نخستین عام وانگه خاص باشد

مهین جمله خاص الخاص باشد

بلوغ عام چون او گشت رهرو

باول حالت خاص است بشنو

بلوغ خاص خاص اندر فتوت

[...]

چو در بند خودی افتاد بنده

شود گوش مرادش نشنونده

مقید گردد اندر راه خسته

شود باب فتوحش جمله بسته

بود در خاطرش که گشت واصل

[...]

در آن شب خواجهٔ ما شد بمعراج

نهاد او بر سرش از بندگی تاج

درون پرده دید ارواح جمعی

شده ازنور تابان همچو شمعی

جمال معنیش منظور ایشان

[...]

خداوند جهان دانای اکبر

برافزایندهٔ این شمع خاور

بقدرت چون پدید آورد عالم

ز بهر مسکن اولاد آدم

بعلم و حکمت خود کرد داور

[...]

کند تقریر اهل این معانی

بجز این قوّت و این زندگانی

دگرگون قوّت و دیگر حیاتی

که دارد هر وجودی زان ثباتی

حیات قوتی از روی معنی

[...]

مربّی باید ای جان اندر این راه

که او باشد ز سر کار آگاه

تن اندر راه دین باید در آورد

چهارت اربعین باید سر آورد

ترا در اربعینت پیر باید

[...]

چو کردی اربعین اول آغاز

ز هر کس تا توانی پوش آن راز

در آن مدت که آن خواهی برآورد

بکم خوردن ترا باید سرآورد

بباید احتیاط طعمه کردن

[...]

پس آنگه ساز و ترتیب سفر کن

بکلی خویش را از خود بدر کن

تو اصل کار خود را نیستی دان

که از هستی نیابی ذوق ایمان

بساز از جان تو ساز اربعینت

[...]

سیم را چونکه خواهی کرد آغاز

تو خود را از تمناها بپرداز

ببر یکباره از ترس جهنم

هم از امید خلوت خوب و خرم

تو قوتت کن ز ذوق ذکر حاصل

[...]

چو کردی اربعین دیگر آغاز

بکلی خویش را از خود بپرداز

درین نوبت دگرگون گردد احوال

که خواهی گشت ای جان صاحب حال

شوی مرده ز هستیها به یکبار

[...]

سماع اصلی بزرگست اندرین ره

چو یابی سمع دل گردی تو آگه

اگر سمع دلت نبود ندانی

بپوشند بر تو یکسر این معانی

کسی را کز سماعش ذوق نبود

[...]

ز سر بیرون کن انکار ای برادر

چو هستی طالب کار ای برادر

ترا گفتم مشو منکر بر ایشان

که تاکارت نگردد زان پریشان

ز اصحاب بزرگ این جماعت

[...]

گروهی علم ظاهر را بخوانند

فروع و اصل او یکسر بدانند

بکار آرند علم ظاهر خویش

شوند بینای اصل ظاهر خویش

کم افتد سهو اندر راه این جمع

[...]

سه کشف است اندرین ره تا بدانی

به علمی و خیالی و عیانی

بود علم نخستین کشف اسرار

اگر با او عمل باشد ترا یار

وجودت از خودی چون گشت خالی

[...]

خداوندا چو توفیقم فزودی

ره تحقیق را با من نمودی

همی خواهم بدین راهم بداری

بفضل خویش آگاهم بداری

که تا گردد نهانیها عیانم

[...]

بسال پانصد و هفتاد و دو چار

شهور سال راند در آخر کار

ز ذی الحجه گذشته بد ده و پنج

که مدفون کردم اندر دفتر این گنج

ز هفته بود روز جمعه آخر

[...]