عقاب از عقل اول در حقیقت
شده تعبیر نزد اهل صفوت
هم آن کلی طبیعت را عقابش
عجب نبود که خوانی در خطابش
به نفس ناطقه گونید ورقا
که شد صید عقاب عقل یکجا
عقاب آنسان که مرغانرا کند صید
رباید نفسها را عقل بیقید
برد تا از حضیض ملک ناسوت
خود او را برفضای اوج لاهوت
طبیعت نفس را هم زاوج اعلی
نماید صید و آرد سوی ادنی
عقاب آمد پس او بیحرف و دعوی
مگر یک لفظ برجای دو معنی
میان این دو معنی فرق بین
در استعمال باشد باقر این
نمی‌بایست حکم ار مختلف شد
ز قانون قراین منحرف شد
قرینه فهمی آن هم وجه خاصیست
که در ادراک معنیش اختصاصیست
عقاب طبع آرد سوی اسفل
مر او را بر خلاف عقل اول
علاماتش بعالم بس عیانست
سخا و بخل و صدق و کذب از آنست
صفات عقل از آثار پیداست
هم اوصاف طبیعت بس هویداست
اگر اند غضب حکمت کشد فوج
یقین میدان که عقلت برده بر اوج
وگر از مستحقت باشد امساک
کشیده طبیعت از فلاک بر خاک
صفات عقل علم و حلم و صبر است
صفات طبع خشم و جهل و جبر است
نشان عقل صدق و عدل و عصمت
نشان طع حرص و آز و شهوت
خصال عقل خیر است و وجودی
خصال طبع شر است و جحودی
دهد از حق چو فکر خلق نقلت
طبیعت برده دور از راه عقلت
ربوده گر کنی رد امانت
عقاب عقلت از چنگ طبیعت
عقابینت در این با استدامت
عیان از هر دو آثارو علامت
یکی گرزان دو غالب شد در اعمال
تو را باشد همان تحقیق احوال
باین میزان حساب حال خود کن
حساب نکبت و اقبال خود مکن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به بررسی مفهوم «عقاب» و ارتباط آن با عقل و طبیعت می‌پردازد. عقاب به عنوان نمادی از عقل برتر معرفی شده که می‌تواند نفس را از وادی‌های ناپایدار به اوج لاهوت هدایت کند. در مقابل، طبیعت به عنوان نیرویی پایین‌تر معرفی شده که انسان را به سمت خواسته‌های دنیوی و پست می‌کشاند.
نویسنده به تفاوت‌های بین صفات عقل و طبیعت اشاره کرده و نشان می‌دهد که عقل ویژگی‌های مثبتی مانند علم، حلم، و صداقت دارد در حالی که طبیعت با خشم، جهل، و حرص همراه است.
در نهایت، توصیه می‌شود که فرد با توجه به این ویژگی‌ها، به بررسی وضعیت خود بپردازد و سعی کند با عقل برتر خود ارتباط برقرار کند تا از دام طبیعت رها شود.
هوش مصنوعی: عقاب به عنوان نمادی از عقل و فهم برتر در دیدگاه اهل صفوت یا افراد خاص، به معنای درک عمیق و واقعی از حقیقت توصیف شده است. این عقل و درک عمیق، نشانه‌ای از روشنایی و بصیرت در زندگی است.
هوش مصنوعی: عقاب بزرگ طبیعت نمی‌تواند از این که در خطابش می‌خوانی، تعجب کند.
هوش مصنوعی: زندگی انسان پر از اراده و فکر است، همانند پرندگانی که در دام عقاب عقل گرفتار می‌شوند و همه چیز را در لحظه‌ای از دست می‌دهند.
هوش مصنوعی: عقاب مانند آنکه پرندگان را شکار کند، نفسها را می‌رباید و عقل را آزاد می‌گذارد.
هوش مصنوعی: از جایگاه پایین دنیای مادی خود، او را به آسمان‌های والای معنوی و الهی برد.
هوش مصنوعی: نفس انسان در طبیعت خود به جستجوی بالاترین و بهترین‌ها می‌پردازد و در این مسیر، چیزهایی را به سمت خود جذب می‌کند که ممکن است در پایین‌تر و ساده‌تر از آنچه خواسته، باشند.
هوش مصنوعی: عقاب بدون هیچ حرف و بحثی آمد، اما یک کلمه باعث شد که دو معنا را به نفس خود بیاورد.
هوش مصنوعی: در اینجا منظور این است که تفاوت میان دو مفهوم به نحوه استفاده از آنها بستگی دارد. به عبارت دیگر، نحوهٔ به‌کارگیری کلمات یا عبارات می‌تواند بر تفاوت معنا و مفهوم آنها تأثیر بگذارد.
هوش مصنوعی: نباید از قاعده‌ها و نشانه‌های موجود منحرف شد و حکم‌ها نباید به‌طور متفاوتی صادر شوند.
هوش مصنوعی: درک معنای یک موضوع به ویژگی خاصی بستگی دارد که فقط منحصر به آن معناست.
هوش مصنوعی: عقاب با طبیعت خود به سمت پایین پرواز می‌کند، در حالی که این کار با عقل و درک اولیه او تناقض دارد.
هوش مصنوعی: نشانه‌های افراد روشن و آشکار است، اینکه آیا شخصی بخشنده است یا بخیل، راستگوست یا دروغگو، همه اینها نمایان است.
هوش مصنوعی: ویژگی‌های عقل در آثار آن نمایان است و خصوصیات طبیعت نیز به وضوح دیده می‌شود.
هوش مصنوعی: اگر خشم حکمت به وجود آید، پس مطمئن باش که اندیشه‌ات در اوج خود قرار دارد.
هوش مصنوعی: اگر برای تو باشد، طبیعت به خاطر خواست تو از بدن بی‌چیزی خود را دور کرده و بر زمین نشسته است.
هوش مصنوعی: عقل ویژگی‌هایی مانند دانش، بردباری و صبر دارد، اما طبیعت انسان معمولاً به خشم، نادانی و اجبار گرایش پیدا می‌کند.
هوش مصنوعی: علامت عقل درستکاری، عدالت و پاکی است، در حالی که علامت طمع، آز و شهوت، نشانه‌ای از ناآرامی و ضعف نفس است.
هوش مصنوعی: عقل دارای ویژگی‌های خوب و مثبت است، در حالی که طبیعت انسانی عموماً به سوی بدی و نادانی گرایش دارد.
هوش مصنوعی: وقتی که به حق و حقیقت فکر می‌کنی، طبیعت تو را از مسیر عقلانی‌ات دور می‌کند و به محلی ناخوشایند می‌برد.
هوش مصنوعی: اگر زمان را از دست بدهی و به امانت‌هایت خیانت کنی، عاقبت اندیشه‌ات تحت تسلط طبیعت خواهد بود.
هوش مصنوعی: پرنده‌های عقاب تو به وضوح نشانه‌ها و آثار هر دو طرف را به نمایش می‌گذارند.
هوش مصنوعی: اگر کسی بر اعمال تو تسلط پیدا کند، همانند این است که به بررسی واقعیات و حال تو پرداخته است.
هوش مصنوعی: به اندازه‌ای که باید وضعیت خود را بررسی کن و به بدبختی و خوشبختی خود توجه نکن.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.