گنجور

 
سیدای نسفی

به دام دلبری افتاده ام گمگشته تدبیرم

سراپا وحشتم در کوی او آهوی تصویرم

ضعیفم بر تمنای دل خود بس نمی آیم

هوس دیوانه و باریکتر از موست زنجیرم

عصا از خانه ام ننهاده چون پرگار پا بیرون

نرفته جانب صیدی ز آغوش کمان تیرم

ز دوران عمرها شد تر نگردیده لب خشکم

نداره قطره شیری به پستان مادر پیرم

خس و خاشاک نتواند شدن با برق سد راه

سر خود می خورد هر کس که می گردد عنان گیرم

دهد کلک سخن سنجم تسلی نفس سرکش را

نباشد زین نیستان جز قناعت روزیی شیرم

به عالم نیست چون اهل طمعی یکسان سلوک من

بروی دوستان آئینه ام با خصم شمشیرم

سر خود مانده ام از بی کسی بر کنده زانو

ز چین دامن خود عمرها شد پا به زنجیرم

به صدر سینه دشمن چو پیکانست جای من

خداوندا مکن دنباله رو همچون پر تیرم

ز جوی اهل دولت تر نکرده کلکم انگشتی

از این سرچشمه عمری شد که رم خوردست نخچیرم

منه بر دوشم ای مرهم کف روباه بازی را

به داغ سینه چنگال پلنگم ناخن شیرم

سپهر داری مکن ای چرخ پیش آه مظلومان

مکن اندیشه از پیکان حذر کن از پر تیرم

نه آساید کسی در این بیابان از شکار من

خرابم تشنه ام بدست و پایم آهوی پیرم

به زور دست بازو می خورم ای سیدا روزی

مرا چون کوهکن خون جگر باشد به از شیرم

 
 
 
جشنوارهٔ رزم‌آوا: نقالی و روایتگری شاهنامه
جهان ملک خاتون

بیا ای سرو ناز من روان تا در برت گیرم

گهی دست تو را گیرم گهی در پای تو میرم

اگر کامم به ناکامی رسانی از شب وصلم

به روز حشر برخیزم به حسرت دامنت گیرم

طبیب من چو دردم دید در دم گفت بیچاره

[...]

جامی

چو آنم دسترس نبود که روزی دامنش گیرم

روم باری به حسرت زیر بار توسنش میرم

من ار بار سفر می بندم از خاک درش باری

تو باش ای جان که خواهی از سگانش عذر تقصیرم

پس از مردن به خاکم گر زیارت آیی ای محرم

[...]

صائب تبریزی

از آن چون زلف ماتم دیدگان ژولیده زنجیرم

که چون برگ خزان دیده است روز دست تدبیرم

ز اقلیم اثر برگشتن آه من نمی داند

به عنقا می رساند نسبت خود را پرتیرم

اگر غافل به صید بیگناهی شست بگشایم

[...]

سیدای نسفی

خیال ابرویت دارد مرا در زیر شمشیرم

غم زلف تو در پای طلب افگنده زنجیرم

به خاکم گرچه یکسان کرد هجران تو چون تیرم

هوس دارم که خیزم چون غبار و دامنت گیرم

بیدل دهلوی

چه نیرنگست یارب در تماشاگاه تسخیرم

که آواز پر طاووس می‌آید به زنجیرم

دلم یک ذره خالی نیست از عرض مثال من

بهارم هر کجا رنگیست می‌نازد به تصویرم

کتاب صلح کل ناز عبارت برنمی‌دارد

[...]

مشاهدهٔ ۱ مورد هم آهنگ دیگر از بیدل دهلوی
مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه