گنجور

 
شیخ محمود شبستری

حمد و فضل خدای عزّوجل

هست بر بنده واجب از اول

آن کریمی که داد روز نخست

اعتقاد صحیح و رای درست

قوت جسم و فکرت جان داد

زین دو نعمت به آنکه ایمان داد

داشت آنگه ز لطف یزدانی

مذهب اهل سنت ارزانی

مذهب پاک و صافی از تخلیط

دور از افراط و خالی از تفریط

راه حق آن بود که در وسط است

غیر از آن شک و شبهه و غلط است

زانکه «خیرالامور اوسطها»

اشرف الکاینات اقسطها

هر دو در عقل و نقل مذکور است

همچو امثال عام مشهور است

خواجه در پیش و این گروه ز پس

نیست با آفتاب بیم عسس

خوانده «قل هذه سبیلی» را

داده هر یک بدو دلیلی را

دامنش را گرفته دست آویز

حجت عذر روز رستاخیز

باز قومی ز زمرۀ ایشان

دیده صدق و صفای درویشان

جذبشان در کشیده از ره جیب

تا به خلوتسرای عالم غیب

دیده صانع به صنع و آمده باز

فارغ از عکس و طرد و شیب و فراز

«او لم یکف» در ره ایمان

به تمثّل گرفته از قرآن

قطع کرده ز بدو تا انجام

راه آفاق و انفسی به دو گام

زان ز سرّ وجود آگاهند

که حریفان «لی مع اللّه»اند

کرده بی گرم و سرد و بی تر و خشک

رتبتش تربت عرب را مشک

جرعۀ شربتی که ذوق آمیخت

خواجه بر خاکیان امت ریخت

زان طلب کن ز صدر بوبکری

جرعۀ جام «صب فی صدری»

باز جو هم ز قلب پاک عمر

رشحۀ فیض فضل پیغمبر

اندر آشام از کف عثمان

غرقه از آب چشمۀ حیوان

ذوق دانش طلب ز باب علی

«انت منی» شنو خطاب علی

صد هزاران درود باد و سلام

بر روان مبلغان پیام

خاصه بر روضۀ مطهر پاک

الذی قال ربّه «لولاک»

بعد از آن بر روان قوم گزین

آل و اصحاب پاک و پاک آئین

آنگهی بر روان شیخ کلام

بوالحسن اشعری، امام انام

آنکه بنهاد بهر طاعت را

مذهب سنت و جماعت را

پس بر ارواح سالکان طریق

شاه بازان عالم تحقیق

زینهار ای عزیز هر دو جهان

قدر ایمان خویش نیک بدان

تا به هر شبهه ای ز بی رایی

عقدۀ اعتقاد نگشایی

پند از این روزگار رفته پذیر

تا نمانی به بند عقل اسیر

وارهان خویش را ز چون و چرا

تا چه خواهی فطانت بت را

 
 
 
کاشی‌چینی - بازی جورچین ایرانی
عنصری

چون بیامد بوعده بر سامند

آن کنیزک سبک زبام بلند

برسن سوی او فرود آمد

گفتی از جنبشش درود آمد

جان سامند را بلوس گرفت

[...]

مسعود سعد سلمان

چیست آن کاتشش زدوده چو آب

چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب

نیست سیماب و آب و هست درو

صفوت آب و گونه سیماب

نه سطرلاب و خوبی و زشتی

[...]

ابوالفرج رونی

ثقة الملک خاص و خازن شاه

خواجه طاهر علیک عین الله

به قدوم عزیز لوهاور

مصر کرد و ز مصر بیش به جاه

نور او نور یوسف چاهی است

[...]

سنایی

ابتدای سخن به نام خداست

آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست

خالق الخلق و باعث الاموات

عالم الغیب سامع الاصوات

ذات بیچونش را بدایت نیست

[...]

وطواط

الترصیع مع التجنیس

تجنیس تام

تجنیس تاقص

تجنیس الزاید و المزید

تجنیس المرکب

[...]