گنجور

 
فردوسی

چو سالار نوبت بیامد بدر

بشبگیر بستند گردان کمر

همه نیزه داران جنگ آوران

همه مرزبانان ناماوران

همه نیزه و تیر بار هیون

همه جنگ را دست شسته بخون

سپیده دمان گاه بانگ خروس

ببستند بر کوههٔ پیل کوس

تهمتن بیامد چو سرو بلند

بچنگ اندرون گرز و بر زین کمند

سپاه از پس پشت و گردان ز پیش

نهاده بکف بر همه جان خویش

برفت از در شاه با لشکرش

بسی آفرین خواند برکشورش

چو نزدیکی مرز توران رسید

سران را ز لشکر همه برگزید

بلشکر چنین گفت پس پهلوان

که ایدر بباشید روشن روان

مجنبید از ایدر مگر جان من

ز تن بگسلد پاک یزدان من

بسیچیده باشید مر جنگ را

همه تیز کرده بخون چنگ را

سپه بر سر مرز ایران بماند

خود و سرکشان سوی توران براند

همه جامه برسان بازارگان

بپوشید و بگشاد بند از میان

گشادند گردان کمرهای سیم

بپوشیدشان جامه های گلیم

سوی شهر توران نهادند روی

یکی کاروانی پر از رنگ و بوی

گرانمایه هفت اسب با کاروان

یکی رخش و دیگر نشست گوان

صد اشتر همه بار او گوهرا

صد اشتر همه جامهٔ لشکرا

ز بس‌های و هوی و درنگ درای

بکردار تهمورثی کرنای

همی شهر بر شهر هودج کشید

همی رفت تا شهر توران رسید

چو آمد بنزدیک شهر ختن

نظاره بیامد برش مرد و زن

همه پهلوانان توران بجای

شده پیش پیران ویسه بپای

چو پیران ویسه ز نخچیر گاه

بیامد تهمتن بدیدش براه

یکی جام زرین پر از گوهرا

بدیبا بپوشید رستم سرا

ده اسب گرانمایه با زیورش

بدیبا بیاراست اندر خورش

بفرمانبران داد و خود پیش رفت

بدرگاه پیران خرامید تفت

برو آفرین کرد کای نامور

بایران و توران ببخت و هنر

چنان کرد رویش جهاندار ساز

که پیران مر او را ندانست باز

بپرسید و گفت از کجایی بگوی

چه مردی و چون آمدی پوی پوی

بدو گفت رستم ترا کهترم

بشهر تو کرد ایزد آبشخورم

ببازارگانی ز ایران بتور

بپیمودم این راه دشوار و دور

فروشنده‌ام هم خریدار نیز

فروشم بخرم ز هر گونه چیز

بمهر تو دارم روان را نوید

چنین چیره شد بر دلم بر امید

اگر پهلوان گیردم زیر بر

خرم چارپای و فروشم گهر

هم از داد تو کس نیازاردم

هم از ابر مهرت گهر باردم

پس آن جام پر گوهر شاهوار

میان کیان کرد پیشش نثار

گرانمایه اسبان تازی‌نژاد

که بر مویشان گرد نفشاند باد

بسی آفرین کرد و آن خواسته

بدو داد و شد کار آراسته

چو پیران بدان گوهران بنگرید

کزان جام رخشنده آمد پدید

برو آفرین کرد وبنواختش

بران تخت پیروزه بنشاختش

که رو شاد و ایمن بشهر اندرا

کنون نزد خویشت بسازیم جا

کزین خواسته بر تو تیمار نیست

کسی را بدین با تو پیکار نیست

برو هرچ داری بهایی بیار

خریدار کن هر سوی خواستار

فرود آی در خان فرزند من

چنان باش با من که پیوند من

بدو گفت رستم که ای پهلوان

هم ایدر بباشیم با کاروان

که با ما ز هر گونه مردم بود

نباید که زان گوهری گم بود

بدو گفت رو برزو گیر جای

کنم رهنمایی بپیشت بپای

یکی خانه بگزید و بر ساخت کار

بکلبه درون رخت بنهاد و بار

خبر شد کز ایران یکی کاروان

بیامد بر نامور پهلوان

ز هر سو خریدار بنهاد گوش

چو آگاهی آمد ز گوهر فروش

خریدار دیبا و فرش و گهر

بدرگاه پیران نهادند سر

چو خورشید گیتی بیاراستی

بدان کلبه بازار برخاستی

 
sunny dark_mode