برین‌گونه یک چند گیتی بخورد

به رزم و به بزم و به ننگ و نبرد

پس آگاهی آمد به هند و به روم

به ترک و به چین و به آباد بوم

که بهرام را دل به بازیست بس

[...]

چو ایرانیان از بر کوهسار

بدیدند جای فرود و تخوار

برآشفت ازیشان سپهدار طوس

فروداشت بر جای پیلان و کوس

چنین گفت کز لشکر نامدار

[...]

زمشرق چو خورشید بفراخت سر

بگسترد زرآب بر کوه و در

ز عکسش جهان کان یاقوت گشت

شب قیرگون روز را توت گشت

بیامد سپهدار هندوستان

[...]

بفرمود تا شد نویسنده پیش

نشاندش بر تخت نزدیک خویش

یکی نامه فرمود با رای و هوش

پر از مهر نزدیک فرطورتوش

چو ماهی برآمد ز دریای مشک

[...]

بدو گفت سلکت که ای رهنمون

سزد گر تو ما را کنی آزمون

بپرس آنچه خواهی و پاسخ شنو

که شادی فزاید به فرمان ز تو

گر امروز یابی تو پاسخ ز من

[...]

هیچ را در جهان ز علم و ز ظن

بیخردوار پشت پای مزن

از برای قبول عامه مناز

بیخبر وار خیره مُهره مباز

بهر مشتی خر آبِ شرع مبر

[...]

الطرب ای خاصگان خاصه به هنگام صبح

کاینک بوی بهشت می‌دمد از کام صبح

باغ شما روی دوست، صحن فلک روی باغ

صبح شما جام می، حلقهٔ مه جام صبح

رنگ خم عیسی است بادهٔ گلرنگ جام

[...]

چو دهقان دانه در گِل پاک ریزد

ز گل گر دانه خیزد پاک خیزد

چو گوهر پاک دارد مردم پاک

کی آلوده شود در دامن خاک‌؟

مهین‌بانو که پاکی در گهر داشت

[...]

چو خسرو تخته حکمت در آموخت

به آزادی جهان را تخته بر دوخت

ز مریم بود یک فرزند خامَش

چو شیران‌، ابخر و شیرویه نامش

شنیدم من که آن فرزند قتال

[...]

سوم روز کین طاق بازیچه رنگ

برآورد بازیچه روم و زنگ

به سقراط فرمود دانای روم

که مهری ز خاتم درآرد به موم

نویسد خردنامهٔ ارجمند

[...]

بشب فرخ چو مرد کاروانی

برخویشان فرود آمدنهانی

مگر میرفت در بازار یک روز

فتادش چشم بر دیدار فیروز

عجب ماند و بر او رفت فرّخ

[...]

بدو منصور گفت ای ذات بی‌چون

اناالحق می‌زند از ذات بی‌چون

اناالحق می‌زند در خون او باز

وگرنه خون کجا این دم زند باز

اناالحق چون نیارد زو تو دریاب

[...]

زهی کرده ز یارِخویش عزلت

کشیده هم بلا و رنج و محنت

توئی از یار خود دور اوفتاده

در این نظّاره معذور اوفتاده

توئی گمگشته از یعقوب ناگاه

[...]

ای دل آسایش ازین کلبه احزان مطلب

گوهر خوشدلی از کیسه دوران مطلب

ناف آهو ز دم شرزه انجر منیوش

نوشدارو ز فم افعی ثعبان مطلب

اختر بیهده رو را ره و هنجار مپرس

[...]

شکر و سپاس و منت و عزت خدای را

پروردگار خلق و خداوند کبریا

دادار غیب دان و نگهدار آسمان

رزاق بنده‌پرور و خلاق رهنما

اقرار می‌کند دو جهان بر یگانگیش

[...]

کرد رحلت ز تن کریم الدین

آن نکو سیرت و ولی گزین

آنکه چون او نبود شاه کریم

در جهان بود همچو در یتیم

گشت بعد از حسام دین رهبر

[...]

یک شبی خفته بود ابراهیم

بر سر تخت خودب ناز و نعیم

ناگه از بام بانگ و نعره شنید

شقشق پ ا بگوش شاه رسید

بانگ زد گفت های بر سر بام

[...]

ترنم سرایان دستان نواز

چنین گفته‌اند این حدیث دراز

که آن دم که سرچشمه آفتاب

فروشد به زیر زمین در چه آب

شه زنگ بر زد سر از راه شام

[...]

ازین سو چو از کین بپرداخت سام

به شادی طلب کرد و نوشید جام

نشستند نزدش همه سر به سر

به ناگه جهانجوی افراخت سر

یکی جام از ساقی سیمتن

[...]

چو خورشید بر چرخ گردید راست

همه سایه وی را از آن بر بکاست

که بانگی برآمد غریوان چو ابر

که لرزید از آن نعره در پیشه ببر

که هان نامور سام فیروزگر

[...]