودهٔ نی
که جنگ شافعی و مالکیت هم پس از آن
چنان فشرد که در تو نماند شخصی حی
به یاد دار که با خاک ره شدی یکسان
ز نعل لشگر تاتار و برق خنجر وی
به یاد دار کز آشوب توپ استبداد
شد آفتاب تو تاریک و نوبهار تو دی
به یاد دارکه دادی تو هفده شهر به روس
ز ملک ایران، آن گه که طفل بودی هی
به یاد دار که بودی عبید اجنبیان
از آن زمان که نبشتند بر تو هذالری
علاج ایران نبود جز اینکه صاعقهایت
به شعله محو کند، کاخر الدوا الکی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به شرح اوضاع نابسامان و فساد سیاسی کشور ایران میپردازد. شاعر با اشاره به ارسال پیامی از جانب اجل به مردم ری، به کوتاهی روزگار و تباهی آنها اشاره میکند. او در این شعر بر چهرههای تاریخی و تأثیر منفی خاندانها و بزرگان بر سرنوشت مردم تأکید میکند. همچنین به جنگها و فتنهها، خصوصاً جنگهای مذهبی، اشاره کرده و از وضعیت فقر و دانش ضعیف در میان مردم مینالد.
شاعر به یادآوری یک سری حوادث تاریخی، از جمله تسلط تاتارها و فجایع ناشی از استبداد میپردازد. او اشاره میکند که کشور در اثر اشتباهات و خیانتهای گذشته، از جمله تحویل بخشهایی از خاک به روسها، به وضعیتی اسفناک دچار شده است. در نهایت، شاعر درمان ایران را در حذف کامل این فساد و تباهی میبیند و خواستار اصلاحات اساسی است.
هوش مصنوعی: مرگ خبری فرستاده به شهر ری که زمان زندگیات به پایان رسیده و عمرت به سرعت در حال تمام شدن است.
هوش مصنوعی: این شعر به یادآوری یک واقعه تاریخی اشاره دارد که در آن خون یکی از فرزندان سعد بن ابیوقاص، یکی از صحابه پیامبر اسلام، ریخته شده است. این حادثه به نوعی به یادآوری قدرت و حاکمیت در منطقه تهران و ری میپردازد. شاعر با اشاره به این واقعه، احساسات و تأثیرات آن را در تاریخ و سیاست معاصر بیان میکند.
هوش مصنوعی: از آن زمان که به نفرین خاندان پیامبر دچار شدهای، ای خاک تودهی بیمقدار.
هوش مصنوعی: با هر لحظهای که میگذرد، تلخی خشم بیگانگان را حس میکنم و مدام اخبار ناگواری از حوادث مختلف به گوشم میرسد.
هوش مصنوعی: بسیاری از نسلهای پادشاهان وجود دارند که عظمت و شکوه آنها به اندازهی ملک و ریاست خاندان کیانی نیست.
هوش مصنوعی: کسانی که در تو قرار گرفتند و ضعیف و درمانده شدند، مانند آل بوبه که در تو در گردش بودند.
هوش مصنوعی: بسیاری از افراد بزرگ و با استعداد به خاطر تو دچار افسردگی و ناامیدی شدند و یا از ترس و حذر از تو، مسیر زندگی خود را به سمت دیگری تغییر دادند.
هوش مصنوعی: قبل از آنکه تو به دنیا بیایی و آثار وجودت بر زندگیام نمایان شود، انسانیت به من معنا پیدا میکند؛ چرا که عشق و شوق در وجودم جاری است.
هوش مصنوعی: همیشه به افراد بیفرهنگ و مکانهایی که در آنها نادرستی و خرافات رایج است، نگاه کن. این مکانها معمولاً خاستگاه اندیشههای نادرست و ضعف فرهنگی هستند.
هوش مصنوعی: همه افراد از نظر دانش کمبود دارند و فقط در ظاهر خود را با ظواهر و زرق و برق نشان میدهند. همچنین، همه از لحاظ عقل ضعیف هستند و تنها در مراتب عاطفی و احساسی شجاعت را در نوشیدن مینمایانند.
هوش مصنوعی: در شرایط سخت و نداشتن ثروت، مانند درخت سرو به شکوه و زیبایی خود پایبند میمانم. در عین فقر و نداشتن، خود را با نواختن دف و نی آرامش میبخشم.
هوش مصنوعی: آیا به مردم داخل گفتهاید که "زود باشید" ولی به خارجیها گفتهاید "زودتر بیایید"?
هوش مصنوعی: اینجا اشاره میشود که درگیریها و جنگها میان شیعه و سنی نه تنها باعث ویرانی شده، بلکه همانند آتش زبانهکشی که از تودههای نی برمیخیزد، به شدت سوخته و ویران کردهاند. درواقع، این درگیریها به شدت ویرانگر و آسیبزننده بودهاند.
هوش مصنوعی: جنگ بین شافعی و مالکیت به قدری شدید بود که هیچ انسانی در تو باقی نماند.
هوش مصنوعی: به خاطر بسپار که تو نیز مانند خاک جاده، به خاطر نعل اسبهای لشکر تاتار و درخشش خنجرشان، به فنا رفتی.
هوش مصنوعی: به خاطر داشته باش که در زمان آشفتگی و ظلم، روزهای خوب تو به تاریکی گرایید و بهار زندگیات به خزان تبدیل شد.
هوش مصنوعی: به یاد داشته باش که تو در زمان کودکیت، هفده شهر از سرزمین ایران را به روسها دادی.
هوش مصنوعی: به خاطر بسپار که تو از زمانهای دوری که برایت چیزهایی نوشتند، تنها یک بیگانه بودی.
هوش مصنوعی: درمان واقعی ایران در این بود که یک نیروی قوی و سریع بهوجود بیاید تا هر چیز منفی را به طور کامل نابود کند، زیرا آخرین چاره همیشه از بین بردن مسائل و مشکلات است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
مشوشست دلم از کرشمهٔ سلمی
چنان که خاطر مجنون ز طرهٔ لیلی
چو گل شکر دهیم درد دل شود تسکین
چو ترش روی شوی وارهانی از صفری
به غنچهٔ تو شکر خنده نشانهٔ باده
[...]
فغان از آن دو سیه زلف و غمزگان که همی
بدین زره ببری و بدان ز ره ببری
چه چیز بهتر و نیکوتر است در دنیی؟
سپاه نی ملکی نی ضیاع نی رمه نی
سخن شریفتر و بهتر است سوی حکیم
ز هرچه هست در این ره گذار بیمعنی
بدین سخن شدهای تو رئیس جانوران
[...]
مشوش است دلم از کرشمه سلمی
چنانکه خاطر مجنون ز طره لیلی
چو گل شکر دهیم در دل شود تسکین
چو ترش روی شوی وارهانی از صفری
بغنچه تو شکر خنده نشئه باده
[...]
فراخت رایت ملک و ملک به علیین
کفایت ثقت الملک طاهربن علی
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.