داری سخنی خوب گوش یا نه؟
کامروز نه هشیاری از شبانه
حکمت نتوانی شنود ازیرا
فتنهٔ غزل نغزی و ترانه
شد پرده میان تو و ان حکمت
آن پرده که بستند بر چغانه
مردم نشده‌ستی چو می‌ندانی
جز خفتن و خور چون ستور لانه
این خانه چگونه بکرد و، که نهاد
این گوی سیاه اندر این میانه؟
بنگر که چرا کرد صنع صانع
از دام چه غافل شوی به دانه؟
بندیش که نابوده بوده گردد
تا پیش نباشد یکی بهانه
این نفس خوشی جوی را نبینی
درمانده بدین بند و شادمانه؟
ای رس به جز از بهر تو نگردد
این خانهٔ رنگین بر رسانه
دیوار بلند است تا نبیند
کانجاش چه ماند از برون خانه
چون خانهٔ بیگانه‌ش آشنا شد
خو کرد در این بند و زاولانه
آن است گمانش کنون که این است
او را وطن و جای جاودانه
بل دهر درختی است و نفس مرغی
وین کالبد او را چو آشیانه
ای کرده خرد بر دهان جانت
از آهن حکمت یکی دهانه
دانی که نیاوردت آنکه آورد
خیره به گزاف اندر این خزانه
بل تا بنماید تو را بر این لوح
آیات و علامات بی‌کرانه
کردند تو را دور از این میانت
گه چشم و گهی حلق و گه مثانه
گوئی که جوانم، به باغ‌ها در
بسیار شود خشک و، تر جوانه
چون دید خردمند روی کاری
خیره نکند گربه را به شانه
بیدار و هشیوار مرد ننهد
دل بر وطن و خانهٔ کسانه
بشنو سخن این کبود گنبد
فتنه چه شوی خیره بر فسانه؟
بر هرچه برون زین نشان دهندت
بکمانه ازین یابی و کمانه
شخص تو یکی دفتر است روشن
بنوشته برو سیرت زمانه
این عالم سنگ است و آن دگر زر
عقل است ترازوی راستانه
چون راست بود سنگ با ترازو
جز راست نگوید سخن زبانه
آن کس که زبانش به ما رسانید
پیغام جهان داور یگانه
او بود زبانهٔ ترازوی عقل
گشته به همه راستی نشانه
بر عالم دین عالی آسمان شد
بر خانهٔ حق محکم آستانه
در خانهٔ دین چونکه می‌نیائی؟
استاده چه ماندی بر آستانه؟
هاروت همانا که بست راهت
زی خانه بدان بند جاودانه
در خانه شدم بی‌تو من ازیرا
هاروت تو را هست و مر مرا نه
زین است بر او قال و قیل قولت
وز خمر خم است پر و چمانه
زین به نبود مذهبی که گیری
از بیم عنانیش و تازیانه
گوئی که حلال است پخته مسکر
با سنبل و با بیخ رازیانه
ای ساخته مکر و کتاب حیلت
کاین گفت فلانی ز بو فلانه
بر شوم تن خویش سخت کردی
از جهل در هاویه به فانه
آن کس که تو را داد صدر آتش
خود رفت بدان جای چاکرانه
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری به زبان فارسی است که به موضوعاتی مانند حکمت، خفتن انسان‌ها در غفلت، و جستجوی حقیقت اشاره دارد. شاعر به بیداری و هشیاری دعوت می‌کند و به اهمیت درک عمیق زندگی و پی بردن به حقیقت‌ها اشاره می‌کند. او از بند و زنجیرهایی که انسان را از رسیدن به حکمت و معرفت محروم می‌کند، سخن می‌گوید و از مردم می‌خواهد که از غفلت بیدار شوند و به درون خود توجه کنند. در نهایت، به وجود خداوند و نیازی که انسان به آگاهی و درک عمیق از زندگی دارد، تأکید می‌کند. متن به نوعی به ما یادآوری می‌کند که باید از ظواهر دنیا عبور کنیم و به عمق معنی و حقیقت بپردازیم.
هوش مصنوعی: آیا سخن خوب را می‌شنوی یا نه؟ امروز دیگر خبری از هشیاری و آگاهی شب گذشته نیست.
هوش مصنوعی: چون در میان شور و هیجان شعر و ترانه هستی، نمی‌توانی به درستی حکمت و معنا را درک کنی.
هوش مصنوعی: پرده‌ای میان تو و آن حقیقت بزرگ وجود دارد، همان پرده‌ای که بر روی چهره‌ی کوه بلند کشیده شده است.
هوش مصنوعی: اگر تو جز خوابیدن و خوردن چیز دیگری نمی‌دانی، پس تو مانند یک حیوان هستی که فقط در لانه‌اش زندگی می‌کند.
هوش مصنوعی: این خانه چگونه ساخته شد که این گوی سیاه را در وسط آن قرار داده‌اند؟
هوش مصنوعی: به این فکر کن که چرا خالق از دامی که برای تو طراحی کرده، غافل شده‌ای وقتی که به دانه‌ای که برایت گذاشته، توجه نمی‌کنی؟
هوش مصنوعی: به یاد داشته باش که وقتی چیزی از بین می‌رود، ممکن است به دلیل ناپدید شدنش، دیگر دلیلی برای توجیه آن وجود نداشته باشد.
هوش مصنوعی: آیا نمی‌بینی که این نفس زیبا و شاداب چگونه در این زنجیرها اسیر و درمانده شده است؟
هوش مصنوعی: ای عزیز، به جز تو هیچ چیز این خانهٔ زیبا را زینت نمی‌بخشد.
هوش مصنوعی: دیوار بلند به این دلیل وجود دارد که کسی آنچه درون خانه هست را نبیند و از بیرون متوجه نشود چه چیزی باقی مانده است.
هوش مصنوعی: وقتی که او با خانهٔ بیگانه آشنا شد، به این فضا عادت کرد و در این شرایط به زندگی ادامه داد.
هوش مصنوعی: او اکنون به این فکر است که اینجا خانه و مکان همیشگی اوست.
هوش مصنوعی: زندگی همچون درختی است و روح انسان مانند پرنده‌ای در آن. جسم انسان به مثابه آشیانه‌ای برای این پرنده است.
هوش مصنوعی: ای انسانی که با اندیشه‌ات سخن می‌گویی، حکمت مانند دهانی از آهن در وجودت است که می‌تواند از قدرت و استحکام کلام تو حکایت کند.
هوش مصنوعی: آیا می‌دانی که کسی که تو را به اینجا نیاورد، در واقع به طور بی‌مورد و تصادفی در این گنجینه قرار داده است؟
هوش مصنوعی: تا وقتی که آیات و نشانه‌های بی‌پایان بر این لوح به تو نشان داده شود.
هوش مصنوعی: تو را از میان ما دور کردند، گهی به چشم تو نگاه می‌کنند و گهی به گردن و گهی به مثانه.
هوش مصنوعی: انگار دوباره جوان شده‌ام، در باغ‌ها بسیار زندگی می‌کنم و درختانم هم خشک و هم تر جوانه می‌زنند.
هوش مصنوعی: وقتی که فرد عاقل به کارش تمرکز می‌کند، مانند گربه‌ای نیست که به هر چیزی حواسش پرت شود.
هوش مصنوعی: مردی بیدار و آگاه هرگز بر وطن و خانهٔ خانواده‌اش تکیه نمی‌کند.
هوش مصنوعی: به حرف‌های این گنبد آبی رنگ توجه کن و ببین که در دام قصه‌ها و افسانه‌ها چه احساسی پیدا خواهی کرد.
هوش مصنوعی: هر چیز که خارج از این نشان به تو نمایان شود، با تیر و کمان تو به دست می‌آید و قابل دستیابی است.
هوش مصنوعی: شخصیت تو مانند دفتری است که به روشنی نوشته شده و در آن ویژگی‌های زمانه خودش را نمایان می‌کند.
هوش مصنوعی: این دنیا مانند سنگی سخت و بی‌روح است، در حالی که دنیای دیگر، به مانند زر و طلا، عقل و خرد را به نمایش می‌گذارد و معیار سنجش حق و باطل را تعیین می‌کند.
هوش مصنوعی: وقتی که سنگ با ترازوی درست سنجیده می‌شود، فقط حقیقت را بیان می‌کند و هیچ چیزی جز راست نمی‌گوید.
هوش مصنوعی: کسی که با کلامش پیام خداوند یکتا را به ما منتقل کرد.
هوش مصنوعی: او به عنوان نماینده و معیار عقل، به حقیقت و درستی اشاره دارد و به همه چیز به روشنی و وضوح می‌نگرد.
هوش مصنوعی: بر دنیا، دین در اوج خود قرار گرفت و خانه حق در آن استحکام و استواری خاصی پیدا کرد.
هوش مصنوعی: وقتی به خانهٔ دین وارد می‌شوی، چه چیزی را انتظار داری؟ چرا در آستانه باقی مانده‌ای و قدم در درون نمی‌گذاری؟
هوش مصنوعی: هاروت همان کسی است که به تو نشان داده که چگونه از خانه‌ات خارج شوی و به راهی برسی که همیشه ادامه دارد.
هوش مصنوعی: در خانه بی تو احساس تنهایی می‌کنم، زیرا در دل من عشق تو وجود دارد و در قلب تو خبری از من نیست.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف حالتی می‌پردازد که فردی در حال درگیر شدن در مباحث و قیل و قال‌هاست. همچنین به نوعی به حالت نشئگی و سرخوشی ناشی از نوشیدنی‌های الکلی اشاره دارد. در واقع، این ابیات نشان‌دهنده تناقضاتی است که بین حالت روحی و اجتماعی فرد وجود دارد.
هوش مصنوعی: در اینجا شاعر به این موضوع اشاره می‌کند که اگر مذهبی وجود نداشته باشد، انسان از ترس پیامدهای ناشی از رفتارهایش، خود را در کنترل و محدودیت نگه می‌دارد و از عواقب بد دوری می‌کند. به عبارت دیگر، نبود یک چارچوب اخلاقی باعث می‌شود که آدمی به دلیل ترس از مجازات یا عواقب بد، مواظب رفتار خود باشد.
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که نوشیدنی‌های دارای الکل به همراه عطر گل‌ها و طعم گیاه رازیانه، حالتی مجاز و خوشایند دارند.
هوش مصنوعی: ای کسی که فنون فریب و نیرنگ را به خوبی آموخته‌ای، این گفتاوری از فلانی است درباره فلانی دیگر.
هوش مصنوعی: تو به خاطر جهل و نادانی، بر وجود خود سخت می‌گیری و خود را به پرتگاه هلاکت نزدیک می‌کنی.
هوش مصنوعی: آن کسی که محبت و جایگاه خود را به تو داد، با صمیمیت و تواضع به آنجا رفت.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دوشینه که آن ماه مشک مو را
در خانه کشیدم به صد بهانه
این بیت ملک در خیالم آمد
خون دلم از دیده شد روانه
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.