مر جان مرا روان مسکین
دانی که چه کرد دوش تلقین؟
گفتا چو ستور چند خسپی
بندیش یکی ز روز پیشین
بنگر که چه کرده‌ای به حاصل
زین خوردن شور و تلخ و شیرین؟
بسیار شمرد بر تو گردون
آذارو دی و تموز و تشرین
بنگر که چو شنبلید گشته است
آن لالهٔ آب‌دار رنگین
وان عارض چون حریر چینی
گشته است به فام زرد و پرچین
شاهین زمانه قصد تو کرد
بربایدت این نفایه شاهین
تنین جهان دهان گشاده‌است
پرهیز کن از دهان تنین
جان و تن تو دو گوهر آمد
یکی زبرین دگر فرودین
بر گوهر خانگی مبخشای
بخشای بر آن غریب مسکین
رفتند به جمله یار کانت
بپسیچ تو راه را، و هلا، هین!
زیرا که پل است خر پسین را
در راه سفر خر نخستین
نو گشته کهن شود علی حال
ور، نیست مگر که کوه شروین
آن کودک همچو انگبین شد
آمد پیری ترش چو رخپین
بالین سر از هوس تهی کن
بر بستر دین بهوش بنشین
آئین تنت همه دگر شد
تو نیز به جان دگر کن آئین
زین صورت خوب خویش بندیش
با هفت نجوم همچو پروین
چشم و دهن و دو گوش و بینی
پروین تو است، خود همی بین
این صورت خوب را نگه‌دار
تا نفگنیش به قعر سجین
غافل منشی ز دیو و برخوان
بر صورت خویش سورةالتین
زی حرب تو آمده است دیوی
بدفعل تر از همه شیاطین
آن این تن توست، ازو حذر کن
وز مکر و فریب این به نفرین
زین دیو نکال اگر ستوهی
بر مرکب دینت برفگن زین
از عهد و وفا زه و کمان ساز
از فکرت و هوش تیر و ژوپین
یاری ندهد تو را بر این دیو
جز طاعت و حب آل یاسین
گرد دل خود ز دوستی‌شان
بر دیو حصار ساز و پرچین
در باغ شریعت پیمبر
کس نیست جز آل او دهاقین
زین باغ نداد جز خس و برگ
دهقان هرگز بدین مجانین
زیرا که خرند و خر نداند
مر عنبر و عود را ز سرگین
بشتاب و بجوی راه این باغ
گر نیست مگر به چین و ماچین
تین و زیتون ببین در این باغ
وان شهر امین و طور سینین
ای جان تو را به باغ دهقان
از علم و عمل جمال و تزیین
در باغ شو و کنار پر کن
از دانه و میوه و ریاحین
برگ و خس و خار پیش خر کن
شمشاد و سمن تو را و نسرین
بر «حدثنا» مباش فتنه
بر سخته ستان سخن به شاهین
فرعون لعین بی‌خرد را
بر موسی دور خویش مگزین
مشک تبتی به پشک مفروش
مستان بدل شکر تبرزین
بالینت اگرچه خوب و نرم است
سر خیره منه به زیر بالین
گوئی که فلان فقیه گفته‌است
آن فخر و امام بلخ و بامین
کاین خلق خدای را ببینند
بر عرش به روز حشر همگین
وان کو نه بر این طریق باشد
او کافر و رافضی است و بی‌دین
ای تکیه زده بر این در از جهل
بر خیره شده عصای بالین
من پیش‌رو تو را نگویم
چیزی که فزایدت ز من کین
لیکن رود این مرا همانا
کاشتر بکشم به تیغ چوبین
ای حجت بقعت خراسان
با دیو مکن جدال چندین
در دولت فاطمی بیاگن
دیوانت به شعر حجت آگین
تا نور برآورد ز مغرب
تاویل نماز بامدادین
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به جان و تن انسان و گذر زمان اشاره می‌کند. او به مسکینی که در خلال زندگی‌اش دست به خوردن از چیزهای تلخ و شیرین می‌زند، هشدار می‌دهد که باید به نتایج اعمالش توجه کند. زمان مانند شاهینی به سراغ او آمده و باید از آن پرهیز کند. شاعر همچنین به زیبایی و ارزش‌های انسانی اشاره می‌کند و هشدار می‌دهد که نباید به ظاهر فریبنده غفلت کند. او انسان را به دقت کردن در دین و شریعت توصیه می‌کند و از افتادن به دام شیاطین و دیوها برحذر می‌دارد. در نهایت، او دعوت می‌کند تا به باغ علم و عمل وارد شوند و از میوه‌های آن بهره‌مند شوند. شاعر به یادآوری نیکو بودن اعمال و دوری از گمراهی می‌پردازد.
هوش مصنوعی: ای مسکین، بدان که جان من چه حالتی دارد و دیشب تحت تاثیر تلقین چه تغییراتی را تجربه کرد.
هوش مصنوعی: گفت: وقتی که شب به پایان می‌رسد و روز جدید آغاز می‌شود، تو هم باید به فکر روزهایی باشی که پیش رو داری.
هوش مصنوعی: به آنچه از خوردن‌های شیرین و تلخ به دست آورده‌ای نگاه کن و ببین که چه تاثیری بر زندگی‌ات گذاشته است.
هوش مصنوعی: آسمان به تو آسیب‌های زیادی وارد کرده است، در روزهای دی، تموز و تشرین.
هوش مصنوعی: نگاهی به آن لاله‌ی زیبا و رنگین بینداز که مانند شنبلید (یک نوع گیاه) تغییر شکل داده و به رنگی تازه درآمده است.
هوش مصنوعی: آن چهره مانند ابریشم چینی شده و به رنگ زرد و با طرح‌های زیبایی نمایان است.
هوش مصنوعی: پرنده‌ای که به عنوان نماد قدرت و بلندپروازی شناخته می‌شود، در دنیای امروز تصمیم گرفته که تو را به چنگ آورد. این پرنده نشئت‌گیری از زمان و شرایط حاضر است.
هوش مصنوعی: صدای رعد و برق در جهان به گوش می‌رسد، پس از این صدا که نشانهٔ خطر است، دوری کن.
هوش مصنوعی: روح و جسم تو دو گوهری هستند که یکی از آنها در بالا و دیگری در پایین قرار دارد.
هوش مصنوعی: به دیگران به ویژه کسانی که در وضعیت سخت و ناخوشایند هستند، رحم کن و به آنها کمک کن.
هوش مصنوعی: به سراغ همه دوستداران رفتند تا از تو بپرسند که راه را چگونه برویم، و حالا، سریع!
هوش مصنوعی: چرا که پل، وسیله‌ای است برای عبور خر دوم در مسیر سفر خر اول.
هوش مصنوعی: چیزی که تازه و نو به نظر می‌رسد، به مرور زمان کهنه می‌شود، مگر اینکه مانند کوه شروین، با استحکام و پایداری باقی بماند.
هوش مصنوعی: آن کودک مانند عسل شیرین و خوشمزه شد، ولی حالا به پیری تبدیل شده که مانند سرکه ترش و تلخ است.
هوش مصنوعی: در کنار سر خود، آرزوها و خواسته‌های بیهوده را کنار بگذار و با دقت و هوشیاری بر مسیر باورها و اساس‌های دینی‌ات تمرکز کن.
هوش مصنوعی: آیین وجود تو دگرگون شده است، پس تو نیز باید به زندگی و روحیه‌ات تغییراتی بدهی.
هوش مصنوعی: از زیبایی چهره‌ات به گونه‌ای بگو که با هفت ستاره نجوم، مانند صورت پروین، در ارتباط باشد.
هوش مصنوعی: چشم‌ها، دهان، گوش‌ها و بینی تو به زیبایی پروین (گلی در بهشت) شبیه است، خودت به این موضوع توجه کن.
هوش مصنوعی: این چهره زیبا را حفظ کن تا به عمق عذاب نیفتد.
هوش مصنوعی: بی‌توجهی و غفلت از شرارت‌ها، همان‌گونه که در آینه‌ی وجود خودت نگاه می‌کنی، سوره‌ی تین را بخوان تا به یاد آورید.
هوش مصنوعی: از جنگ تو، موجودی بسیار بدکارتر از همه شیاطین به وجود آمده است.
هوش مصنوعی: این جسم تو متعلق به آن است، از او دوری کن و از ترفند و فریب او بپرهیز.
هوش مصنوعی: اگر از این دیو خسته شده‌ای، بر سوارکاریت در مسیر دین خود تکیه کن و آن را پرتاب کن.
هوش مصنوعی: از زمان‌های دور، با ایجاد عهد و پیمان، همچون زه و کمانی که به هم متصل شده‌اند، فکر و هوش را به عنوان تیر و سلاحی مؤثر به کار ببر.
هوش مصنوعی: تنها راه نجات و یاری در برابر مشکلات و دشواری‌ها، اطاعت و عشق به آل یاسین است.
هوش مصنوعی: دل خود را از دوستی‌های نابجا دور کن و دور آن را دیوار و دژ بساز تا محافظت شود.
هوش مصنوعی: در باغ دین و شریعت پیامبر تنها کسانی که باقی مانده‌اند، پیروان و فرزندان او هستند که به کشت و کار مشغولند.
هوش مصنوعی: در این باغ، جز علف و برگ چیزی به دست نیاوردند و هیچ وقت نتوانستند به این دیوانگان چیزی بدهند.
هوش مصنوعی: چونکه مادری بی‌خبر از عطرها و خوشبوها تنها به دنبال چیزهایی بی‌ارزش و کثیف است، متوجه زیبایی و ارزش‌های واقعی نمی‌شود.
هوش مصنوعی: به سرعت به دنبال راهی برای ورود به این باغ باش، چرا که غیر از عشق و محبت، چیزی دیگر وجود ندارد.
هوش مصنوعی: در این باغ، تنوعی از درختان انجیر و زیتون را ببین و همچنین به شهر امن و کوه سینا نگاه کن.
هوش مصنوعی: ای جان، به زیبایی و آراستگی باغ کشاورز که پر از دانش و کار است، توجه کن.
هوش مصنوعی: به باغ برو و از دانه، میوه و گل‌ها پر کن.
هوش مصنوعی: برگ و علف و خار را برای خر تزیین کن و شمشاد و گل سمن و نسرین را هم برای تو آماده کن.
هوش مصنوعی: در گفت‌گوها و بحث‌ها، از ایجاد تنش و درگیری خودداری کن؛ زیرا کلمات می‌توانند مانند تیر پرتاب شده باشند و تأثیر عمیقی بگذارند.
هوش مصنوعی: از انتخاب فرعون نادان و بدطینت به عنوان هم‌سفر و همراه خود پرهیز کن.
هوش مصنوعی: مشک تبتی را که عطری خوش دارد، به بوی گند و زشتی تغییر ندهید، زیرا بوی خوش همانند شکر، دل‌های مستان را خوشحال می‌کند.
هوش مصنوعی: اگرچه بالشتت نرم و راحت است، اما سرم را به زیر آن نگذارم.
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که یکی از علمای برجسته درباره‌ی شخصیت بزرگ و افتخاری که از بلخ و بامین می‌آید، سخن گفته است.
هوش مصنوعی: در روز قیامت، این مردم خدا را بر تخت عظمتش مشاهده خواهند کرد.
هوش مصنوعی: هر کس که به این راه نرود، به فساد و بی‌دینی دچار است و از حق دور است.
هوش مصنوعی: ای کسی که بر این در تکیه کرده‌ای و از جهل خود غافل مانده‌ای، همچون عزرائیل که بر گاه مرگ ایستاده، بی‌خبر از سرنوشت خود!
هوش مصنوعی: من در حضورت چیزی نمی‌گویم که باعث برتری یا افزایش ارزش تو نسبت به من شود.
هوش مصنوعی: اما بگذارید که این کار را انجام دهم، چرا که با کارد چوبی خودم را می‌کشم.
هوش مصنوعی: ای دلیل و نشانه‌ی حق در خراسان، با دیو (نماد شر و فساد) بیش از این نزاع و درگیری نداشته باش.
هوش مصنوعی: در عصر فاطمی، بر دل خوشی‌ها و شگفتی‌ها بیفزایید و با شاعری پر از معنا و حقیقت، زندگی را تزئین کنید.
هوش مصنوعی: تا زمانی که نور صبح از سمت مغرب طلوع کند، نماز صبح برگزار می‌شود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
نوروز و جهان چون بت نو آیین
از لاله ، همه کوه بسته آذین
جاوید زی ای تو جان شیرین
هرگز دل تو مباد غمگین
از راه وفا گسسته ای دل
بر اسب جفا نهاده ای زین
عاشق‌ترم ای پسر ز خسرو
[...]
ای کرده به زیر پای، کونین
بگذشته ز حد قاب قوسین
ای لعل تو پرده‌دار پروین
وای زلف تو سایبان نسرین
چشم تو ز نیم زهر غمزه
خون کرد هزار جان شیرین
صد عیسی دردمند را بیش
[...]
ای سید بارگاه کونین
نسابهٔ شهر قاب قوسین
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.