گنجور

 
سلیمی جرونی

سلیمی جرونی شاعر سدهٔ نهم هجری و معاصر شاعران نامداری چون نورالدین عبدالرحمان جامی، مکتبی شیرازی، شمس‌الدین محمد لاهیجی و شاه داعی شیرازی گویا از ساکنان بندر جرون یا گمبرون (بندرعباس کنونی) است که از زندگی وی اطلاعات زیادی در دست نیست و تنها اثر باقیمانده از او مثنوی «شیرین و فرهاد» اوست که به تقلید از نظامی سروده شده است.

وی در آغاز میل به سرودن غزل داشته ولی پس از دیدار مولا همام‌الدین کرمانی خلیفهٔ طریقتی شاه قاسم انوار با عرفان آشنا شده و با تشویق او به سرودن مثنوی روی آورد و هوای خمسه‌سرایی در سر می‌پرورد.

سرودهٔ دیگر سلیمی «منبع‌الاطوار» بوده که به تقلید از مخزن‌الاسرار نظامی سروده است ولی متأسفانه امروز از این منظومه نسخه‌ای در دست نیست.

سلیمی علاوه بر مثنوی، غزل، قطعه و شعرهای دیگری نیز سروده است که هیچ‌کدام از آثار او به جز همین مثنوی که تنها نسخه آن در شهر ژنو در مجموعه خصوصی بنیاد مارتین بودمر نگهداری می‌شود، در جایی یافت نشده است.

مثنوی شیرین و فرهاد در سال ۸۲ توسط مرکز پژوهشی میراث مکتوب با تصحیح و مقدمه عالمانه دکتر نجف جوکار منتشر شده است.

این آمار از میان ۳٬۵۶۰ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.

توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.

آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.

وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.

ردیف وزن تعداد ابیات درصد از کل
۱ مفاعیلن مفاعیلن فعولن (هزج مسدس محذوف یا وزن دوبیتی) ۳٬۵۶۰ ۱۰۰٫۰۰

آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:

ردیف قالب شعری تعداد ابیات درصد از کل
۱ مثنوی ۳٬۵۵۰ ۹۹٫۷۲
۲ قطعه ۶ ۰٫۱۷
۳ غزل/قصیده/قطعه ۴ ۰٫۱۱

آمار فراوانی تعداد ابیات اشعار این بخش به شرح زیر است (بلندترین شعر شامل ۱۳۷ بیت و کوتاه‌ترین شامل ۱ بیت شعر است):

ردیف تعداد ابیات شعر فراوانی درصد از ۹۷ شعر
۱ ۱۰ ۶ ۶٫۱۹
۲ ۲۲ ۴ ۴٫۱۲
۳ ۴۴ ۴ ۴٫۱۲
۴ ۲۱ ۴ ۴٫۱۲
۵ ۱ ۴ ۴٫۱۲
۶ ۲۴ ۴ ۴٫۱۲
۷ ۱۱ ۳ ۳٫۰۹
۸ ۱۹ ۳ ۳٫۰۹
۹ ۲ ۳ ۳٫۰۹
۱۰ ۴۹ ۳ ۳٫۰۹
۱۱ ۶۶ ۲ ۲٫۰۶
۱۲ ۴۳ ۲ ۲٫۰۶
۱۳ ۷۲ ۲ ۲٫۰۶
۱۴ ۵۵ ۲ ۲٫۰۶
۱۵ ۶۵ ۲ ۲٫۰۶
۱۶ ۳۸ ۲ ۲٫۰۶
۱۷ ۳۶ ۲ ۲٫۰۶
۱۸ ۵۶ ۲ ۲٫۰۶
۱۹ ۶۸ ۲ ۲٫۰۶
۲۰ ۳۴ ۲ ۲٫۰۶
۲۱ ۳ ۲ ۲٫۰۶
۲۲ ۳۰ ۲ ۲٫۰۶
۲۳ ۳۱ ۲ ۲٫۰۶
۲۴ ۵۲ ۲ ۲٫۰۶
۲۵ ۲۶ ۲ ۲٫۰۶
۲۶ ۱۱۸ ۱ ۱٫۰۳
۲۷ ۴۰ ۱ ۱٫۰۳
۲۸ ۲۷ ۱ ۱٫۰۳
۲۹ ۷ ۱ ۱٫۰۳
۳۰ ۲۳ ۱ ۱٫۰۳
۳۱ ۱۵ ۱ ۱٫۰۳
۳۲ ۱۲ ۱ ۱٫۰۳
۳۳ ۳۲ ۱ ۱٫۰۳
۳۴ ۵۴ ۱ ۱٫۰۳
۳۵ ۴۷ ۱ ۱٫۰۳
۳۶ ۷۰ ۱ ۱٫۰۳
۳۷ ۲۵ ۱ ۱٫۰۳
۳۸ ۸۲ ۱ ۱٫۰۳
۳۹ ۴۶ ۱ ۱٫۰۳
۴۰ ۲۸ ۱ ۱٫۰۳
۴۱ ۲۰ ۱ ۱٫۰۳
۴۲ ۹۲ ۱ ۱٫۰۳
۴۳ ۴۲ ۱ ۱٫۰۳
۴۴ ۱۱۷ ۱ ۱٫۰۳
۴۵ ۴۱ ۱ ۱٫۰۳
۴۶ ۹۰ ۱ ۱٫۰۳
۴۷ ۳۹ ۱ ۱٫۰۳
۴۸ ۳۳ ۱ ۱٫۰۳
۴۹ ۶۷ ۱ ۱٫۰۳
۵۰ ۸۴ ۱ ۱٫۰۳
۵۱ ۴ ۱ ۱٫۰۳
۵۲ ۹ ۱ ۱٫۰۳
۵۳ ۵۸ ۱ ۱٫۰۳
۵۴ ۱۳۷ ۱ ۱٫۰۳

آمار ابیات به تفکیک زیربخش‌های این قسمت به شرح زیر است (بخش‌هایی که در این جدول نیامده‌اند فاقد شعر بوده‌اند):

ردیف بخش تعداد ابیات درصد از کل
۱ شیرین و فرهاد ۳٬۵۶۰ ۱۰۰٫۰۰