ایخواجه توئی انک چو تو گرم روی

در مردی ورادی نبود هیچ گوی

دارم خرکی و هر شب از کاه دریغ

جو خواهد اگر چه می نیرزد بجوی

ای جود ترا حاتم طی گشته رهی

وی روی نموده از توام روز بهی

هر چند که نان یافتم از دولت تو

اما نتوانم که خورم نان تهی

آن بت که بود رخش بهارو باغی

بر چهره نهاد چشم زخمش داغی

آن داغ سیاه بر سپیدی رخش

چون بر گل تر نشسته دیدم زاغی

ای جسته دوا از در هر بیماری

تا چند ز تقلید تو در هر کاری

گر صاحب افسری نیاری گشتن

جهدی کن و سرمده فرا افساری

ایدل ز پی حطام دنیای دنی

در خرمن عمر خویش آتش چه زنی

بگذار بکام خود که خواهیش گذاشت

ناکام از انکه هست بگذاشتنی

از عمر ترا امید بر خور داری

گر هست غم فقر بدل در ناری

روزیکه دهد دست بشادی گذران

شاید که دگر عمر چنان نکذاری

ایگوهر پاک از کدامین کانی

کز غایت روشنی ز ما پنهانی

حرمان ز وصال تو هم از غفلت ماست

ما در طلب و تو در میان جانی

در صورت ما جمال خود می‌بینی

در دیده ما خیال خود می‌بینی

در سینه ما سرور خود می‌یابی

در کسوت ما وصال خود می‌بینی

از حال من آگهی تو ای بار خدای

و آن نیز توانی که ترا باشد رای

گر جز تو کسی هست بدو راه نمای

ور نیست پس این گره ز کارم بگشای

آن نور که کونین بیاراست توئی

و آنشمع که پروانه از و خاست توئی

پیدا ز تو شد هستی هر هست که هست

وان هست که هستیش نه پیداست توئی

از درد دلم اگر خبر داشته‌ای

زین به سوی حالم نظری داشته‌ای

از بوی تو باز زندگی یافتمی

گر بر سر خاکم گذری داشته‌ای

آمد ز چمن باد صبا مشکین بوی

و آورد بمن از سمن و نسرین بوی

نی نی غلطم بچین زلف تو گذشت

ورنی ز کجاست در چمن چندین بوی

ایدل اگر آشفته یک یار شدی

فارغ ز دو و از سه و از چار شدی

از پنج و شش ار پای نهادی بیرون

از هفت و هشت و نه خبردار شدی

از آب حیات سبزه انگیخته‌ای

تا گرد بنفشه بر سمن بیخته‌ای

همچون سرشانه شد دلم شاخ به شاخ

تا سرمه بر آیینه چرا ریخته‌ای

ای بلبل گلشن فصاحت که توئی

وی گوهر معدن صباحت که توئی

طوطی شکر خای بود بسیاری

لیکن نبود بدین ملاحت که توئی

چون هفتصد و پنجاه و دو رفت ز سال

بیش از دو نمانده بد ز ماه شوال

خورشید لقای شمس الدین را

از خنجر حیدر اندر آمد بزوال

آن چیست که چون ابروی جانان باشد

قلب وی و مستویش یکسان باشد

در بحر ضمیر خویشتن شست انداز

کانچیز که در شست فتد آن باشد

پرسم لغزی ای شده فاش از تو هنر

فکری کن و جهدی کن و بیرون آور

آنچیست که چون بر شمری مجموعش

نصفش نبود ز عشر او افزونتر

در بذل طعام کوش و افشای سلام

شبها بنماز کوش و الناس ینام

با خویش گشاده کن ره وصلت خویش

پس رو بسلامت بسوی دار سلام

مردی که صلاح خود نداند در کار

وانهم ننیوشد که بدو گوید یار

او را بگذار و خیر ازو چشم مدار

کو سیلی روزگار یابد بسیار