بسم االله الرحمن الرحیم
اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ اَلَّذِی أَنْزَلَ عَلیٰ عَبْدِهِ اَلْکِتٰابَ وَ لَمْ یَجْعَلْ لَهُ عِوَجاً (۱) قَیِّماً لِیُنْذِرَ بَأْساً شَدِیداً مِنْ لَدُنْهُ وَ یُبَشِّرَ اَلْمُؤْمِنِینَ اَلَّذِینَ یَعْمَلُونَ اَلصّٰالِحٰاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْراً حَسَناً (۲) مٰاکِثِینَ فِیهِ أَبَداً (۳) وَ یُنْذِرَ اَلَّذِینَ قٰالُوا اِتَّخَذَ اَللّٰهُ وَلَداً (۴) مٰا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ وَ لاٰ لِآبٰائِهِمْ کَبُرَتْ کَلِمَةً تَخْرُجُ مِنْ أَفْوٰاهِهِمْ إِنْ یَقُولُونَ إِلاّٰ کَذِباً (۵) فَلَعَلَّکَ بٰاخِعٌ نَفْسَکَ عَلیٰ آثٰارِهِمْ إِنْ لَمْ یُؤْمِنُوا بِهٰذَا اَلْحَدِیثِ أَسَفاً (۶) إِنّٰا جَعَلْنٰا مٰا عَلَی اَلْأَرْضِ زِینَةً لَهٰا لِنَبْلُوَهُمْ أَیُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً (۷) وَ إِنّٰا لَجٰاعِلُونَ مٰا عَلَیْهٰا صَعِیداً جُرُزاً (۸)
بنام خدای بخشندۀ مهربان
ستایش مر خدای را که فرو فرستاد بر بنده‌اش کتاب را و نگردانید مر او را کژی (۱) راست درست تا بترساند عذابی سخت از نزد او و مژده دهد گروندگانی را که می‌کنند کارهای شایسته که مر ایشان‌راست مزدی نیکو (۲) مکث‌کنندگان در آن همیشه (زندگی ابدی خواهند داشت) (۳) و بیم دهد آنان را که گفتند گرفت خدا فرزند (۴) نباشد مر ایشان را بآن هیچ علمی و نه مر پدرانشان را عظیم آمد آن کلمه که بیرون می‌آید از دهنهای ایشان نمی‌گویند مگر دروغی را (۵) ای پیامبر نزدیک است که تو اگر امت به قرآن ایمان نیاورند جان عزیزت را از شدت حزن و تأسف بر آنان هلاک سازی (۶) بدرستی که ما هر آینه گردانیدیم آنچه بر زمین است زینتی مر آنان را تا آزمائیم ایشان را که کدامشان خوب‌ترند از راه کردار (۷) و با آنچه را زینت زمین گردانیدیم باز همه را بدست ویرانی و فنا می‌دهیم (۸)
بعد بسم االله که در کار ابتداست
هر ثناء و حمدی از بهر خداست
آنکه بفرستاد بر عبدش کتاب
می نگرداند از کجی در وی خطاب
اعظم نعمای حق بر بندگان
هست قرآن نزد دانا بی گمان
کآنچه از نظم معاش است و معاد
اندر آن درج است بی فقد و فساد
حمد خود را کرده خلاّق ودود
از زبان فرق و تفصیل و شهود
حق کند که حمد خویش از نطق ذات
بی نشانی از وجود ممکنات
شرح آن گفتیم از پیش ای رفیق
گر به یادت باشد آن شرح دقیق
اندر اینجا کرده حمد ذات خویش
از ره تفصیل در آیات خویش
جامعِ آن، احمد(ص) کامل دم است
ز آفرینش اقدم است و اکرم است
تا نماید حمد او بی اعوجاج
نیست یعنی سوی غیرش احتیاج
تا نبیند غیر او را در نهج
تا که آید ز استقامت بر عوج
قَیِّما لِّیُنذِرَ بَأسا شَدِید
مِّن لَّدُنهُ وَ یُبشِرَ بِالعَبِید
مستقیم و معتدل از انحراف
دور ز افراط و ز تفریط خلاف
بیم ده بر کافران از نزد خود
هم مبشر مؤمنان را تا ابد
الَّذِینَ یَعمَلُونَ الصالِحَات
مزدشان نیکوست بالحق از جهات
مر مقیمند اندر آن اجر از سند
در ثبوت ماکِثین فِیه أبَد
بیم وآنان را دهد که گفته اند
حق گرفته هیچ فرزند از پسند
هیچشان علمی بدین گفتار نیست
کس نه ز آباشان بدین گفتار زیست
یعنی آباشان هم این از نا به اهل
از ره بی دانشی گفتند و جهل
بس بزرگ است این کلام بی سکون
کز دهانشان بر غلط آید برون
این نمی گویند الاّ بر دروغ
نیست بر گفتار کج گویان فروغ
پس همانا خود تو در فعل و مهم
بَاخِعنَّفسَکَ عَلَی آثَارِهِم
حسرت و اندُه خوری از حالشان
سخت گیری بر خود از اقوالشان
ناورند ایمان اگر بر این حدیث
پس مخور غم چند بر دونی خبیث
ما بگ رداندیم بر ارض آنچه هست
زینتی اهل زمین را در نشست
از جماد و هم ز حیوان و نبات
یا که ز اهل علم و اوتاد و ثقات
تا نماییم آزمایش در محل
که از ایشان کیست بهتر در عمل
آزماییم اعنی اهل ارض را
بر وجود اولیاء و اصفیا
تا که با حق در عمل یک روتر است
در عیان و در نهان نیکوفر است
بازگرداننده ایم این قصر و گاه
که تو بینی هم زمینی بی گیاه
یعنی اینها جمله گردد خاک و پست
دل بر آنها جز که نادانی نبست
شهرها یکجا شود زیر و زبر
وین بناها جمله خاک رهگذر
صورت خوبان و زلف مهوشان
خاک گردد می نماند زآن نشان
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به توحید، اهمیت قرآن و پیام‌های آن اشاره دارد. در آغاز، از خداوند ستایش می‌شود که کتاب الهی را بر پیامبرش نازل کرده و آن را بدون کجی فرستاده است. قرآن به عنوان الگویی راستین برای هدایت انسان‌ها معرفی می‌شود و به مؤمنان مژده می‌دهد که عذاب سختی برای کافران وجود دارد. همچنین، به کسانی که خدا را فرزند گرفته‌اند، هشدار داده می‌شود که این ادعا بر اساس علم نیست و کلماتی بی‌مبنا است.
در ادامه، به زیبایی‌های دنیا به عنوان وسیله‌ای برای آزمایش انسان‌ها اشاره می‌شود تا مشخص شود کدام یک در اعمال خود بهترند. در نهایت، تأکید شده که آنچه در زمین است (زینت‌ها و زیبایی‌ها) از بین خواهد رفت و همه چیز به خاک بازخواهد گشت. متن به اهمیت ایمان و عمل صالح نیز اشاره می‌کند و تأکید دارد که انسان‌ها باید در رفتار خود دقت داشته باشند و از طریق اعمال خویش در این آزمایش الهی موفق شوند.
هوش مصنوعی: سپاس خداوندی را که بر بنده‌اش کتابی نازل کرد و در آن هیچ کجی قرار نداد. این کتابی است راستین تا از سوی او، عذاب سختی را برای دیگران هشدار دهد و مومنان را که کارهای نیک انجام می‌دهند، بشارت دهد که پاداشی نیکو برای آنان در نظر گرفته شده است و در آنجا ابدی خواهند بود. و نیز هشدار دهد به کسانی که می‌گویند خدا فرزندی گرفته است، که آنان هیچ دانشی در این باره ندارند و نه پدرانشان. این سخنان بسیار بزرگ و جملات بی‌اساسی است که از دهانشان خارج می‌شود و آنها فقط دروغ می‌گویند. پس شاید تو خود را نسبت به آثار آنها غمگین کنی اگر به این سخن ایمان نیاورند. ما زمین را زینتی قرار دادیم تا آنها را بیازماییم که کدامیک کارهای بهتر انجام می‌دهند و ما به‌زودی آنچه بر زمین است را به خاکی بی‌حاصل تبدیل خواهیم کرد.
هوش مصنوعی: به نام خدایی که بخشنده و مهربان است.
هوش مصنوعی: خداوند را سپاس می‌گوییم که بر بنده‌اش کتابی نازل کرد و آن را به راهی درست هدایت کرد تا مردم را از عذاب شدید خود بترساند و به مؤمنان که اعمال شایسته انجام می‌دهند، نوید یک پاداش خوب بدهد. کسانی که در آن جاودانه خواهند ماند. همچنین، او به کسانی که می‌گویند خدا فرزندی دارد، هشدار می‌دهد و می‌گوید که این سخن بی‌علم و نادرست است. ای پیامبر، نزدیک است که اگر مردم به قرآن ایمان نیاورند، از شدت اندوه جان خود را از دست بدهی. چرا که ما درواقع، آنچه در زمین است را زینت قرار دادیم تا آنها را آزمایش کنیم که کدامیک از آنها بهتر عمل می‌کنند و در کنار این زینت‌ها، همه چیز را به ویرانی و نابودی خواهیم سپرد.
هوش مصنوعی: پس از نام خدا که نشانه آغاز هر کاری است، هر گونه ستایش و شکرگزاری برای خداوند است.
هوش مصنوعی: خداوندی که کتاب آسمانی‌اش را بر بنده‌اش نازل کرده، آن کتاب را از هر گونه انحراف و کجی محفوظ داشته است.
هوش مصنوعی: بزرگ‌ترین نعمت‌های خداوندی بر بندگان، بدون شک قرآن است، به ویژه برای افرادی که دانا و آگاه هستند.
هوش مصنوعی: آنچه در زندگی روزمره و در مسائل دینی و آخرتی وجود دارد، هیچ کم و کسری و نقصانی ندارد.
هوش مصنوعی: خالق مهربان و بخشنده، ستایش خود را از طریق بینش و درک عمیق و دقیق بیان کرده است.
هوش مصنوعی: این جمله به این معنی است که خداوند به نحوی بر حمد و ستایش خود تسلط دارد که خود او از طریق کلامش، وجود و ماهیت همه چیزهای ممکن را نشان می‌دهد و در عین حال، هیچ نشانی از وجود آنها در خودش نیست.
هوش مصنوعی: دوست عزیز، اگر به خاطر داشته باشی، ما پیش‌تر به تفصیل در مورد آن صحبت کردیم.
هوش مصنوعی: در اینجا، خداوند با جزئیات به ستایش خود پرداخته است و آیاتش را برای معرفی ویژگی‌هایش بیان می‌کند.
هوش مصنوعی: این مصراع به شخصیت حضرت محمد (ص) اشاره دارد و بیان می‌کند که ایشان جامع‌ترین و کامل‌ترین مخلوق هستند. در اینجا به برجسته‌ترین ویژگی‌های ایشان از جمله برتری و کرامت ایشان در آفرینش اشاره شده است.
هوش مصنوعی: تا زمانی که حمد و ستایش او بدون کج‌روی و انحراف باشد، دیگر نیازی به غیر او نیست.
هوش مصنوعی: شخص تا زمانی که غیر از او را نبیند، بر مشکلات و ناهماهنگی‌ها استوار می‌ماند.
هوش مصنوعی: پیامبری برای هشدار به مردم فرستاده شده است تا از عذاب شدید الهی آگاهشان کند و همچنین به بندگان مؤمن بشارت دهد.
هوش مصنوعی: شخصی با هدف و دور از هرگونه زیاده‌روی یا کم‌کاری، به شکلی مستقیم و متعادل در مسیر درست خود حرکت می‌کند.
هوش مصنوعی: بیم و هشدار را به کافران بده و از جانب خود بشارت را به مؤمنان در ابدیت برسان.
هوش مصنوعی: افرادی که کارهای نیک انجام می‌دهند، پاداششان به حق و از جهات مختلف خوب است.
هوش مصنوعی: آنها در آن مکان به طور دائم اقامت دارند و برای همیشه در آنجا خواهند ماند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که افرادی که درباره حق و حقوق سخن می‌گویند، نگران هستند که هیچ چیزی از محبوبیت و پذیرش عمومی به دست نیاورند. به عبارتی، آنها می‌خواهند بدانند آیا در نهایت از حمایت و توجه دیگران برخوردار خواهند شد یا خیر.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس از علمی که در این گفتار وجود دارد، آگاهی ندارد و هیچ‌کسی از رابطه‌ای که به این سخن مربوط است، زندگی نکرده است.
هوش مصنوعی: در نتیجه نداشتن دانش و آگاهی، این افراد به اشتباه سخن می‌گویند و از روی نادانی اظهار نظر می‌کنند.
هوش مصنوعی: این جمله به این معنی است که حرفی که با آرامش و سکون بیان می‌شود، بسیار با اهمیت و بزرگ است و ممکن است از دهان افرادی که در حال صحبت هستند، به اشتباه خارج شود.
هوش مصنوعی: این جمله می‌گوید که تنها دروغ‌گویان به بی‌اساس بودن صحبت‌هایشان اعتراف می‌کنند، و در واقع سخنان آنها درخشان و روشن نیستند.
هوش مصنوعی: بنابراین، خود تو باید مراقب اعمال و رفتارت باشی و از تأثیرات آنها آگاه باشی.
هوش مصنوعی: حسرت خوردن و ناراحتی از وضع آنها باعث می‌شود که انسان بر خودش سخت بگیرد و از گفته‌هایشان تأثیر بپذیرد.
هوش مصنوعی: اگر به این گفته ایمان داری، دیگر نگران نباش؛ چرا که نگران بودن برای افراد پست و ناتوان است.
هوش مصنوعی: ما آنچه را که در زمین وجود دارد، به زیبایی و شادی اهل این دنیا آراسته‌ایم.
هوش مصنوعی: از اشیای بی‌جان و همچنین از حیوانات و گیاهان، یا از دانشمندان و مردان استوار و قابل اعتماد.
هوش مصنوعی: ما در مکانی آزمایش می‌کنیم تا ببینیم از میان آنها، کدام یک در عمل بهتر است.
هوش مصنوعی: آزمون می‌کنیم مردم دنیا را درباره وجود دوستان و پاکان خدا.
هوش مصنوعی: تا زمانی که در عمل با خداوند یکی باشی و حقیقت را در ظاهر و باطن خودت رعایت کنی، در نظر دیگران نیز نیکوخواه و پسندیده خواهی بود.
هوش مصنوعی: ما این کاخ را به حالت اولیه‌اش برمی‌گردانیم، و زمانی که تو آن را ببینی، زمینش بی‌گیاه خواهد بود.
هوش مصنوعی: این جمله بیان می‌کند که همه‌ی این چیزها در نهایت به خاک تبدیل می‌شوند و انسان‌های با دل‌های پست، فقط نادانی بر آنها حاکم است.
هوش مصنوعی: شهرها به هم می‌پیچند و ویران می‌شوند، و این ساختمان‌ها همه مانند خاکی می‌شوند که در مسیر عبور است.
هوش مصنوعی: زیبایی چهره‌ها و موهای خوشگلشان به مرور زمان نابود می‌شود و نشانی از آن زیبایی باقی نخواهد ماند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.