بخش ۸ - در دعای دوام دولت سایه شهریاری که سایه دولت شهریاران به خاک مذلت افتاده اوست و استدعای مزید رفعت تاجداری که تخت رفعت تاجداران به پای خدمت ایستاده اوست
چون نی خامه شد انگشت نمای
به نواسازی توحید خدای
دلگشا زمزمه دیگر ساخت
پرده نعت پیمبر پرداخت
به چو آن زمزمه کوتاه کند
که ثناگستری شاه کند
شاه والا گهر دریا کف
که فلک گوهر او راست صدف
حامی بیضه گیتی ز فتن
بر سر فتنه گران بیضه شکن
دل او صفحه ایام به تیغ
کرده پاک از رقم درد و دریغ
رای او رایت جمشید افراخت
چتر او سایه به خورشید انداخت
کفش ابریست که گوهر بارد
بلکه خورشید صفت زر بارد
گر چمن ز ابر کفش پر گردد
هر گل از وی طبقی در گردد
ور بر او زر کند از جود نثار
مشت دینار شود دست چنار
خیل اعداش که بی دسترسند
دست در هم زده یک مشت خسند
برق قهرش چو رسد زهرآلود
دودشان بگذرد از چرخ کبود
کار مظلوم بود ساخته اش
ظلم از آفاق برانداخته اش
پیش ازین نقد بسی گنج شگرف
نه به میزان کرم گشتی صرف
عدلش کنون که به عالم سمر است
مانع صرف چو عدل عمر است
نامش آن گوهر تاج اورنگ است
که بر او بحر کلامم تنگ است
بین ز فضل ازل این اکرامش
که چو وی هست گرامی نامش
ذاتی از تاجوری یافته زین
تاج سلطان بود و ذات حسین
ای خرد داده جمال ابدت
نام نیکو ز ازل نامزدت
سکه را خطبه لقبداری توست
خطبه را سکه به نام تو درست
هست نیک و بد عالم همه پوست
آنچه مغز است در او نام نکوست
چشم ازین پوست سوی مغزگشای
مغز نغز است سوی نغز گرای
نیکنام آمده بحر و بری
نامور شو به نکونامتری
جام عیشت چو شود دست آویز
جرعه بر خاک تهی دستان ریز
پاکبازان که همه خاک تواند
جرعه پرورد می پاک تواند
گنج نه گنج فشان هر دو تویی
تاج ده تاج ستان هر دو تویی
سرمه چشم جهان خاک درت
طوق جان حلقه بند کمرت
هست میدان سخن تنگ بسی
چون رود راه ثنای تو کسی
حرف را کی بود آن گنجایی
که شود ظرف ثناپیمایی
بحر معنی چو شود موج سگال
چشمه حرف بود تنگ مجال
کوزه از بحر چو دریوزه کند
بحر پیداست چه در کوزه کند
نیست چون این غرض انجام پذیر
به که گردم ز دعا زمزمه گیر
هر سحر تا فلک صبح شکاف
تیغ خورشید برآرد ز غلاف
فرق حاسد ز تو بشکافته باد
روز و شب یافته و تافته باد
یافته کام تو در باغ امل
تافته جان وی از داغ اجل
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است درباره عظمت و قدرت خداوند و ستایش پیامبر(ص). شاعر به توحید و فرخندگی دل اشاره میکند و نعت پیامبر را در قالب زبانی زیبا و مؤثر بیان میکند. او به اتحاد حق و عدالت اشاره دارد و عظمت سلطنت الهی را تشبیه میکند به گوهرهای دریا و سایهگستری آن بر عالم.
شاعر به مظلومان و عدل الهی اشاره کرده و از قدرت باری تعالی در حمایت از حق و نابودی ظلم سخن میگوید. او برای نیکنامی و فضیلت ارزش قائل است و اشاره میکند که نام نیک در عالم باقیست. در نهایت، با دعوت به دعا و ثناگویی، بر اهمیت و تلاش برای نزدیک شدن به خداوند و پیامبر تأکید میکند. کلّیّت شعر به تجلیات الهی و زیباییهای وجودی انسان برمیگردد.
هوش مصنوعی: زمانی که نی به قلم تبدیل شد، نشانهای از زیبایی و نواختن توحید خداوند گردید.
هوش مصنوعی: دل را شاد و خوشحال کن، همچنین آواز جدیدی سرود و در مدح پیامبر سخن گفت.
هوش مصنوعی: او مانند یک زمزمه کوتاه انجام میدهد که به ستایش شاه میپردازد.
هوش مصنوعی: پادشاه گرامی و بزرگ، مانند دریا دارای گوهر و ارزشی است که آسمان او را همچون مرواریدی در صدف خود نگهداری میکند.
هوش مصنوعی: مدافع وجود و سرزمین بشریت، برای مقابله با افرادی که باعث فساد و فتنه میشوند، در برابر آنها ایستادگی میکند.
هوش مصنوعی: دل او مانند صفحهای از روزگار است که با تیغ، خالی و پاک از نشانههای درد و حسرت شده است.
هوش مصنوعی: رای و فکر او مانند قدرت و فرمانروایی جمشید بزرگ است که باعث میشود چتر او بر همه سایه افکند و مردم را از تابش مستقیم خورشید در امان دارد.
هوش مصنوعی: کفشی آسمانی است که جواهر باران میدهد، بهگونهای که مانند خورشید طلا میبارد.
هوش مصنوعی: اگر باران بیفتد و چمن خیس شود، هر گل به مانند یک ظرف پر از آب خواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر از روی سخاوت بر او طلا پراکنده شود، دست او مانند درخت چنار پر بار خواهد بود.
هوش مصنوعی: گروه زیادی از دشمنان که به ما نزدیک نیستند، فقط با یکدیگر در ارتباطند و در واقع بیفایدهاند.
هوش مصنوعی: زمانی که خشم او مانند برق میدرخشد، دود زهرآلودشان از آسمان آبی عبور خواهد کرد.
هوش مصنوعی: کار مظلوم به دست خود او انجام میشود، ولی ظلم و ستمی که به او میشود، از اطراف به سراغش میآید و او را از پای درمیآورد.
هوش مصنوعی: قبل از این، سرمایههای زیادی به دست آوردی که نتوانستی درست از آنها بهرهبرداری کنی و همه را به بیهوده صرف کردی.
هوش مصنوعی: عدالت او اکنون که عالم پر از شادی و سرور است، مانع از این است که همه چیز به راحتی جریان یابد، زیرا عدالت عمر نیز همینگونه است.
هوش مصنوعی: این شخص با نامش همانند جواهر ارزشمندی است که بر روی سر فرمانروایی میدرخشد و من به خاطر عظمت و زیبایی کلام او، احساس میکنم که کلمات من برای توصیفش کم است.
هوش مصنوعی: در میان نعمتها و لطفهای بیپایان از ابتدای آفرینش، وجود او بزرگمرتبه و نامش گرامی و عزیز است.
هوش مصنوعی: این بیت بیانگر این است که وجود و هویت شخصی مانند حسین، از مقام و عظمت سلطانی سرچشمه میگیرد. به عبارتی، ویژگیها و منزلت حسین به نوعی به قدرت و بزرگی سلطنت مربوط میشود.
هوش مصنوعی: ای عقل، که زیبایی جاودانهات را به تو عطا کردهاند، از ابتدا برای تو نام نیکو و ماندگاری انتخاب کردهاند.
هوش مصنوعی: سکه به خاطر رهبری و مدیریت تو ارزش پیدا کرده و خطبهها هم به نام تو خوانده میشوند.
هوش مصنوعی: در دنیا هر چیز خوبی و بدی دارد، اما در حقیقت آنچه اهمیت دارد و ارزش آن را مشخص میکند، باطن و جوهرهی آن است. در واقع چیزی که نام نیک دارد، همان مغز و حقیقت درون چیزهاست.
هوش مصنوعی: نگاه به ظاهر چیزها تنها نمیتواند ما را به عمق و حقیقت آنها هدایت کند. باید به مغز و محتوای واقعی آنها توجه کرد و به سمت درک عمیقتر و معانی نغز و زیبا گرایش پیدا کرد.
هوش مصنوعی: آشنای نیکو به دریا و خشکی آمده تا به واسطهٔ نیکوییات، معروف و شناختهشده گردی.
هوش مصنوعی: وقتی که لیوان خوشیات آماده شد، قدری از آن را بر زمین بریز و به کسانی که بیچیزی هستند، هدیه بده.
هوش مصنوعی: پاکبازان کسانی هستند که در دنیای مادی غرق نشدهاند و میتوانند از جوهرهٔ پاکی و معنویت بهرهمند شوند. آنها در حقیقت به جایگاه والایی رسیدهاند که نشاندهندهٔ تلاش و پرورش روحی آنهاست.
هوش مصنوعی: ثروت و گنج در عالم وجود تو هستی و تو را به مانند تاج، بر سر داراییهایت قرار دادهاند. در واقع، همه چیز از تو نشأت میگیرد و ارزش واقعی در وجود تو نهفته است.
هوش مصنوعی: چشم دنیا، مانند سرمه، به خاک پای تو زینت میزند و جان من به خاطر دوری از تو در حلقه کمربند تو به بند کشیده شده است.
هوش مصنوعی: در اینجا به این نکته اشاره شده است که به رغم اینکه بسیاری در میدان گفتار و سخن وجود دارند، اما به اندازه کافی توانایی و مهارت برای بیان ویژگیهای عالی و شایسته تو را ندارند، مانند اینکه یک رود نمیتواند به سادگی راه پیمایش کند.
هوش مصنوعی: حرفی که ما میزنیم، چقدر میتواند ارزشمند و بزرگ باشد که بتواند به اندازهای رسید که شایسته ستایش و توصیف باشد؟
هوش مصنوعی: وقتی عمق دریا معنا شود، امواج آن به تصویر میکشد، در حالی که جویبار سخن به اندازهای کمعمق است که فضای زیادی برای عرض اندام ندارد.
هوش مصنوعی: اگر کوزهای از دریا پر شود، نشان میدهد که دریا در آن وجود دارد. در نتیجه، آنچه در کوزه قرار میگیرد، نشانهای از دریا است.
هوش مصنوعی: این هدفی که دنبال میکنم به راحتی حاصل نمیشود، بهتر است که به جای تلاش برای رسیدن به آن، به دعا و زمزمه بپردازم.
هوش مصنوعی: هر صبحگاه، خورشید مانند تیغی از غلاف خود بیرون میآید و آسمان را میشکافد.
هوش مصنوعی: حسود از تو متمایز شود و روز و شب در حال رشد و پیشرفت باشد.
هوش مصنوعی: خواسته و آرزوی تو در باغ خوشبختی به دست آمده است، ولی جان او به خاطر غم مرگش در عذاب است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.