سیاه چون دل رنگین سخن ز آه نگردد
حنا نرفته به هندوستان سیاه نگردد
حدیث عشق مگو چون دل دونیم نداری
که هیچ دعوی ثابت به یک گواه نگردد
بجز شکست ندارد بهار عالم امکان
گلی که باربرآن گوشه کلاه نگردد
هجوم خلق نگردد حجاب وحدت یزدان
علم نهفته ز بسیاری سپاه نگردد
فتادگی است پروبال رهروان طریقت
به هیچ جانرسدهرکه خاک راه نگردد
مکش چو شمع برون از نیام تیغ زبان را
که نقد زندگیت خرج اشک وآه نگردد
که سربرآورد از خجلت گناه قیامت
سحاب رحمت اگر پرده گناه نگردد
کند کناره شریفی کز اختلال خسیسان
چوکهربا سبک از جذب برگ کاه نگردد
چنین که بسته به خشکی سپهر کشتی احسان
شرابخانه محال است خانقاه نگردد
نسیم می شود از فیض نوبهار معنبر
نمی شود ز خط آن چشم خوش نگاه نگردد
مپوش چهره روشن ز چشم صائب حیران
که نورمهرکم از اقتباس ماه نگردد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی مفاهیم عشق، حقیقت و معنویت میپردازد. شاعر با استفاده از تصاویری زیبا و استعارات، به بیان نکات زیر میپردازد:
1. **عشق و دل**: عشق واقعی در دلهای نادر و رنگین وجود دارد و باید از درد و رنج آگاه باشیم.
2. **ثبوت و دلیل**: بیان میکند که هیچ اصالت و دعویای بدون دلیل و شاهد ثابت نمیماند.
3. **فصل بهار و شکوفایی**: زندگی با شکستها و محدودیتها همراه است و تنها گلهایی بارور میشوند که به درستی پرورش یابند.
4. **وحدت و جامعه**: نشانهای از حجاب و فاصله بین مردم و حقیقت الهی وجود ندارد و علم واقعی نه از جمعیت، بلکه از درک واحد برمیخیزد.
5. **طریقت و تلاش**: رهروان حقیقت با فروتنی و خدمت به دیگران به حقیقت نزدیک میشوند و هرکه در این راه سختی نمیکشد به مقصد نمیرسد.
6. **زبان و بیان**: زبان باید حاوی زیبایی و حکمت باشد و گرنه زندگی صرف هزینههای غم و آه میشود.
7. **رحمت و گناه**: اگر پرده گناه حائل نشود، رحمت الهی میتواند گشوده باشد.
8. **معنویت و دیانت**: خانقاه به تنهایی کافی نیست و باید به دنبال حقیقت روحی و معنوی در زندگی بود.
9. **عشق و نور**: عشق باید از زیبایی و نور سرچشمه بگیرد؛ زیرا وجود، تداوم و شدت وابسته به عشق دارد.
به طور کلی، شاعر هشدار میدهد که در جستجوی عشق و حقیقت باید با صبر و درک درست حرکت کرد و از آسیبهای دنیا غافل نباشیم.
هوش مصنوعی: دل سیاه و پر از غم، با سخنان زیبا و رنگین نمیتواند تغییر کند. مانند حنا که اگر به هند نرود، رنگ نمیگیرد و نمیتواند زیبا شود.
هوش مصنوعی: در مورد عشق صحبت نکن، چون دل تو شکسته است و نمیتوانی هیچ ادعایی را با یک شاهد ثابت کنی.
هوش مصنوعی: جز شکست، چیزی در دنیای طبیعت بهاری وجود ندارد که گلی بر آن نبالد و برایش احترام نگذارد.
هوش مصنوعی: حضور مردم و شلوغی نمیتواند مانع از درک و فهم یکتایی خدایی باشد. علم و دانش در دل افراد مستتر است و تعداد بسیار نفرات نمیتواند به تنهایی بر کیفیت آن تأثیر بگذارد.
هوش مصنوعی: در اینجا منظور از این بیت این است که افرادی که در مسیر سیر و سلوک روحانی قرار دارند، به خاطر مشکلات و سختیهایی که با آنها مواجه هستند، نمیتوانند به هدف نهایی خود برسند. تنها کسانی میتوانند به حقیقت نزدیک شوند که در مسیر، با تواضع و فروتنی پیش بروند و از مشکلات عبور کنند.
هوش مصنوعی: زبان خود را مانند شمشیری که از غلاف خارج میشود، به آسانی به کار نبر، چرا که سخنان نادرست و بیموقع میتواند هزینههای زیادی در زندگیات ایجاد کند، مثل اشک و آه و اندوه.
هوش مصنوعی: اگر انسان به خاطر گناهانش خجالت بکشد و از آنها سر بلند کند، در این صورت رحمت و بخشش الهی مانند بارانی سرازیر خواهد شد، اما این رحمت در صورتی به انسان میرسد که پردهی گناه برداشته شود.
هوش مصنوعی: دوست با شخصیت و باوقار، به دور از هر بیاحترامی و رفتار زشت، مانند کهربا که میتواند اشیای سبک مانند کاه را جذب کند، هیچ گاه تحت تاثیر افراد نادرست قرار نمیگیرد.
هوش مصنوعی: اگر تقدیر آسمانی به بیابان و خشکی بیفتد، دیگر نمیتوان انتظار داشت که جایی مثل خانقاه، که نماد آرامش و معنویت است، به وجود بیاید. در واقع، در شرایط سخت و خشک، جایی برای نیکی و روحانیت وجود ندارد.
هوش مصنوعی: نسیم بهاری به لطف فصل نو وزیدن میگیرد، اما زیبایی چشمان دلنشین آن را تحت تأثیر خود قرار نمیدهد.
هوش مصنوعی: چهره روشن و زیبا را از دید صائب پنهان نکن، زیرا نور چشمانم از زیبایی تو الهام میگیرد و همچون نوری که از ماه میتابد، نمیتواند کمرنگ شود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
مشابهیابی بر اساس وزن و قافیه
به حرف و صوت مگو کار دل تباه نگردد
کجاست آینهای کز نفس سیاه نگردد
ز ما و من به ندامت مده عنان فضولی
تأملی که نفس رفته رفته آه نگردد
گر انفعال خطا نگذرد ز جادهٔ عبرت
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.