بخش ۶۲ - المثل فی الخشوع و حضور القلب فی الصّلوة قصّة امیرالمؤمنین علیهالسّلام
در اُحد میر حیدر کرّار
یافت زخمی قوی در آن پیکار
ماند پیکان تیر در پایش
اقتضا کرد آن زمان رایش
که برون آرد از قدم پیکان
که همان بود مرورا درمان
زود مرد جرایحی چو بدید
گفت باید به تیغ باز برید
تا که پیکان مگر پدید آید
بستهٔ زخم را کلید آید
هیچ طاقت نداشت بادمِ گاز
گفت بگذار تا بوقت نماز
چون شد اندر نماز حجّامش
ببرید آن لطیف اندامش
جمله پیکان ازو برون آورد
و او شده بیخبر ز ناله و درد
چون برون آمد از نماز علی
آن مر او را خدای خوانده ولی
گفت کمتر شد آن اَلم چونست
وز چه جای نماز پُر خونست
گفت با او جمال عصر حسین
آن بر اولاد مصطفی شده زَیْن
گفت چون در نماز رفتی تو
برِ ایزد فراز رفتی تو
کرد پیکان برون ز تو حجام
باز نا داه از نماز سلام
گفت حیدر به خالق الاکبر
که مرا زین اَلم نبود خبر
ای شده در نماز بس معروف
به عبادت برِ کسان موصوف
اینچنین کن نماز و شرح بدان
ورنه برخیز و خیره ریش ملان
چون تو با صدق در نماز آیی
با همه کام خویش باز آیی
ور تو بیصدق صد سلام کنی
نیستی پخته کار خام کنی
یک سلامت دو صَد سلام ارزد
سجدهٔ صدق صد قیام ارزد
کان نمازی که عادتی باشد
خاک باشد که باد برپاشد
اندرین ره نماز روحانی
آن به آید که خشک جنبانی
جان گدازد نماز بار خدای
خشک جنبان بود همیشه گدای
بود از روی جهل و نااهلی
چون بجوید طریق بوجهلی
گرت باید که مرد باشی مرد
خشک بگذار و گردِ دریا گرد
گرت نبوَد ز بحر دُرّ خوشاب
هم تو دانی که در نمانی از آب
چنگ در راه حق زن ای سرهنگ
گرت نبود مراد نبود ننگ
مرد کز آب و خاک دارد عار
به هوا بر نشیند آتشوار
کله آسمان منه بر سر
تا بیابی ز جبرئیل افسر
تاج گردد ترا کلاه مَلَک
باشگونه شود کلاه فلک
تا بدانی حق از هوا و هوس
کین همه هیچ نیست زی تو و بس
عدمت چون وجود یکسانست
هرچه تو خواستی همه آنست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، دربارهی حادثهای از زندگی حضرت علی (ع) در میدان نبرد صحبت میشود. ایشان پس از زخمی شدن و وجود پیکان در پایش، تصمیم میگیرد که تا پایان نماز صبر کند و سپس زخم را درمان کند. بعد از نماز، خداوند به علی (ع) میگوید که او در هنگام نماز از درد بیخبر بوده است و این امر او را به فکر واداشته است.
ضمناً، شاعر بر اهمیت روحانی و خلوص در نماز تأکید میکند و میگوید که نماز باید با صدق و خشوع باشد تا اثر گذار باشد. او به انسانها توصیه میکند از عادات خشک دوری کنند و به معنای حقیقی عبادت برسند. در نهایت، بر این موضوع تأکید میشود که انسان باید به جستجوی حق و حقیقت بپردازد و نه فقط به ظواهر دینی.
هوش مصنوعی: در جنگ اُحد، حیدر کرّار (امام علی علیهالسلام) زخمی نیرومند به دست آورد.
هوش مصنوعی: پیکان تیر در پایش مانده بود و این شرایط باعث شد که در آن زمان به فکر رهایی خود بیفتد.
هوش مصنوعی: کسی که از قدم خود تیر را به بیرون روانه میکند، همان است که درمان مسیر را میشناسد.
هوش مصنوعی: به محض اینکه مرد زخمهایی را مشاهده کرد، گفت باید با شمشیر دوباره آنها را ببرید.
هوش مصنوعی: تا زمانی که پیکان به هدف نرسد، زخم بسته نمیشود و راهی برای بهبودی وجود ندارد.
هوش مصنوعی: هیچکس نمیتوانست در شرایطی که باد در حال وزیدن بود، صبر کند و میگفت بگذار همه چیز تا زمان نماز آماده شود.
هوش مصنوعی: وقتی که در نماز ایستاده بود، آن اندام نرم و زیبا را برید.
هوش مصنوعی: همه چیز از او خارج شد و او از ناله و درد بیخبر مانده است.
هوش مصنوعی: وقتی علی از نماز خارج شد، خدا او را به عنوان ولی خود نامید.
هوش مصنوعی: گفتند این درد و رنج چطور کمتر شده است و چرا جای نماز اینقدر پر از خون است؟
هوش مصنوعی: او گفت که زیبایی عصر حسین بر نسل پیامبر (مصطفی) جلوهگر شده است.
هوش مصنوعی: وقتی که در نماز میروی، به سوی خداوند بالا میروی.
هوش مصنوعی: حجام به تیر زدن مشغول است، گویی که از تو بیرون آمده است، اما فراموش کرده است که از نماز سلام کند.
هوش مصنوعی: حیدر به خداوند بزرگ گفت که من از این درد و رنج اطلاعی نداشتم.
هوش مصنوعی: ای کسی که در نماز و عبادت، در میان دیگران شهرت یافتهای و توصیف میشوی.
هوش مصنوعی: نماز را اینگونه بخوان و معنا و حقیقت آن را بفهم، وگرنه بلند شو و به بیجهت و ناامیدانه به مسائل بیاساس نپرداز.
هوش مصنوعی: زمانی که با اخلاص و باشکوه در نماز حاضر میشوی، با تمامی وجود و خواستههایت به آرامش میرسی.
هوش مصنوعی: اگر بدون صداقت و از روی تظاهر سلام کنی، در واقع کار بیهودهای انجام دادهای و هنوز در کارهای خود ناپخته هستی.
هوش مصنوعی: یک سلام واقعی به اندازهی صد سلام اهمیت دارد و سجدهای همراه با صداقت به اندازهی صد قیام ارزشمند است.
هوش مصنوعی: نمازی که به عادت انجام شود، همچون خاکی است که باد آن را پخش میکند و هیچ ثباتی ندارد.
هوش مصنوعی: در این مسیر، نماز روحانی و معنوی زمانی به درستی انجام میشود که با دل و جان و بدون هیچگونه ناپاکی و تصنعی باشد.
هوش مصنوعی: دل برای نماز و عبادت خدا همیشه به شدت میسوزد و این نشاندهنده آن است که فردی همواره در حال تضرع و بندگی برای پروردگارش است.
هوش مصنوعی: انسانی که از روی نادانی و نابلدی به دنبال راهی میگردد، در واقع در جهل و ناآگاهی خود بیشتر غرق میشود.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی مردی واقعی باشی، باید از تعلقات و محدودیتهای خشک و بیروح دست برداری و آزادی و شور زندگی را بپذیری.
هوش مصنوعی: اگر تو دریا از مروارید خوشمزهای نداشته باشی، خودت میدانی که از آب دور نمیمانی.
هوش مصنوعی: ای سرهنگ، اگر در مسیر حق گام برمیداری، به چنگ زدن و جنگیدن ادامه بده، زیرا اگر هدف و مقصودت را نداشته باشی، شرم و ننگی بر تو نخواهد بود.
هوش مصنوعی: مردی که از منبع طبیعی خود، یعنی آب و خاک، خجالت میکشد و به آسمان صعود میکند، مانند آتش است که به سوی بالا میرود.
هوش مصنوعی: تمام آسمان را بر سر میگذارم تا از جبرئیل تاجی بگیری.
هوش مصنوعی: به جایی خواهی رسید که مانند تاج بر سر خود، شکوه و مقام را احساس خواهی کرد و کلاهی که بر سرت میگذاری، نماد عظمت آسمان خواهد بود.
هوش مصنوعی: برای این که متوجه شوی حق از خواستههای نفسانی چه تفاوتی دارد، باید بدانید که همه این مسائل به خودت مربوط میشود و ارزش چندانی ندارد.
هوش مصنوعی: وجود و عدم در نظر تو یکی است و هرچه تو آرزو کنی، همان است که وجود دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.