منشأ اعتزال شد جهنی
آنکه میداشت شبهۀ وثنی
کرد شاگردی حسن ز اول
آخر از دین بگشت و کرد جدل
از صحابه هر آنکه باقی بود
کرد با وی بسی ز گفت و شنود
آخر از مجمعش برون راندند
هم به اجماع گمرهش خواندند
چونکه بشنید از او حدیث قدر
ملحد محض خواندش ابن عمر
همچنین ابن حارث و جابر
انس و عقبه، مالک و عامر
همه تکفیر این گره کردند
بس که این قوم را بیازردند
هیچ سودی نکرد تا که خطا
یافت شهرت ز واصل بن عطا
آخرالامر صاحب کشاف
در میان کلام حق به گزاف
هرزهها گوید او که لاتسأل
در صفات خدای عزو جل
فحش و دشنام و هجو سنی بین
با کلام خدای کرده قرین
بی اصولی که آن سماع کند
دینش از باطن انتزاع کند
جاهل کوربخت را بنگر
که به تقلید او شود کافر
نسخهای زان گرفته اندر بیش
خود ندانسته اهل مذهب و کیش
صرف و نحو و معانی است و بیان
خاصۀ او ز حصۀ ایمان
قدری چون سگی است دیوانه
در سرایت به خویش و بیگانه
حاش للّه چو بر سگی ساید
آدمی زاده سگ بچه زاید
که من او را نمیکنم تکفیر
از سخنهاش میکنم تحذیر
گفتههای ورا همی جویم
پس به هفت آب و خاک میشویم
علم او آب نیست، بل بول است
دفع ابلیس قول لاحول است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: اشعار به نقد افرادی میپردازد که از دین خارج شده و به عقاید غیردینی گرایش پیدا کردهاند، به ویژه واصل بن عطا که به اعتزال شهرت دارد. شاعر او را به خاطر نظریاتش در مورد خداوند و صفات او مورد انتقاد قرار میدهد و او را به کفر متهم میکند. شاعران و صحابه به تکفیر این افراد پرداخته و از گفتوگو با آنها پرهیز کردند. در نهایت، شاعر تأکید میکند که علم و عقاید این افراد نه تنها سودی ندارد بلکه به گمراهی میانجامد و بدل به عامل دوری از حقیقت دین میشود.
هوش مصنوعی: آن کسی که به دلیل داشتن شک و تردید به خداوند، از جمع اهل ایمان کنار میرود و از دین جدا میشود، به عذاب جهنم دچار میشود.
هوش مصنوعی: شاگرد حسن از همان ابتدا در مسیر نادرستی قرار گرفت و به نزاع و جدل پرداخت.
هوش مصنوعی: هر یک از صحابه که باقی مانده بود، با او به خیلی صحبت و گفتگو پرداخت.
هوش مصنوعی: در نهایت، به دلیل توافق همگان، او را از جمع خود بیرون کردند و به نادانی و بیخبری دعوتش کردند.
هوش مصنوعی: چون ابن عمر داستان اهمیت و قدر را از او شنید، فردی که بیدین و کافر بود، او را بیاعتبار خواند.
هوش مصنوعی: ابن حارث، جابر انس، عقبه، مالک و عامر نیز در این جمع هستند.
هوش مصنوعی: این گروه به قدری اذیت و آزار دیدند که همه به یکدیگر پیوستند و بر این مسئله تأکید کردند که آنها مورد ظلم قرار گرفتهاند.
هوش مصنوعی: تا زمانی که واصل بن عطا به شهرت رسید، هیچ سودی برای او نداشت که مرتکب خطا شد.
هوش مصنوعی: در نهایت، صاحب تفسیر در مباحث حق، به بیمورد سخن گفتن مشغول است.
هوش مصنوعی: او با بیادبی میگوید که دربارهی صفات خداوند سؤال نکنید.
هوش مصنوعی: ناسزاگویی و انتقاد بیپایه در کنار کلام خدا قرار گرفته است.
هوش مصنوعی: کسی که بدون قواعد و اصول به شنیدن موسیقی و سماع میپردازد، دینش از درون و به صورت انتزاعی به دست میآید.
هوش مصنوعی: بنگر به فرد نادانی که به خاطر تقابل با او، دیگران هم به کفر گرایش پیدا میکنند.
هوش مصنوعی: در درون خود به یک حقیقت خاص دست یافتهای که اهل دین و مذهب از آن بیخبرند و نمیدانند.
هوش مصنوعی: قواعد زبان، دستور زبان و معنا شناسی از ویژگیهای خاص اوست که به ایمان او وابسته است.
هوش مصنوعی: مقداری مانند یک سگ دیوانه است در جستجو و درگیری با خود و دیگران.
هوش مصنوعی: اگر انسانی بر سگی بگذرد، به دنبال آن سگ چه فرقی میکند؛ چون از آن سگ هم بچهاش به دنیا میآید.
هوش مصنوعی: من او را محکوم نمیکنم، اما از صحبتهایش به دیگران هشدار میدهم.
هوش مصنوعی: من در پی سخنان او هستم و به همین خاطر برای یافتن آنها تلاش میکنم، حتی اگر لازم باشد هفت بار از آب و خاک بگذرم.
هوش مصنوعی: علم او مثل آب نیست که مفید و زندگیبخش باشد، بلکه مانند ادرار است که چیزی را نمیسازد و تنها باعث رنج میشود. کلام او نیز مشخص میکند که هیچ نیرویی برای تغییر در او وجود ندارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.