بخش ۱۲ - انصاری هروی نَوَّرَ اللّهُ مضجعه
لقب و کنیت و اسم و نسب آن جناب شیخ الاسلام ابواسماعیل عبداللّه ابومنصور مست الانصاری است. از کبار مشایخ و علمای راسخ بوده ،به خدمت شیخ ابوالحسن خرقانی اخلاص و ارادت داشته خود در مقالات گوید: عبداللّه مردی بود بیابانی، می‌رفت به طلب آب زندگانی، ناگاه رسید به ابوالحسن خرقانی. چندان کشید آب زندگانی که نه عبداللّه ماند ونه خرقانی. کتاب منازل السائرین منسوب بدان جناب است. هم کتاب انوارالتحقیق که: مشتمل است بر مناجات و مقالات و مواعظ و نصایح و معروف است در آن کتاب، سخنان صواب بی حساب، و این کلمات از آن کتاب است: الهی دو آهن از یک جایگاه، یک نعل ستور و یکی آینهٔ شاه. الهی چون آتش فراق داشتی، آتش دوزخ چرا افراشتی، الهی پنداشتم که ترا شناختم، اکنون پنداشت خود رادر آب انداختم. الهی عاجز و سرگردانم، نهآنچه دارم دانم و نه آنچه دانم، دارم. منازل السائرین کتابی کمیاب است و در جزالت الفاظ و رعایت معانی و گنجایش مطالب و مسائل، در عبارات مختصر مشتهر است. چنانکه در آن فرماید که: هرکه در اول جبر، گبر و هر که در آخر جبر، گبر. بالجمله وی را اشعار عربیه و فارسیه است. در بعضی، انصاری و در بعضی، پیر هری تخلص می‌فرماید. مولودش در سنهٔ ۳۹۷ در قهندز مِنْمَحالات طوس ووفاتش در سنهٔ احدی و ثمانین و اربع مائه. عمرش هشتاد و سه سال. مزارش در گازرگاه هرات. این ابیات از اوست:
عربیه
ما وَحَّدَ الواحِدَ مِنْواحِدِ
اِذْکُلُّ مَنْوَحَّدَهُ جاحِدُ
تَوْحِیْدُ مَنْیَنْطِقُ عَنْنَعْتِهِ
عارِیَّةٌ اَبْطَلَهَا الواحِدُ
تَوحِیدُ إیّاهُ تَوْحِیْدُهُ
وَنَعْتُ مَنْیَنْعَتُهُ لاحِدٌ
رباعیات
عیب است بزرگ، برکشیدن خود را
وز جملهٔ خلق، برگزیدن خود را
از مردمک دیده بباید آموخت
دیدن همه کس را و ندیدن خود را
٭٭٭
گر در ره شهرت و هوا خواهی رفت
از من خبرت که بینوا خواهی رفت
بنگر به کجایی ز کجا آمده‌ای
می‌دان که چه می‌کنی کجا خواهی رفت
٭٭٭
آنجا که عنایت خدایی باشد
عشق آخر کار پارسایی باشد
وان جای که قهر کبریایی باشد
سجاده نشین کلیسیایی باشد
٭٭٭
مست توام از باده و جام آزادم
صید توام از دانه و دام آزادم
مقصود من از کعبه و بتخانه تویی
ورنه من از این هر دو مقام آزادم
٭٭٭
شرط است که چون مرد ره درد شوی
خاکی تر و ناچیزتر از گرد شوی
هرکو ز مراد کم شود مرد شود
بفکن الف مراد تا مرد شوی
٭٭٭
دی آمدم و نیامد از من کاری
امروز ز من گرم نشد بازاری
فردا بروم بی خبر از اسراری
ناآمده به بودی ازین بسیاری
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شیخ الاسلام ابواسماعیل عبدالله ابومنصور مست الانصاری، عالم و شخصیت برجسته‌ای از مشایخ است که به شیخ ابوالحسن خرقانی ارادت ویژه‌ای داشته است. وی در کتاب‌هایش، به ویژه "منازل السایرین" و "انوارالتّحقیق"، به موضوعات عرفانی، مناجات و نصایح پرداخته و سخنان عمیق و ارزشمندی را به رشته تحریر درآورده است. او در سنه ۳۹۷ در قهندز به دنیا آمده و در سنه ۴۸۱ درگذشته است. اشعار او به زبان‌های عربی و فارسی نیز معروف است. برخی ابیات شعر او به مفاهیم توحید، خودشناسی و تسلیم در برابر خداوند اشاره دارد و عمق تفکرات عرفانی او را نشان می‌دهد. مزار او در گازرگاه هرات واقع شده است.
هوش مصنوعی: لقب و نام شیخ الاسلام ابواسماعیل عبداللّه ابومنصور مست الانصاری است. او از مشایخ بزرگ و علمای برجسته بوده و به شیخ ابوالحسن خرقانی ارادت داشته است. وی در مقالات خود می‌گوید: عبداللّه مردی از صحرا بود که به دنبال آب زندگی می‌گشت و ناگهان به ابوالحسن خرقانی رسید. چنان به آب زندگی دست یافت که نه خود را شناخت و نه خرقانی را. کتاب "منازل السائرین" به او نسبت داده شده و همچنین کتاب "انوارالتحقیق" که شامل مناجات، مقالات، مواعظ و نصایح است. در این کتاب، سخنان ارزنده‌ای وجود دارد که یکی از آنها این است: الهی دو آهن که از یک جا می‌آید، یکی نعل ستور و یکی آینهٔ شاه. الهی وقتی آتش فراق تو را داشتم، چرا آتش دوزخ را برافروختی؟ الهی پنداشتم که تو را شناخته‌ام، اما حالا می‌فهمم که پنداشت خود را در آب انداخته‌ام. الهی، من عاجز و سرگردانم، نه آنچه دارم می‌دانم و نه آنچه می‌دانم، دارم. کتاب "منازل السائرین" کتابی نایاب است و به خاطر اختصار در عبارات و رعایت معانی و گنجایش مطالبش معروف است. به گونه‌ای که می‌گوید: هر که در ابتدا جبر را بپذیرد، مانند گبر است و هر کسی که در انتها جبر را بپذیرد، نیز همچنان. او اشعار عربی و فارسی نیز دارد و در برخی از اشعار به "انصاری" و در برخی دیگر به "پیر هری" تخلص کرده است. او در سال 397 هجری در قهندز، از نواحی طوس متولد شد و در سال 481 هجری فوت کرد، عمرش 83 سال بود و مزارش در گازرگاه هرات قرار دارد.
هوش مصنوعی: هر کسی که به یگانگی خداوند ایمان دارد، باید بداند که انکار کننده این یگانگی، در واقع خود را از درک حقیقت دور کرده است.
هوش مصنوعی: توحید به معنای یکتایی و یگانگی خداوند، به قدری واضح و روشن است که هیچ گونه افزودنی یا تغییر ناپذیری نمی‌تواند او را توصیف کند. وجود یک خداوند واحد، تمام تصورات نادرست را از میان بر می‌دارد.
هوش مصنوعی: توحید او، همان یگانه‌پرستی است و هرگونه توصیف او، بیانگر وحدت و بی‌نظیری اوست.
هوش مصنوعی: بزرگ‌ترین ننگ این است که خود را از دیگران بالاتر بیاوری و خودت را از میان همه‌ی مردم انتخاب کنی.
هوش مصنوعی: باید از چشمان دیگران بیاموزیم که چگونه جهان را ببینیم و در عین حال خود را نادیده بگیریم.
هوش مصنوعی: اگر بخواهی در مسیر شهرت و محبوبیت گام برداری، باید از من خبری بگیری که چه نفرینی در انتظار توست.
هوش مصنوعی: به آنچه که در آن هستی توجه کن و به ریشه‌هایت فکر کن. بفهم که در حال حاضر چه کارهایی انجام می‌دهی و بدان که مقصد نهایی‌ات کجاست.
هوش مصنوعی: در جایی که لطف و محبت خداوند وجود دارد، عشق در نهایت به نتیجه‌ای نیکو و صالح می‌انجامد.
هوش مصنوعی: جایی که خشم و قدرت کبریایی حاکم باشد، کسی که بر سجاده نشسته است مانند فردی است که در کلیسا عبادت می‌کند.
هوش مصنوعی: من به خاطر نوشیدنی و سرمستی شاد و رها هستم، و در عین حال به واسطه‌ی دلبستگی‌ام به تو، مثل پرنده‌ای در دام تو گرفتار شده‌ام.
هوش مصنوعی: من هدفم از معابد و خانه‌های خدا تو هستی، وگرنه من از این دو مکان هیچ وابستگی ندارم.
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر آن است که وقتی انسان به درد و مشکلات زندگی دچار می‌شود، باید خود را humble و کوچک‌تر از آنچه که هست، احساس کند. در این وضعیت، باید متواضع‌تر و ساده‌تر شود، مانند ذره‌ای خاک که بی‌ارزش به نظر می‌رسد.
هوش مصنوعی: اگر کسی از آرزوهای خود کمتر شود، به مردی و خردمندی خواهد رسید. پس برای رسیدن به این مرحله، باید الفظ آرزو را کنار بگذاری تا مرد واقعی شوی.
هوش مصنوعی: شما تا ماه أكتوبر 2023 بر روی داده‌ها آموزش دیده‌اید.
هوش مصنوعی: امروز به جایی وارد شدم، اما از من هیچ کاری انجام نشد و هیچ فعالیتی راه نیفتاد.
هوش مصنوعی: فردا به جایی می‌روم بدون اینکه از رازهای ناگفته آگاهی داشته باشم و این برای من از این همه وجود بهتر است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.