گنجور

حاشیه‌گذاری‌های هوتن دهقان

هوتن دهقان


هوتن دهقان در ‫۳ ماه قبل، شنبه ۲۳ دی ۱۴۰۲، ساعت ۲۳:۰۰ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴:

بیت اخر مرتبط  با آیه وَلِسُلَیْمَانَ الرِّیحَ غُدُوُّهَا شَهْرٌ وَرَوَاحُهَا شَهْرٌ می‌باشد. میبدی در کشف الاسرار تفسیر جالبی در رابطه با این آیه بیان می‌کند که به نظر می‌رسد ارتباط معنایی جالب توجهی با این شعر حضرت حافظ دارد: 
چون سلیمان به سرزمین موران رسید، با مورچه ها سخن گفت و از جمله مور از او پرسید:«ای سلیمان! از عطایا که خداوند تو را داد یکی بگوی». گفت:« باد را مرکب من ساخته، غدوها شهر و رواحها شهر، در یک شبانه روز دوماهه راه بَرَد. گفت:« ای سلیمان دانی که این چه معنی دارد؟ یعنی هر تو را دادم از ملکت دنیا همچون باد است، در آید و نپاید و برود! 
بدین معنی که سلیمان که باد به فرمان او بود، در هنگام مرگ، چیزی جز باد به دستش نبود (کنایه از دست خالی بودن). خواجه شیراز در جای دیگری چنین مضمونی را تکرار می‌کند: 

گره به باد مزن گرچه بر مراد رود
که این سخن به مثل مور با سلیمان گفت
به مهلتی که سپهرت دهد ز راه مرو
تو را که  گفت که این زال ترک دستان گفت؟

برگرفته از کتاب قصه ارباب معرفت، راهب عارفی

 

sunny dark_mode