گنجور

 
سوزنی سمرقندی

ز مرگ چاره نباشد صحیح را و سقیم

کریم را بفنا رفتن است همچو لئیم

عزیز را چو ذلیل و جواد را چو بخیل

فصیح را چو کلیل و سفیه را چو فهیم

امید و بیم بعمر اندرست مردم را

هزار سال امید است عمر و یکدم بیم

ز عمر رفته علم خلق را که چه رفت

ز عمر مانده نداند بجز خدای علیم

چه غفلت است و چه بی آگهی و بی خبری

ز زندگانی کان یکدم است یا یک و نیم

به نیم دم نتوان زیست بر زیادت ازان

که کرده باشد قسام بنده را تقسیم

بدست هیچ حکیمی مدان زیادت عمر

که ممکن ار بودی بد بدست خواجه حکیم

سر اطبا استاد کوسوی کوهست

ز پشت هفت پدر او ستاد هفت اقلیم

شفای جان و دل خلق بود طلعت او

دوای او سبب صحت علیل و سقیم

ببندگان خدائی رحیمتر بعلاج

رحیم بودی خاص از پی خدای رحیم

بنیکنامی کوشید و نیکنامی یافت

چو اصل نیکی نامش بدو تیغ زر و سیم

تنی و مالی هرکس کز او سئوالی کرد

نعم شنید ز لفظ وی و گرفت نعیم

شفای تب زدگان بود شربتش گوئی

که برد شربتش از سلسبیل و از تسنیم

یتیم ماند پسر از وی و ز چشم یتیم

سرشک بر رخ باریده شد چو در یتیم

غریو و ناله پوشیدگان پرده او

دریده پرده صبر و خرد دریده عظیم

حکیم بود ز اقران خود عدیم المثل

چو مثل خویش ز اقران خویش گشت عدیم

سپید روی برانگیخته شود چو بنزع

ندید چهره اهریمن سیاه گلیم

چو بود شفقت او عام بر همه عالم

بدو خدایا رحمت کنی بفضل عمیم

 
 
 
گنجور را از دست هوش مصنوعی نجات دهید!
عسجدی

کسی که او کند از کان که به میتین سیم

مکن بر او بر بخشایش و مباش رحیم

ازرقی هروی

بر آن صحیفة سیمین مسای مشک مقیم

که رنگ مشک نماید بر آن صحیفة سیم

مکن ستیزه اگر چند خوبرویان را

ستیزه کردن بیهوده عادتیست قدیم

غرض ز مشک نسیمست ، رنگ نیست غرض

[...]

مسعود سعد سلمان

چو روی چرخ شد از صبح چون صحیفه سیم

ز قصر شاه مرا مژده داد باد نسیم

که عز ملت محمود سیف دولت را

ابوالمظفر سلطان عادل ابراهیم

فزود حشمت و رتبت به دولت عالی

[...]

ابوالفرج رونی

سپهر دولت و دین آفتاب هفت اقلیم

ابوالمظفر شاه مظفر ابراهیم

کشید رایت منصور سوی لوهاور

به طالعی که تولا کند به دو تقدیم

قضا ز هیبت او دیده حال شرع قوی

[...]

وطواط

تویی که دل بتو کردند عاشقان تسلیم

سلیم باشد ، اگر جان بتو دهند ، سلیم

یکی منم ، که اگر صد هزار جان بودم

بجان تو که کنم جمله را بتو تسلیم

ز طلعت تو بخورشید داده اند فروغ

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه