ذات چه بودجزو و کل با یکدگر
جملگی یک گشته در زیر و زبر
روح چه بود پرتوی ازنور ذات
مانده سر گردان دریای صفات
عین چه بود در تجلّی گم شدن
قطرهٔ نامانده و قلزم شدن
عشق چه بود ذات اشیا یافتن
در نهان سر هویدا یافتن
نور چه بود راز جانان دیدنست
رازها بر گوش دل بشنیدنست
چیست ظلمت اندُه جان یافتن
بر هوای کام جان بشتافتن
عقل چه بود چشم دل برتافتن
از بدانستن رهی بشناختن
شوق چه بود آگهی دادن بدل
تا رهایی یابد او از آب و گل
آسمان چه بود نظیر پرده دار
سر جانان کرده بر کل آشکار
شمس چه بود پرتوی از نور ذات
ازرموز عشق گردان در صفات
ماه چه بود سالکی حیران شده
در فنای او فتان خیزان شده
نار چه بود کبر در سرداشتن
خویش رادر جاهلی بگذاشتن
باد چه بود نیستی در نیستی
جهد کن تات اندرین ره نیستی
آب چه بودتازه رویی کردن است
جور از دست خسیسان بردنست
خاک چه بوددایماً افتادگی
در جنون عشق کردن سادگی
کوه چه بود اندرین ره ماندنست
صد کتاب هجر بر خود خواندنست
بحر چه بود در مکنون دادنست
از وصال دل بسر افتادنست
عرش چه بود قلب قلبی یافتن
از قلوب کالبد سر تافتن
فرش چه بود کارگاهی ساختن
هر دم ازنوعی دگر پرداختن
لوح چه بود راز اشیا خواندن است
گر توانی معنی آن راندن است
عشق چه بود جملگی حق دیدنست
در فضای بیخودی گردیدنست
عقل چه بود پر فضولی گفتن است
در ناسفته بدانش سفتن است
خوف چه بود نقش صورت دیدنست
پای تا سر در کدورت دیدنست
امن چه بود در حضور لامکان
اوفتاده محو کرده جسم و جان
شوق چه بود روی جانان یافتن
بعد از آن نور معانی یافتن
ذوق چه بوددر وصال خویش نه
جملگی یک گشته و پس پیش نه
روح چه بود پای تاسر گشته کل
دستها کلّی فرو شسته ز ذل
حال چه بود بازگشتن در مکان
یافته سر معانی هر زمان
قال چه بود گفتن ازدردی سخن
تامگر پیدا شود راز کهن
ذات چه بود این همه خود دیدنست
هست خود نه نیک و نه بد دیدنست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تأمل در مفاهیم عمیق و فلسفی وجود و ذات اشیاء میپردازد. شاعر با پرسشهای متوالی به بررسی وجوه مختلف وجود، روح، عشق، نور، عقل، شوق و دیگر مفاهیم میپردازد و آنها را به صورت استعاری توصیف میکند. او از "ذات" به عنوان یک حقیقت کلان یاد میکند که در همه چیز وجود دارد و همه چیز را در بر میگیرد. در این میان، عشق را دریچهای برای درک حقیقت و ذات اشیاء میداند و عقل را به عنوان ابزاری برای شناخت و آگاهی. شاعر بر این باور است که هر یک از این مفاهیم در کنار یکدیگر معنا پیدا میکنند و در نهایت به شناختی از کل هستی و ذات میانجامند. این شعر به نوعی جستوجویی درونی برای فهم اسرار وجود و حقیقت نهفته در آن است.
هوش مصنوعی: وجود چه چیزی جز تکه و مجموعهای است که همه آنها در هم آمیخته و به صورت یک کل در بالا و پایین قرار گرفتهاند.
هوش مصنوعی: روح به عنوان تجلی و روشنایی از ذات الهی توصیف میشود که در میان ویژگیها و صفات مختلف گم و سرگردان است. این بیانگر این است که روح خود بخشی از یک حقیقت بزرگتر و نورانی است و در جستجوی درک و فهم صفات و ویژگیهای وجودی است.
هوش مصنوعی: همانطور که قطرهای از دریا محو میشود و تمامیت خود را در آب بزرگتر گم میکند، انسان نیز در نور و عظمت الهی ناپدید میشود و به وضعیت بالاتری از وجود میرسد.
هوش مصنوعی: عشق یعنی کشف حقیقت اشیا و پیدا کردن آنها در باطن و در دل نهفتهشان.
هوش مصنوعی: نور در واقع تجلی و نمایانی عشق و معشوق است که تنها با چشم دل و درک باطن میتوان آن را مشاهده کرد. راز زندگی و عشق در درک و فهم عمیق نهفته است، و انسان با گوش دل میتواند به شنیدن این اسرار بپردازد.
هوش مصنوعی: در این بیت به احساسات انسانی اشاره شده است. وقتی آدمی در اندوه و تاریکی قرار میگیرد، برای دستیابی به خواستهها و آرزوهای خود به تلاش میپردازد. این نشاندهنده جستوجوی امید و نور در زمانهای سختی است.
هوش مصنوعی: عقل یعنی اینکه با دلی باز و آگاه از نادانیها، به شناخت راه درست بپردازیم و از آموختههای نادرست فاصله بگیریم.
هوش مصنوعی: شوق به چه معناست که قلبی را به خبر دادن وادار کند تا از قید و بندهای دنیوی آزاد شود؟
هوش مصنوعی: آسمان چه چیزی است جز پردهای که معشوق بر روی جان و ذات خود کشیده و همه چیز را نمایان کرده است؟
هوش مصنوعی: شمس چه چیزی بود؟ او نوری از ذات الهی بود که عشق را در ویژگیها و صفات مختلف پخش میکرد.
هوش مصنوعی: ماه چه بود؟ سالکی که در زیبایی و حقیقت او متحیر شده است و به خاطر عشق و جاذبه او در حال حرکت و رقص است.
هوش مصنوعی: نار به چه چیز میماند وقتی که به بزرگنوازی در سرد بودن خود افتخار کند و همه چیز را در حالت جاهلیت رها کند؟
هوش مصنوعی: باد نشانهای از عدم است، در حالی که ما در جستجو و تلاشیم تا در این مسیر به فهمی از عدم برسیم.
هوش مصنوعی: آب نشانه تازگی و شفافیت است، اما در واقع میتواند نشاندهندهٔ فریبکاری باشد که از دست افراد بخیل و حرصورز به دست آمده است.
هوش مصنوعی: خاک همیشه به معنای تواضع و فروتنی است و در عشق، دیوانگی و دلدادگی میتواند نشانهای از سادگی و بیپیرایگی باشد. در واقع، کسی که عاشق میشود، ممکن است به راحتی از خود بیخود شود و این حالتش نشاندهندهی صداقت و بیغرضیاش باشد.
هوش مصنوعی: کوه چه اهمیتی دارد، وقتی که در این مسیر ایستادهایم؟ این تنها به خواندن صدها کتاب درباره جدایی میماند.
هوش مصنوعی: دریا چه چیزی است جز اینکه در عمق خود از پیوند قلبها و شوق رسیدن به هم رازها و افکار را پنهان کرده است.
هوش مصنوعی: عرش به معنای بالاترین مقام و جایگاهی است که در آن محبت و عشق در دلها پیدا میشود، و در این حالت، آگاه شدن از عشق و احساسات عمیق انسانها به حساب میآید. در واقع، برتری و زیبایی بینظیری در تسخیر دلها نهفته است.
هوش مصنوعی: فرش به معنای محیطی است که همیشه در حال تغییر و نوآوری است، جایی که با هر لحظه، نوع جدیدی از طراحی و بافت به وجود میآید.
هوش مصنوعی: لوح در واقع وسیلهای است برای فهمیدن و کشف رمز و راز اشیا. اگر بتوانی، باید تلاش کنی تا معنی آن را درک کنی.
هوش مصنوعی: عشق در واقع همانا مشاهده حقیقت است و در آن، فرد به نوعی از خود بیخود شده و در فضای غیر خودی در حرکت است.
هوش مصنوعی: عقل به معنای کنجکاوی و فضولی دربارهی مسائل ناشناخته است و در واقع تلاش برای درک عمیقتر آنچه که هنوز به طور کامل فهمیده نشده، میباشد.
هوش مصنوعی: نگرانی چیست؟ هنگامی که فقط ظاهر یک چیز را میبینی، تمام وجودت در تاریکی و نادانی غرق است.
هوش مصنوعی: در شرایطی که در برابر وجود نامتناهی قرار داریم، احساس امنیت چه معنایی دارد؟ این وجود با عظمت، روح و جسم ما را به شدت تحت تأثیر قرار داده و ریشهدار کرده است.
هوش مصنوعی: شوق به معنای لذت و علاقه شدید است و در اینجا به احساس و وجد دل از دیدار معشوق اشاره دارد. این جمله بیانگر این است که بعد از یافتن معشوق، فرد به درک عمیقتری از مفاهیم و معانی زیبای زندگی دست مییابد. به نوعی، عشق و دیدار معشوق باعث بیداری روح و روشنایی فکر میشود.
هوش مصنوعی: شادی و سرور در هنگام ملاقات با تو چقدر بود! همه ما به یکباره به سمت تو میآییم و سپس دوباره به عقب برمیگردیم.
هوش مصنوعی: روح چه بود؟ وقتی که به زمین افتاده و به ذلت افتاده است، تمام قدرتها و تواناییهایش را از دست داده است.
هوش مصنوعی: احوال چگونه است وقتی که در مکان خود بازمیگردی و مفهوم هر زمانی را درک میکنی؟
هوش مصنوعی: گفتن درباره درد و رنج تنها زمانی معنی دارد که رازی قدیمی و پنهان آشکار شود.
هوش مصنوعی: اینکه ما خود را در این دنیا بوجود آوردهایم و به خود مینگریم، حقیقتی است که باید درک کنیم. اما آنچه که از خود میبینیم، نه بهطور مطلق خوب است و نه بد. در واقع، مشاهده خود باید فرای افکار مطلوب و نامطلوب باشد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.