از آن پس برآمد ز ایران خروش
پدید آمد از هر سویی جنگ و جوش
سیه گشت رخشنده روز سپید
گسستند پیوند از جمّشید
بر او تیره شد فرّهٔ ایزدی
به کژی گرایید و نابخردی
پدید آمد از هر سویی خسروی
یکی نامجویی ز هر پهلُوی
سپه کرده و جنگ را ساخته
دل از مهر جمشید پرداخته
یکایک ز ایران برآمد سپاه
سوی تازیان برگرفتند راه
شنودند کانجا یکی مهتر است
پر از هول شاه اژدها پیکر است
سواران ایران همه شاهجوی
نهادند یکسر به ضحاک روی
به شاهی بر او آفرین خواندند
ورا شاه ایران زمین خواندند
کی اژدهافش بیامد چو باد
به ایران زمین تاج بر سر نهاد
از ایران و از تازیان لشکری
گزین کرد گرد از همه کشوری
سوی تخت جمشید بنهاد روی
چو انگشتری کرد گیتی بروی
چو جمشید را بخت شد کندرو
به تنگ اندر آمد جهاندار نو
برفت و بدو داد تخت و کلاه
بزرگی و دیهیم و گنج و سپاه
چو صد سالش اندر جهان کس ندید
بر او نام شاهی و او ناپدید
صدم سال روزی به دریای چین
پدید آمد آن شاه ناپاک دین
نهان گشته بود از بد اژدها
نیامد به فرجام هم ز او رها
چو ضحاکش آورد ناگه به چنگ
یکایک ندادش زمانی درنگ
به ارّهش سراسر به دو نیم کرد
جهان را از او پاک بیبیم کرد
شد آن تخت شاهی و آن دستگاه
زمانه ربودش چو بیجاده کاه
از او بیش بر تخت شاهی که بود
بر آن رنج بردن چه آمدش سود
گذشته بر او سالیان هفتصد
پدید آوریده همه نیک و بد
چه باید همه زندگانی دراز
چو گیتی نخواهد گشادنت راز
همی پروراندت با شهد و نوش
جز آواز نرمت نیاید به گوش
یکایک چو گوئی که گسترد مهر
نخواهد نمودن به بد نیز چهر
بدو شاد باشی و نازی بدوی
همان راز دل را گشایی بدوی
یکی نغز بازی برون آورد
به دلت اندرون درد و خون آورد
دلم سیر شد زین سرای سپنج
خدایا مرا زود بِرْهان ز رنج
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
پس از تباهی جمشید، مردم از او روگردان میشوند. ایران دستخوش شورش و جنگ میشود و از هر گوشه کسی مدعی شاهنشاهی میشود. سپاهیان که شنیدهاند در دیار اعراب پادشاهی توانمند ظهور کرده به آنجا میروند و ضحاک را برای شاهی برمیگزینند و به ایران میآورند. ضحاک با سپاهی از ایرانیان و عربها به تخت جمشید میآید. جمشید فرار میکند و تا صد سال پنهان میماند. اما سرانجام وقتی پس از صد سال در دریای چین پیدایش میکنند ضحاک او را با اره به دو نیم میکند و به ادعای شاهی او پایان میدهد. او هفتصد سال پادشاه ایران بود اما سرانجام سیاهی داشت.
پس از آن در ایران سر و صدا برخاست و همه جا درگیر شورش و جنگ شد.
روز سفید مردمان ایران سیاه شد و آنها از جمشید روگردان شدند.
فره ایزدی از او دور شد و به بیراهه رفت و دچار نادانی شد.
از هر جا کسانی بی آن که اصل و نسب پادشاهی داشته باشند مدعی پادشاهی شدند.
مدعیان سپاه درست میکردند و آمادهٔ جنگ میشدند و بر علیه جمشید شورش میکردند.
کم کم عدهای از سپاهیان از ایران به سمت سرزمین عربها راه افتادند.
آنها شنیده بودند که آنجا پادشاهی پر ابهت و اژدها پیکر حاکم است.
سواران ایرانی به دنبال یک پادشاه جدید به ضحاک رو آوردند.
او را تحسین کردند و شاه ایران نامیدند.
پادشاه اژدهامانند به سرعت به ایران آمد و تاج پادشاهی را بر سر نهاد.
ضحاک از ایرانیان و عربها لشکری پر از پهلوانان جمع کرد.
سپس به سمت تخت جمشید حرکت کرد.
جمشید که اوضاع را نامناسب دید و فهمید که با وجود پادشاه جدید جای او نیست ...
... فرار کرد و تاج و تخت و اموال و سپاهش را برای ضحاک گذاشت.
جمشید با وجود آن که اسماً هنوز پادشاه ایران بود صد سال مخفی بود و کسی او را ندید.
پس از صد سال روزی جمشید آن پادشاه به تباهی رفته در دریای چین دیده شد.
هر چند جمشید صد سال از ترس ضحاک پنهان شده بود اما در نهایت هم از دست او خلاصی نیافت.
ضحاک که جمشید را به چنگ آورد به او مهت نداد.
ضحاک جمشید را با اره به دو نیم کرد و دنیا از ترس او خلاص کرد.
آن تخت پادشاهی و آن همه برو و بیا را زمانه همچون برگ کاهی از بین برد.
چه کسی بیشتر از جمشید پادشاهی کرده بود؟ از آن همه تلاش چه سودی برد؟
در طول هفتصد سال کلی کار خوب و بد کرد.
عمر طولانی به چه دردمان میخورد وقتی دنیا رازش را برایمان باز نمیکند؟
دنیا تو را با نعمتها و خوشیها میپروراند و با تو جز به مهربانی سخن نمیگوید.
جهان طوری برای تو نعمت و خوشی میگسترد که فکر میکنی که هیچ وقت به تو چهرهٔ بدش را نشان نمیدهد.
با خوشیهای دنیای خوشحال میشوی و به او مینازی و رازهای دلت را بازگو میکنی.
اما ناگهان دنیا شگفتزدهات میکند و دلت را پر از درد و خون میکند.
دلم از این دنیای زودگذر سیر شد. خدایا! مرا زودتر از رنج آن رهایی بده!
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۶ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.