بخش ۳۵ - امام شافعی گفت عمری گرد صوفیه گردیدم از ایشان دو سخن پسندیده شنیدم. یکی آنکه الوقت سیف قاطع و دیگر آنکه ان من العصمة ان لا تقدر
شاه دین شافعی مطلبی
گفت عمری پی خدا طلبی
کرده ام طوف گرد درویشان
نکته ای دو شنیده ام زیشان
هر دو پاکیزه و پسندیده
به ترازوی عقل سنجیده
وقت را گفته اند تیغ بران
که بود بی توقفی گذران
هر کجا تیز بگذرد چون تیغ
وانگردد به وای وای و دریغ
گرچه باشد گذشتش نفسی
لیک تاثیر او قویست بسی
اثرش بر دلی که می آید
ابدالابدین همی پاید
جهد کن کان اثر چنان باشد
که تو را آرزوی جان باشد
قاطع از بهر دشمن است این سیف
تو کشی دوست حیف باشد حیف
تیغ در دست توست دشمن کش
خاصه آن را که هست دشمن هش
هش چه چیزی است آگهی ز خدا
دشمن هش کدام نفس و هوا
نفس تو دشمن درونی تو
مابقی دشمن برونی تو
گر شود دشمن درونی نیست
باکی از دشمن برونی نیست
نفس اگر نیست در درون باقی
چه غم از دشمنان آفاقی
بلکه آفاقیان همه یارند
با تو آیین دوستی دارند
گرچه در قصد مال و جاه تواند
همه مانع کشان راه تواند
هست در راه فقر مصطفی
مال و جاه تو مانعان قوی
لیک از نفس بی مروت تو
دفع ایشان چو نیست قوت تو
لطف حق دیگری برانگیزد
که به یک حمله خونشان ریزد
تا تو آسوده راه حق سپری
هر چه جز راه حق ازان گذری
ظاهرا گرچه خصم و بدکار است
در حقیقت تو را مددگار است
وان که با نفس تو چه صبح و چه شام
می نهد گام سعی در پی کام
گر به صورت همی نماید دوست
به حقیقت عدوی جان تو اوست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر از شاه دین شافعی به موضوع اهمیت کنترل نفس و شناخت دشمن درون انسان میپردازد. او میگوید که زمان مانند تیغی بران است که به سرعت میگذرد و تاثیرات آن باقی میماند. در اینجا، دشمنی که انسان باید با آن مبارزه کند، نفس درونی اوست که میتواند مانع پیشرفت و سیر الی الله شود.
نویسنده متذکر میشود که اگر انسان بر دشمن درونی خود غلبه کند، از دشمنان بیرونی نیز هراسی نخواهد داشت چون آنها در حقیقت یار و کمککار او هستند. در نهایت، او بر این نکته تأکید میکند که نفس واقعیترین دشمن انسان است و باید درک کند که این دشمن درونی، خوشیها و کامیابیهای ظاهری را تهدید میکند.
بنابراین، انسان باید به جای ترس از دشمنان بیرونی، به کنترل نفس خود بپردازد و بر آن غالب شود تا بتواند به راه حق ادامه دهد.
هوش مصنوعی: شیخ شافعی در پی جستجوی خداوند، موضوعی را بیان کرد که عمرش را صرف آن کرده است.
هوش مصنوعی: من در میان درویشان گشتی زدم و از آنها دو نکته شنیدم.
هوش مصنوعی: هر دو چیز، از نظر پاکیزگی و زیبایی، با عقل و اندیشه مقایسه و اندازهگیری میشوند.
هوش مصنوعی: زمان مانند شمشیری تند و برنده است که بدون وقفه در حال گذر است.
هوش مصنوعی: هر جا که تیز و سریع حرکت کند، مانند تیغ، به سرعت از آنجا میگذرد و تنها باقیماندهاش حسرت و اندوه است.
هوش مصنوعی: با اینکه زمان زیادی از او میگذرد، اما تأثیر او هنوز بسیار قوی است.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که تأثیر چیزی بر قلبی که میآید، حتی برای همیشه و در طول زمان نیز باقی میماند.
هوش مصنوعی: تلاش کن تا به گونهای عمل کنی که نتیجهایی که به دست میآوری، برایت ارزشمند و خواستنی باشد.
هوش مصنوعی: شمشیر تو برای دشمنان است، اما اگر بر دوستانت فرود آید، نادرست و ناپسند است.
هوش مصنوعی: در اینجا بیان میشود که تو در موقعیتی هستی که میتوانی دشمنان را منهدم کنی، به ویژه آن دشمنانی که به تو نزدیکتر هستند.
هوش مصنوعی: هوشیار باش، چه چیزی آگاهی از خداست و کدام نفس و خواستهها، دشمن تو هستند.
هوش مصنوعی: نفس تو، همان تمایلات و خواستههایت است که میتواند بر علیه تو عمل کند و مابقی دشمنان، فقط در اطراف تو هستند و تاثیر کمتری دارند.
هوش مصنوعی: اگر دشمنی از درون وجود نداشته باشد، هیچ نگرانی از دشمنی بیرونی وجود نخواهد داشت.
هوش مصنوعی: اگر در درون انسان زندگی وجود نداشته باشد، چه نیازی به نگرانی از دشمنان بیرونی است؟
هوش مصنوعی: همه افرادی که در دنیای اطراف تو هستند، با تو همراه و دوست هستند و اصول دوستی را رعایت میکنند.
هوش مصنوعی: اگرچه ممکن است برای دستیابی به مال و مقام موانعی وجود داشته باشد، اما میتوان بر تمامی آنها غلبه کرد و به هدف رسید.
هوش مصنوعی: در مسیر فقر و نیاز، ثروت و مقام نمیتوانند مانع مهمی باشند.
هوش مصنوعی: اما از آنجا که تو به تنهایی نمیتوانی از شر اینان رهایی یابی، نشان میدهد که قدرتی در این زمینه نداری.
هوش مصنوعی: به خاطر لطف و رحمت الهی، کسی دیگر را به حرکت وامیدارد که به یک یورش بتواند خون دشمنان را بریزد.
هوش مصنوعی: تا وقتی که تو با آرامش و اطمینان در مسیر درست قدم میزنی، هر چیزی که از آن مسیر خارج باشد، اهمیت ندارد و باید از آن عبور کنی.
هوش مصنوعی: با اینکه به نظر میرسد او دشمن و شخص بدی باشد، در واقع در باطن به تو کمک میکند.
هوش مصنوعی: کسی که با نفس تو همراهی میکند، چه در صبح و چه در شب، به تلاش و کوشش میپردازد تا به خواستههای خود دست یابد.
هوش مصنوعی: اگر دوست با ظاهری زیبا خود را به تو نشان دهد، در واقع او دشمن جان توست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بیمثل و شبه و بیهمتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.