آن که خوانی نام او نفس بهیم
در حقیقت اوست شیطان رجیم
نیست در عالم عجایب تر ز نفس
نیست یک ساعت به حال مستقیم
در دمی مردی خدادان می شود
در دمی بدتر ز شیطان رجیم
چون ببیند مرده ای را می برند
می گدازد همچو مویی او ز بیم
می شود تن خسته و دل مضطرب
لرزه در اعضاش افتد چون نسیم
با کسان گوید که در راه خدا
با فقیران نان برآرید و حلیم
روی سوی حضرت حق می کند
کای خدا دستم بگیر و ای کریم
ناله و زاری و افغان می کند
توبه از کردار و افعال قدیم
یک به یک مشهود می گردد ورا
از عذاب قبر و از نار جحیم
باز چون آن قصه اش از یاد رفت
گشت تن فربه ز خون و لحم و ریم
می شود فرعون وقت خویشتن
جنگ می آرد به موسای کلیم
هر زمان آیینه ای گیرد به کف
تا نماید روی چون پای سقیم
خوش کند دل را و خندد بر بروت
ریش را شانه کند سازد دو نیم
قشر می بیند وقوف از مغز نی
بی خبر تا چیست در زیر ادیم
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تحلیل نفس انسانی و ویژگی‌های آن می‌پردازد. نفس، که گاهی به شیطان تشبیه می‌شود، نتوانسته است به حال متعادل و مستقیمی دست یابد. انسان در یک لحظه ممکن است به حالت نیکو و خدایی برسد و در لحظه‌ای دیگر، به بدترین حالت خود تبدیل شود.
شاعر به تأثیرات اطراف بر نفس اشاره میکند؛ زمانی که انسان مرگ کسی را می‌بیند، دچار وحشت و اضطراب می‌شود و به یاد خدا و بخشش‌های او می‌افتد. او برای رهایی از عذاب و نجات از قهر الهی دعا میکند.
اما پس از مدتی، این حالت توبه و ندامت فراموش شده و انسان دوباره به وسوسه‌های نفس دچار می‌شود. شاعر به فساد نفس و ایجاد خودخواهی در انسان‌های بزرگ اشاره میکند و نشان می‌دهد که چطور شخص می‌تواند حتی در لحظات خوب، دوباره به نفس سرکش خود بازگردد. او در نهایت به سطحی‌نگری و superficiality انسان‌ها اشاره دارد که فقط به ظواهر توجه می‌کنند و از عمق وجود خود بی‌خبرند.
هوش مصنوعی: آن کسی که او را با نام نیکو می‌شناسی، در واقع همان نفس پلید است که در حقیقت شیاطین را نمایان میکند.
هوش مصنوعی: هیچ چیز در جهان عجیب‌تر از نفس آدمی نیست، چرا که حتی یک ساعت نمی‌تواند به حالت پایدار و مستقیم خود باقی بماند.
هوش مصنوعی: در یک لحظه، ممکن است انسان به مقام والایی برسد و در لحظه‌ای دیگر، به بدترین حالت ممکن، حتی بدتر از شیطان، سقوط کند.
هوش مصنوعی: وقتی کسی مرده‌ای را می‌بیند که او را به خاک می‌سپارند، به شدت می‌ترسد و قلبش به لرزه می‌افتد، مانند حالتی که موهایش به خاطر ترس به هم می‌ریزد.
هوش مصنوعی: بدن خسته و دل نگران او مانند نسیم لرزش پیدا میکند.
هوش مصنوعی: با افرادی صحبت کن که در مسیر خداوند به کمک نیازمندان می‌شتابند و مواد غذایی مثل نان و حلیم برای آنان فراهم می‌کنند.
هوش مصنوعی: به سوی خداوند می‌نگرم و از او می‌خواهم که دست مرا بگیرد و با لطف و کرامتش به من کمک کند.
هوش مصنوعی: توبه از گذشته‌های خود همراه با ناله و زاری و دل‌شکستگی است.
هوش مصنوعی: به تدریج عذاب قبر و آتش جهنم برای او روشن و مشخص می‌شود.
هوش مصنوعی: پس از آنکه داستان او فراموش شد، بدنش از خون و گوشت و چربی پر شد.
هوش مصنوعی: زمانی فرعون در زمان خودش با موسی کلیم که پیامبر بزرگ است، به جنگ می‌پردازد.
هوش مصنوعی: هر زمانی که فردی آینه‌ای در دست بگیرد تا چهره‌اش را ببیند، به یاد داشته باشد که چهره‌اش ممکن است مانندی شبیه به حالت پای یک بیمار باشد.
هوش مصنوعی: دل را شاد میکند و به چهره‌ات می‌خندد، سپس ریشت را شانه می‌زند و آن را به دو نیم تقسیم میکند.
هوش مصنوعی: پوسته و ظاهر چیزها را می‌بینند، اما از عمق و حقیقت آنها بی‌خبرند و نمی‌دانند چه رازهایی در زیر سطح وجود دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
این چه خلق و چه جهان است، ای کریم؟
کز تو کس ر امی نبینم شرم و بیم
راست کردند این خران سوگند تو
پرکنی زینها کنون بی‌شک جحیم
وان بهشتی با فراخی‌ی آسمان
[...]
سر برآور از گلیمت ای کریم
پس فرو کن پای بر قدر گلیم
وعده‌ها و لطف‌های آن حکیم
کرد آن رنجور را آمن ز بیم
گرچه سیم و زر ز سنگ آید همی
در همه سنگی نباشد زر و سیم
بر همه عالم همی‌تابد سهیل
جایی انبان میکند جایی ادیم
عالمی در معرض امید و بیم
مانده در گرداب دریایی عظیم
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.