زهی بگرفته از مه تا به ماهی
سپاه دولت پیروز شاهی
جهانداری که خورشیدست و سایه
یکی شاهنشهی دیگر الهی
خداوندی که بنهادند گردن
خداوندیش را تا مرغ و ماهی
همش بر آسمان دست اوامر
همش بر اختران حکم نواهی
جهان بر هیچکس تا مرجعش اوست
ندارد منت مالی و جاهی
اگر پیروزه در پاسش گریزد
که آمر اوست گیتی را و ناهی
به کلی رنگ رویش فارغ آید
چو رنگ روی یاقوت از تباهی
وگر خورشید روی او بخواهد
فرو شوید ز روی شب سیاهی
ز رایش چاه یوسف بیاثر بود
وگرنه یوسفی کردی نه چاهی
در آبادی عالم تو توانی
که از هستی خرابی را بکاهی
زهی باقی به عونت عهد عالم
چنان کز عدل باشد پادشاهی
نه پیش آید نفاذت را توقف
نه دریابد دوامت را تناهی
جهان همت تست آنکه طوبی
کند در روضهای او گیاهی
یکی عالم تویی وان کت ببیند
ببیند کل عالم را کماهی
در آن موقف که از بیجادهگون تیغ
شود رخسارهٔ ارواح کاهی
سنان خندان بود او داج گریان
خرد مخطی شود ادارک ساهی
به همآوازی تکبیر گردد
صدای گنبد گردون مباهی
امل چون صبح شمشیرت برآید
بدرد جامه چون صبح از پگاهی
کند اعدای ملک از ننگ عصیان
به دلگویان کجا بد بیگناهی
تن تیغ ترا از تن قبایی
سر رمح ترا از سر کلاهی
جهانی یک به دیگر میپناهند
تو از یزدان به یزدان میپناهی
الا تا بلبل از یک گونه گفتار
دهد بر دعوی بستان گواهی
جهان بستان بزمت باد و بلبل
درو نوعی ز اصحاب ملاهی
قضا را حجت آن بادا که گویی
جهان را شیوه آن بادا که خواهی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به وصف قدرت و عظمت الهی و شاهی میپردازد. شاعر تأکید میکند که پادشاهی که همچون خداوند قوی و توانا است، جهان را تحت فرمان خود دارد و هیچکس نمیتواند از او شکوایی داشته باشد. او به عنوان یک مرجع الهی، بر اختران و آسمانها حکم میراند و هر چیزی تحت نظر اوست.
شاعر همچنین به هدف و عدالت پادشاهی اشاره میکند که همواره در پی آبادانی و اصلاح جهان است و هیچچیز نمیتواند مانع اراده او شود. در پایان، شاعر به قدرت و شکوه او اشاره میکند و تأکید میورزد که هر انسان باید از خداوند یاری بگیرد و به او پناه ببرد.
کل این اشعار نشاندهنده یک عشق عمیق به عدالت و قدرت الهی و همچنین تعهد به اصلاح و آبادانی جامعه است.
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی توصیف میکند که سپاه دولت پیروز و قدرتمند شاهی به اندازهای عظیم و باشکوه است که مانند نوری از ماه درخشش دارد. به عبارتی، قدرت و عظمت دولت و سربازانش به حدی است که میتوانند همچون نوری در شب درخشان باشند.
هوش مصنوعی: این گفته به خدای یکتا اشاره دارد که مانند خورشید، درخشان و روشن است و سلطنت و قدرت او بینظیر و برتر از هر چیز دیگر است. همچنین سایه به معنای تأثیر و وجود خدا در زندگی و دنیا است. در واقع، این جمله به عظمت و مقام الوهیت اشاره میکند، با تأکید بر اینکه هیچ چیز نمیتواند با این قدرت مقایسه شود.
هوش مصنوعی: خداوندی که عظمت و قدرت او را در وجود همه موجودات از جمله پرندگان و ماهیان میبینیم و میستاییم.
هوش مصنوعی: تمامی امور در آسمان تحت کنترل اوست و هر چیزی که در ستارهها میگذرد، با دستورات او معین شده است.
هوش مصنوعی: هیچ کس در این دنیا به خاطر ثروت یا مقامش مورد توجه قرار نمیگیرد، زیرا تنها خداوند است که میتواند مرجع و پناهگاه واقعی باشد.
هوش مصنوعی: اگر کسی در پیروزی خود بخواهد از چالشها و مشکلات فرار کند، باید بداند که در این دنیا، کسی که بر او حاکم است و او را راهنمایی میکند، در واقع سرنوشت و قوانینی هستند که نمیتوان از آنها فرار کرد.
هوش مصنوعی: وقتی رنگ چهرهاش از همه تب و تپشها آزاد شود، مانند رنگ یاقوت از زوال و فساد دور میماند.
هوش مصنوعی: اگر خورشید زیبایی او بخواهد فروغ خود را در شب تاریک پنهان کند.
هوش مصنوعی: از زیبایی و جذابیت شخصیت یوسف، چاه به خودی خود هیچ تأثیری نداشت و اگر نبود، تو هم یوسفوار نمیشدی و تنها چاه باقی میماند.
هوش مصنوعی: در این دنیا، تو میتوانی به شکلی تاثیرگذار عمل کنی که از نابودی و خرابیها کاسته شود و زندگی را بهبود بخشی.
هوش مصنوعی: ای وای بر تو که ای موجود باقی، بر عهدت به خاطر جهان چنین شدهای که پادشاهی بر اساس عدل برقرار است.
هوش مصنوعی: نه چیزی میتواند مانع از پیشرفت و نفوذ تو شود، نه کسی میتواند به انتهای وجود و دوام تو پی ببرد.
هوش مصنوعی: عالم بستگی به تلاش و اراده تو دارد؛ کسی که در مسیر تو تلاش کند، در باغهای وجودش میتواند به گل و گیاه خوبی تبدیل شود.
هوش مصنوعی: شما به گونهای هستید که اگر کسی به شما توجه کند، میتواند تمام جزئیات جهان را ببیند، مانند ماهی که همه چیز را در آب میبیند.
هوش مصنوعی: در آن لحظهای که چهره ارواح مانند تیغی بدون راه میدرخشد.
هوش مصنوعی: سرود شادی در دل او جاری بود، اما از دلی رنجور، درک نادرست و خطا ممکن است به وجود بیاید.
هوش مصنوعی: صدای آسمان با همخوانی تکبیر به زیبایی و شکوه پخش میشود.
هوش مصنوعی: وقتی که صبح فرا میرسد، شمشیرت آماده خواهد شد و لباس به درد میآید، همانطور که صبح زود بر مشکلات و چالشها غلبه میکند.
هوش مصنوعی: بدیها و ناپاکیهای ملتی از عواقب نافرمانی و گناهانی است که بر دلها اثر میگذارد. پس میپرسند که آیا میتوان از آن نام بدی که بیگناهان را متأثر میکند، فرار کرد؟
هوش مصنوعی: تو به نازکی و زیبایی تیغ و سر رمح هستی و من به مانند قبای گرانبها و کلاه فاخر، احساس عمیقتری از وجود تو دارم.
هوش مصنوعی: مردم دنیا به یکدیگر پناه میبرند، اما تو تنها به خدا پناهندهای.
هوش مصنوعی: بی شک، زمانی که بلبل از یک نوع سخن بگوید، بر ادعای باغ گواهی میدهد.
هوش مصنوعی: جهان مانند باغی است که در آن جشن و سرور برقرار است و بلبلان نیز با نغمههای زیبا در آن به سر میبرند و این فضا نشاندهندهی شادی و خوشیهای جمعی است.
هوش مصنوعی: سرنوشت این است که بگویی در زندگی، هر چیزی به شیوهای پیش میرود که تو بخواهی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
به راه اندر همی شد شاهراهی
رسید او تا به نزد پادشاهی
زُدوده گردد از زنگِ تباهی
به چشمش خوار گردد شاه و شاهی
به قبرستان گذر کردم صباحی
شنیدم ناله و افغان و آهی
شنیدم کلهای با خاک میگفت
که این دنیا نمیارزد بکاهی
نگارینا نرستی ز آب و در آب
سبک رفتاری و نیکو شناهی
بلی تو ماهی سیمی و هرگز
نترسد در میان آب ماهی
کنارم آبگیری هست و در وی
[...]
سپهر نیکویی را مهر و ماهی
جهان بدخوبی را سال و ماهی
چنین در نیکویی تا کی فزایی
چرا از بدخویی لختی نکاهی
نه بی وصل تو روزم را سپیدی است
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.