گنجور

 
اثیر اخسیکتی

نهاد طبع لطیفت چه گوهری است کزو

هزار دریا در لحظه ئی همی زاید

روان، بمجلس مانوس او بیاراید

بصر، بطلعت میمون او بیاساید

خرد چسان کمر عشق برمیان بندد

عروس فکرت او چون نقاب بگشاید

بر اسب فکرت چون رای او سوار شود

ز نفس ناقه گوی کمال برباید

بیادگار ز من شعر خواست بیتی چند

نوشتم ار چه، از آن بهترک همی باید

در اینمقام خرده خرده ئی همی گیرد

که از حلاوت آن جان همی بیفزاید

کران نباشد غواص درّ بحر سخن

صدف بساحل عمان برد نکو ناید

ولیک از سر آن در گذشتم از پی آن

همی گذر نتوان کرد از آنچه فرماید

ستوده خاطر فرمانبر اثیرالدین

چو آتشی است که آب حیات ازاوزاید

در خزانه علم است فکرتش گوئی

که هر زمان بکلید کلام بگشاید

هزار کوکب معنی ز چرخ خاطر او

بنفس ناطقه هر لحظه روی بنماید

بلطف طبع ز روی کرم مرا بستود

از آنکه طبع کرم از کرم بیاساید

چو بنگریدم دروی زنکته های بدیع

مرا چه گفت خرد: نظم ازاین نمط باید

زشرق شمع مرا فکرت آفتابی شد

کز آسمان خرد، میغ جهل بزداید

هم از بحار غم فضل او بباغ دلم

نمیرسید کز او روح نامی افزاید

کنون ز شاخ هنر طوبئی بشد بالم

شکار نکته ز شاهین نظم برباید

عجب نباشد اگر دُر برم بسوی عدن

که جزو جزو سوی کل خویش بگراید

یقین بدان که بمعیار علم کیل سخن

خرد بسنجد هرکس که باد پیماید

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
ابوسعید ابوالخیر

خوش آید او را چون من به ناخوشی باشم

مرا که خوشی او بود ناخوشی، شاید

مرا چو گریان بیند بخندد از شادی

مرا چو کاسته بیند کرشمه بفزاید

مسعود سعد سلمان

دلم ز اندوه بی حد همی نیاساید

تنم ز رنج فراوان همی بفرساید

بخار حسرت چون بر شود ز دل به سرم

ز دیدگانم باران غم فرود آید

ز بس غمان که بدیدم چنان شدم که مرا

[...]

سنایی

زهی سزای محامد محمد بن خطیب

که خطبه‌ها همی از نام تو بیاراید

چنان ثنای تو در طبعها سرشت که مرغ

ز شاخسار همی بی‌ثبات نسراید

ز دور نه فلک و چار طبع و هفت اختر

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از سنایی
وطواط

بهار باز جهان را همی بیاراید

جمال چهرهٔ بستان همی بیفزاید

بسان جلوه گران گوش و گردن گیتی

بگونه گونه جواهر همی بیاراید

سحاب روی شکوفه همی بیفروزد

[...]

انوری

خدای کار چو بر بنده‌ای فرو بندد

به هرچه دست زند رنج دل بیفزاید

وگر به طبع شود زود نزد همچو خودی

ز بهر چیزی خوار و نژند باز آید

چو اعتقاد کند کز کسش نباید چیز

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه