مرغ پر نارسته چون پران شود

لقمه هر گربه دران شود

نکوهش نکو نبود آن را که هست

ز مستی گران سر به زندان مست

ندارد دمت در درونم اثر

که دارم ز حال درونت خبر

تو ای خواجه هستی چو محتاج پند

[...]

هیچ دندانی نخندد در جهان

بی رضا و امر آن فرمان روان

هیچ برگی می نیفتد از درخت

بی رضا و حکم آن سلطان بخت

از دهان لقمه نشد سوی گلو

[...]

یکی را چنان تنگی آرد به پیش

که نانی نبیند در انبان خویش

یکی را به دست افکند کوه گنج

به سنجیده ها می دهد کوه رنج

کند هر چه خواهد بر او حکم نیست

[...]

گدای کوی تو از هشت خلد مستغنی است

اسیر قید تو از هر دو عالم آزاد است

دزد می آید نهان در مسکنم

گویدم که پاسبانی می کنم

آن را روا بود که زند لاف مهر دوست

کز دل به در کند همه مهری و کینه ای

طاعت آن نیست که بر خاک نهی پیشانی

صدق پیش آر که اخلاص به پیشانی نیست

قلب روی اندوده نستانند در بازار حشر

خالصی باید که از آتش برون آید سلیم

محیطش پر کدورت مرکزش دور

هوایش پر عفونت چشمه اش شور

خاردان آن را که خرما دیده ای

ای که بس نان کور و بس نادیده ای

تخته بند است آنکه تختش خوانده ای

صدر پنداری و بر در مانده ای

هر که در این بزم مقرب تر است

جام بلا بیشترش می دهند

تلخ گرداند ز غمها خوی تو

تا بگردد چشم بد از روی تو

خلق را با تو بسی بدخو کند

تا تو را ناچار رو آن سو کند

در این خرقه بسی آلودگی هست

خوشا وقت و لباس درد نوشان

خداوند علم و خداوند رأی

شناسای هر چیز غیر از خدای

صد هزاران فضل دانی از علوم

جان خود را می ندانی ای ظلوم

داند او خاصیت هر جوهری

در بیان جوهر خود چون خری

نیک می دانی یجوز و لایجوز

[...]

ای کبک خوش خرام که خوش میروی بناز

غره مشوه که گربه عابد نماز کرد

مفتی بخورد مال یتیمان شهر و باز

بیچاره ناله از کمی اشتها کند

بر همه درس توکل می کند

در هوا او پشه را رگ می زند

تا نیاری سجده، نرهی ای زبون

گر بپیمائی تو مسجد را به کون