ز داد و دهش جاودانی شوی

جز این گر کنی زود فانی شوی

چو گشتی توانگر به داد و دهش

فرومایهٔ پست را برمکش

که این مردمان خداناشناس

ندارند از مرد مهتر سپاس

روان را بپرداز از خشم و کین

که گردد تبه جانت از آن و این

به گفتار و کردار شو مهربان

نیایشگر و چرب و شیرین‌زبان

که پشت از خمیدن نگیرد شکن

نه از چرب گفتار گندد دهن

میاموز دانش به ناپاکزاد

که دانش چراغست و ناپاک باد

به‌سور انجمن‌جایگه بین درست

بدان جای بنشین که در خورد تست

مبادا برآرندت از آن نشست

به‌جای فروتر نشانند پست

ز فرزانه دهگان شنو پند راست

[...]

گرت هست دختر، به داننده ده

ز هر شوهری شوی داننده به

بود مرد داننده چون خوب خاک

که در وی نشانند هرگونه تاک

چو خواهی که‌ بد نشنوی از کسان

میاور بد هیچ کس بر زبان

مکن شرم بیجا و بیجا درنگ

به دوزخ مرو از پی نام و ننگ

سخن هیچگه بر دو آیین مگوی

که نزد مهال ریزدت آبروی

مشو هیچ همدوش مرد دروغ

کز این دیو مردم نیاید فروغ

به تاریکی از خواب بیدار شو

به نام خدا بر سر کار شو

که شب‌خیز را کار باشد روا

فزون خواب مردم شود بینوا

بود دشمن کهنه‌، مار سیاه

که صد سال دارد به دل کین نگاه

بدان کینه‌ور دوستی نو مکن

که ناگه کشد از تو کین کهن

بجو یار نو از کهن دوستان

که می چون کهن گشت نیکوست آن

کهن یار همچون می لاله‌رنگ

که هرچ آن کهن‌تر، گران‌تر به سنگ

به یزدان نخست آفرین بر شمار

پس آنگاه دل را به رامش سپار

کت افزایش آید ز یزدان پاک

ز رامش نگردد دلت دردناک

به‌شاهنشهان‌زشت‌و ناخوش مگوی

کجا پاسبانند بر شهر وکوی

به کشور نکویی از ایشان رسد

وزیشان بود کیفرکار بد

همیشه روان را فرا یاد دار

ز کردار نیکو روان شاد دارد

مهل نام را، خویشکاری ز دست

که بی‌خویشکاری شود نام پست

دو گیتی است با مردم خویشکار

به مینو خوش و در جهان شادخوار

کسی کز پی دشمنان کند چاه

خود افتد در آن ‌چاه‌ خواهی نخواه

نکو مرد آساید اندر جهان

برد بدکنش مرد رنج گران

نکویی بود جوشن نیکمرد

به گرد بدی تا توانی مگرد