وَ مِنْهُمْ أُمِّیُّونَ لاٰ یَعْلَمُونَ اَلْکِتٰابَ إِلاّٰ أَمٰانِیَّ وَ إِنْ هُمْ إِلاّٰ یَظُنُّونَ (۷۸) فَوَیْلٌ لِلَّذِینَ یَکْتُبُونَ اَلْکِتٰابَ بِأَیْدِیهِمْ ثُمَّ یَقُولُونَ هٰذٰا مِنْ عِنْدِ اَللّٰهِ لِیَشْتَرُوا بِهِ ثَمَناً قَلِیلاً فَوَیْلٌ لَهُمْ مِمّٰا کَتَبَتْ أَیْدِیهِمْ وَ وَیْلٌ لَهُمْ مِمّٰا یَکْسِبُونَ (۷۹) وَ قٰالُوا لَنْ تَمَسَّنَا اَلنّٰارُ إِلاّٰ أَیّٰاماً مَعْدُودَةً قُلْ أَتَّخَذْتُمْ عِنْدَ اَللّٰهِ عَهْداً فَلَنْ یُخْلِفَ اَللّٰهُ عَهْدَهُ أَمْ تَقُولُونَ عَلَی اَللّٰهِ مٰا لاٰ تَعْلَمُونَ (۸۰) بَلیٰ مَنْ کَسَبَ سَیِّئَةً وَ أَحٰاطَتْ بِهِ خَطِیئَتُهُ فَأُولٰئِکَ أَصْحٰابُ اَلنّٰارِ هُمْ فِیهٰا خٰالِدُونَ (۸۱) وَ اَلَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا اَلصّٰالِحٰاتِ أُولٰئِکَ أَصْحٰابُ اَلْجَنَّةِ هُمْ فِیهٰا خٰالِدُونَ (۸۲)
و از ایشان بیسوادانند که نمی‌دانند کتاب را مگر آرزوها و نیستند ایشان مگر اینکه گمان می‌برند (۷۸)، پس وای مر آنان که می‌نویسند کتاب را بدستهایشان، پس می‌گویند این از نزد خداست تا بخرند بآن بهای اندک را پس وای مر ایشان را از آنچه نوشته دستهایشان و وای ایشان را از آنچه کسب می‌کنند (۷۹) و گفتند هرگز نمی‌رسد ما را آتش مگر روزهایی شمرده شده، بگو آیا فرا گرفتید نزد خدا پیمان خود را پس هرگز خلاف نکند خدا پیمان خود را آیا می‌گویند بر خدا آنچه را که نمی‌دانند (۸۰)، آری هر کس کسب کند بدی را و احاطه کند بآن گناهش پس آنها یاران آتشند ایشان در آن جاویدان (۸۱) و آنان که گرویدند و کردند کارهای شایسته ایشانند یاران بهشت، ایشانند در آن جاویدان (۸۲)
بود امیّون از ایشان فرقه ای
در بحار آرزوها غرقه ای
بیخبر بودند از علم کتاب
جز امانی نی که از وجه صواب
این نبود الاّ ظنون و جز قیاس
طفل پندارد فلک را پشت طاس
طاس با گردون کجا باشد شبیه
داند اینسان یا صبی ای یا سفیه
که ندارد او تمیز علم و جهل
علم را چون جهل خود گیرد به سهل
تو چه دانی ای جهول بسته فَم
که نداند عقل کل از بیش و کم
میکنی از جامه دار پادشاه
موزه پنهان، تا ندزدد او به راه
کی بُد از علم کتاب آگاه او
آن قدر هم بود بهر رنگ و بو
یعنی از بهر هوای نفس دون
تافتند از وی خلایق در ظنون
کاین بود در علم دین علاّمه ای
دارد اندر بحث دینی نامه ای
میفروشد در حقیقت دین به نان
معرفت گوید به میل این و آن
مینویسد در شرایع دفتری
میفروشد خالق زر بر زری
وای آن کوشد نویسندة کتاب
از هوای نفس و کسب نان و آب
بهر این معنی بر ارباب فنون
گفت، ویلٌ لِّلَّذِینَ یکْتُبون
آنچه خود تحریف کردند از عناد
این بود، گویند از رب العباد
پس دهند آن بر بهای اندکی
همچو گوهر بر مویزی کودکی
وای آنانکه نویسد دستشان
تا کند بر دوزخی پیوستشان
حرفی از تحریف شد ز اقلامشان
از کتاب، آتش بود فرجامشان
ویل زآن خویی که کردند اکتساب
هیچ چون آگه نبودند از کتاب
کیست اُمی، وهم دور از راه تو
عقل تورات و کلام الله تو
وهم خواند این کتاب از عاریت
نی ز وجه علم و اخلاص نیت
نیست حرفی از کتاب آگاه او
کی شناسد راه را از چاه او
لیک پندارد که داند راه را
یا چو پیغمبر (ص) کلام الله را
ای خدای بینظیر اشراق عقل
کن تو بر ما چون تویی خلاّق عقل
بر تو می جویم ز هر جهلی پناه
خاصه از جهلی که کفر است و گناه
گر تو خواهی جهل، آگاهی شود
ور نخواهی عقلها واهی شود
دانشی کز تو بوَد جز نور نیست
ور ز ما جز قالب مغمور نیست
گرچه آن هم از تو باشد ، ما که ایم ؟
گر که نادان ، ور که دانا ، لاشیءایم
آفریدی خاک را آنگه به فن
مر ورا آموختی علم و سخن
خاک را دانا و گویا چون کنی
گفتِ ما هم شاید ار موزون کنی
تا نویسم آنچه حق است از کتاب
باشدم تفسیر و تأویل از صواب
آتش ار گفتند ما را در فروز
مَس نخواهد کرد غیر از چند روز
گو بر ایشان هیچ عهدی از خدا
این چنین بگرفته اید آیا شما
پس نخواهد عهد خود کرد او خلاف
این شما گویید از کذب و گزاف
بر خدا گویید آیا آنچه نیست
مر شما را علم بر وی تا که چیست
آری آن کو سیئاتی اکتساب
میکند، گردد محیطش در عذاب
خالدونند آن گروه و جزء نار
چون درخت اکتساب آید به بار
هم بدینسان مؤمنان و صالحان
هست جنّت بهر ایشان جاودان
بر گمانشان وقت پاداش از نشان
شد مساوی با زمان ذنبشان
غافل از آنکه عمل در ذات نفس
گر که از وجهی شود ملکات نفس
نیست آن را در مکافات انتها
باقی است او را ثواب و هم خطا
وینکه می گوید محقق در کتاب
گر مخلّد نیستند اهل عذاب
نه که او کرده است انکار خلود
گفته شرّ نبود اصیل اندر وجود
تا تو از قولش چه فهمی ای همام
گر نفهمی بگذر از وی والسلام
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این آیات به گروهی از مردم اشاره شده که از علم و دانش کتاب خدا (کتاب مقدس) بیخبرند و تنها به آرزوها و گمان‌ها بسنده می‌کنند. این افراد به تحریف مضامین دینی پرداخته و کتاب‌ها را با دست خود نوشته، سپس ادعا می‌کنند که این مطالب از سوی خدا آمده است تا منافع دنیوی (پول و ثروت) به دست آورند. آیات به شدت از این عمل انتقاد میکند و عذاب الهی را برای آنها پیش‌بینی میکند.
سپس به کسانی که گمان می‌کنند آتش جهنم تنها چند روز آنها را می‌آزارد، هشدار داده می‌شود که خدا به عهدش وفادار است و به هیچ کس بدون دلیل عذاب نمی‌دهد. خداوند می‌فرماید کسانی که اعمال بد انجام داده و در دام خطا غوطه‌ورند، یاران آتش‌اند و در آنجا جاودانه خواهند بود. در مقابل، مؤمنان و نیکوکاران بهشت را خواهند داشت و در آنجا نیز جاودانه خواهند بود.
این متن به طور کلی بر اهمیت علم، صداقت در دین و پرهیز از تحریف حقایق تأکید دارد و عواقب بد اعمال نادرست و گمراهی‌های فکری را یادآوری میکند.
هوش مصنوعی: در میان آنها، افرادی نادان وجود دارند که فقط به رویاها و یاوه‌گویی‌ها دل خوش کرده‌اند و از کتاب هیچ نمی‌دانند. آنها فقط به حدس و گمان خود اکتفا می‌کنند. برای کسانی که با دستان خود کتاب می‌نویسند و سپس می‌گویند این از طرف خداست تا با آن قیمتی ناچیز به دست آورند، عذابی سخت است. عذاب آنها به خاطر آنچه نوشته‌اند و آنچه به دست می‌آورند، خواهد بود. آنها می‌گویند که آتش به آنها نخواهد رسید مگر در چند روز مشخص. بگو: آیا شما نزد خدا مخلوقی دارید که او به شما اجازه داده باشد؟ آیا شما به خدا دروغ می‌بندید و چیزهایی را که نمی‌دانید، به او نسبت می‌دهید؟! قطعاً، کسانی که گناهی کرده و گناهشان آنها را احاطه کرده، در آتش خواهند بود و در آن جاودانه خواهند ماند. و اما کسانی که ایمان آورده و اعمال صالح انجام داده‌اند، اهل بهشت خواهند بود و در آنجا جاودانه خواهند ماند.
هوش مصنوعی: برخی از افراد نادان هستند که نمی‌دانند کتاب به جز آرزوها چیز دیگری نیست. آنها فکر می‌کنند که دانش دارند، اما در واقع چیزی نمی‌دانند. باید به آن‌هایی که دست به نوشتن می‌زنند و ادعا می‌کنند که این نوشته‌ها از جانب خداست، افسوس خورد. آنها به بهای اندک، این کلمات را می‌فروشند و باید از آنچه با دستانشان نوشته‌اند و از آنچه به دست می‌آورند، بترسند. همچنین آنها معتقدند که هرگز به آتش دچار نخواهند شد، مگر در روزهای معدودی. باید از آنها پرسید آیا پیمانی که با خدا دارند را می‌دانند و آیا خدا هرگز پیمان خود را می‌شکند؟ آیا به خدا چیزهایی می‌گویند که نمی‌دانند؟ حقیقت این است که هر کسی که بدی را کسب کند و در آن غرق شود، از یاران آتش خواهد بود و در آنجا جاویدان خواهد ماند. اما کسانی که ایمان آورده و اعمال شایسته انجام داده‌اند، یاران بهشت هستند و آنها نیز جاودان در آن خواهند ماند.
هوش مصنوعی: گروهی از ناآگاهان در میان آنها وجود دارند که در دریاهای آرزوها غرق شده‌اند.
هوش مصنوعی: آنها از علم واقعی کتاب بیخبر بودند، تنها چیزی که از درست بودن آن اطمینان داشتند، وعده‌ها و انتظاراتی بود که به آنها داده شده بود.
هوش مصنوعی: این تنها یک خیال است و فقط یک کودک می‌تواند با قیاس، آنچه در بالا هست را مانند یک پشت خالی تصور کند.
هوش مصنوعی: در این دنیا، آیا می‌توان گردونه‌ی چرخ را با یک ظرف ساده مقایسه کرد؟ تنها کسی که به حقیقت آگاه است، می‌فهمد که این دو چقدر با هم تفاوت دارند.
هوش مصنوعی: کسی که فرق بین علم و نادانی را نمی‌داند، وقتی نادانی او آسان‌تر می‌شود، به راحتی آن را می‌پذیرد.
هوش مصنوعی: تو چه می‌دانی، ای نادان، در حالی که عقل کامل هم نمی‌تواند از زیاد و کم چیزی آگاه باشد.
هوش مصنوعی: از لباس خدمتکار پادشاه استفاده میکنی تا او در مسیر نتواند دزدی کند و مخفی بماند.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس به‌خوبی از علم کتاب و دانش آگاه نیست؛ او نیز به‌اندازه‌ای که به رنگ و بو می‌رسد، آگاهی دارد.
هوش مصنوعی: به دلیل تمایلات نفسانی و پایین‌رتبه، مردم در گمان‌ها و تصورات خود از او دوری کردند.
هوش مصنوعی: در علم دین، شخصی برجسته و شناخته شده وجود دارد که در مباحث دینی نوشته‌ای را به رشته تحریر درآورده است.
هوش مصنوعی: در واقع، برخی افراد دین را به خاطر منفعت‌های مادی و نیازهای دنیوی خود به فروش می‌گذارند و برای جلب رضایت دیگران، با تعابیر و دیدگاه‌های مختلف از آن صحبت می‌کنند.
هوش مصنوعی: او در کتب آسمانی قوانینی را نوشته و خالق طلا، طلا را بر روی زمین میفروشد.
هوش مصنوعی: آه بر آن کس که تلاش میکند تا کتابی بنویسد اما تحت تاثیر خواسته‌های نفسانی و نیاز به تأمین زندگی قرار دارد.
هوش مصنوعی: به خاطر این موضوع، به صاحب‌نظران و متخصصان باید گفت: وای بر آنان که می‌نویسند.
هوش مصنوعی: آنچه آنها از روی دشمنی و کینه تحریف کردند، این است که می‌گویند اینها از طرف پروردگار عالم است.
هوش مصنوعی: پس چیزی را به قیمت کم و ناچیز به کسی می‌دهند، مانند اینکه یک گوهر گرانبها را به یک بچه‌ای بدهند که ارزش آن را درک نمی‌کند.
هوش مصنوعی: آه بر حال کسانی که دستشان قلم به دست است، تا به واسطه آن به آتش دوزخ مرتبط شوند.
هوش مصنوعی: کتابهای آنها به علت تحریف و تغییر در مضمون دچار مشکل شدند و سرانجام این کار به نابودی و عواقب بدی منجر شد.
هوش مصنوعی: آنها به سبب خوی و طرز برخوردی که داشتند، هیچ چیز به دست نیاوردند، زیرا از دانش و مطالب کتاب آگاهی نداشتند.
هوش مصنوعی: کیست که توانایی فهم عمیق تو را دارد؟ تو به دور از عقل و دانش خود، کتاب مقدس و کلام خدا را فراموش کرده‌ای.
هوش مصنوعی: این شخص این کتاب را تنها از روی خیال و به امانت خوانده و نه به خاطر علم و نیت خالص.
هوش مصنوعی: در اینجا اشاره شده که هیچ سخنی در مورد دانش او وجود ندارد و تنها اوست که می‌تواند تفاوت راه درست و نادرست را بشناسد.
هوش مصنوعی: ولی او فکر میکند که راه را می‌داند، یا مانند پیامبر (ص) کلام خدا را.
هوش مصنوعی: ای خدای بینظیر، به ما نوری از عقل و دانش عطا کن، زیرا تنها تو هستی که توانایی خلق و ابداع فکر و اندیشه را داری.
هوش مصنوعی: من از هر نوع نادانی و جهل، به ویژه نادانی‌هایی که منجر به کفر و گناه می‌شود، به سمت تو پناه می‌برم.
هوش مصنوعی: اگر بخواهی، جهلت به دانایی تبدیل می‌شود و اگر نخواهی، عقلها به بی‌فایدگی می‌رسند.
هوش مصنوعی: دانشی که از تو به دست می‌آید فقط نور و روشنایی است، و اگر از ما باشد، فقط مانند یک قالب بی‌روح و بی‌محتوا خواهد بود.
هوش مصنوعی: هر چند ممکن است آنچه داریم از تو باشد، ما چه کسی هستیم؟ چه نادان باشیم و چه دانا، در نهایت هیچ چیز نیستیم.
هوش مصنوعی: خداوند انسان را از خاک خلق کرد و سپس به او دانش و هنر سخن گفتن را یاد داد.
هوش مصنوعی: اگر خاک را به دانایی و سخن گویی برسانی، ممکن است سخنان ما نیز درست و موزون از آب درآید.
هوش مصنوعی: می‌خواهم آنچه را که حقیقت است بنویسم، بنابراین از کتاب به تفسیر و تأویل درست می‌پردازم.
هوش مصنوعی: اگر گفته‌اند که آتش ما را نمی‌سوزاند و تنها برای چند روزی شعله‌ور خواهد بود، نباید بر این باور باشیم.
هوش مصنوعی: آیا شما از طرف خدا هیچ عهد و پیمانی با این افراد گرفته‌اید؟
هوش مصنوعی: او هرگز عهد خود را نقض نخواهد کرد؛ به شما می‌گوید که این حرف‌ها دروغ و بی‌اساس است.
هوش مصنوعی: این جمله بیان میکند که آیا شما می‌توانید آنچه را که وجود ندارد، بشناسید یا علم و آگاهی درباره آن داشتن امکان‌پذیر است؟ در واقع، به محدودیت‌های شناخت انسان اشاره میکند و از تأمل بر روی ناشناخته‌ها می‌گوید.
هوش مصنوعی: هر کس که کارهای بدی را انجام دهد، در عذاب و سختی قرار می‌گیرد.
هوش مصنوعی: آن گروه خاص مانند درختی هستند که وقتی به بار می‌آیند، مانند آتش می‌سوزند.
هوش مصنوعی: مؤمنان و نیکوکاران نیز به همین صورت، برایشان بهشت وجود دارد که همیشگی و پایدار است.
هوش مصنوعی: آنها بر این باورند که زمان پاداش و جزای آنها برابر است و با توجه به نشانه‌هایی که دارند، به این نتیجه رسیده‌اند.
هوش مصنوعی: غافل از این که هر عملی که انجام می‌دهیم در ذات وجود ما تأثیر می‌گذارد و حتی اگر به ظاهر از یک زاویه خاص به آن نگاه کنیم، در واقعیت به صفات و ویژگی‌های درونی ما تبدیل می‌شود.
هوش مصنوعی: در دنیا هیچ کس از پاداش و کیفر خالی نیست؛ هر کس به اندازه اعمالش، چه خوب و چه بد، نتیجه می‌گیرد.
هوش مصنوعی: این شخص بیان میکند که در کتابهای علمی ذکر شده است که اگر افراد جاودان نباشند، دچار عذاب خواهند شد.
هوش مصنوعی: این تشکیک به معنای انکار جاودانگی است و به‌نوعی بیان میکند که در ذات وجود، شر و بدی واقعی وجود ندارد.
هوش مصنوعی: تا تو از سخن او چه درکی داشته باشی، ای همام، اگر نمی‌فهمی، بهتر است که از او بگذری و بیخبر باشی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.