تا کی، ای مست خواب غفلت و جهل
گوش سوی مقلد نااهل؟
تا به مقصد درین طریق تو را
کی رساند دلیل نابینا؟
سازده، یار گیر دانش و عقل
رخت بر بند ازین سراچهٔ نقل
نفسی از همه تبرا کن
ساعتی چشم خویشتن وا کن
لحظه‌ای درگذر ازین پس و پیش
لمحه‌ای در نگر به عالم خویش
چند مانی تو این چنین خفته؟
همره از راه منزلی رفته؟
به طلب در جهان چه می‌پویی؟
چو تو گم گشته‌ای، چه می‌جویی؟
دیده بگشای، ای که در خوابی
خویشتن را طلب، مگر یابی
چند ازین اشتغال بی‌حاصل؟
دیگران را و خود ز خود غافل؟
تا تو در خویشتن نظر نکنی
وانگه از خویشتن گذر نکنی
نرسانی نظر به عین کمال
نشناسی فراق را ز وصال
ایزد آخر نیافریدت تن
همه از بهر خوردن و خفتن
اندرین صورت ضعیف اساس
جان معنی است، سعی کن، بشناس
تا کی، ای همچو گاو سر در پیش
طعمه‌ای گرگ نفس را چون میش؟
تن تو خاک تیره را شد فرش
دل و جان تو تاج و قبهٔ عرش
صورتی را، که جان معنی هست
منجنیق اجل اگر بشکست
مغز او را ز پوست به بیند
باز گشتن به دوست به بیند
ای که غافل ز حال خود شده‌ای
چون بدانجا روی که آمده‌ای
از تو آخر بپرسد ایزد پاک
گوید: ای جرم کردهٔ ناپاک
کرده بودی به مردمی دعوی
حاصلت کو ز صورت و معنی؟
روزی اندر سراچهٔ شاهی
کار ناکرده مزد می‌خواهی؟
هر که دل در امور سفلی بست
به بلاهای جاودان پیوست
هر دلی کو هوای دنیا خواست
در تن افزود، لیک از جان کاست
هر که در ملک جان امین نبود
خازن نقد ماء و طین نبود
گوهری پیش مفلسی ننهند
این بلندی به هر کسی ندهند
عاشقان راست این مقام، آری
عاشقان را سزد چنین کاری
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به نقد جهل و غفلت انسان‌ها می‌پردازد و افراد را به بیداری و آگاهی دعوت می‌کند. شاعر می‌پرسد تا کی باید در خواب غفلت بمانیم و به تقلید از دیگران ادامه دهیم. او تأکید می‌کند که تنها با استفاده از دانش و عقل، می‌توانیم به حقیقت نزدیک شویم و به مقصد زندگی‌مان برسیم. انسان‌ها باید از مشغله‌های بی‌فایده دست بردارند و به درون خود نگاهی بیندازند تا خود را بشناسند و از خویشتن غافل نشوند. در نهایت، شاعر هشدار می‌دهد که دنیا و امور دنیوی نباید ما را از شناخت حقیقت و ارتباط با معنای زندگی باز دارد و تنها عاشقانی که در جستجوی حقیقت هستند، می‌توانند به مقام بلند و ارزشمند برسند.
هوش مصنوعی: تا کی، ای کسی که در خواب غفلت و نادانی هستی، باید به حرف‌های کسانی که خودشان علم کافی ندارند گوش بدهی؟
هوش مصنوعی: در این مسیر، آیا یک راهنمای کور می‌تواند تو را به هدف برساند؟
هوش مصنوعی: ای یار، دانایی و عقل خود را آماده کن و از این دنیا و جایی که داستان‌ها در آن روایت می‌شود، دل بکن.
هوش مصنوعی: مدتی از همه چیز دوری کن و چشمانت را باز کن تا واقعیت را بهتر ببینی.
هوش مصنوعی: لحظه‌ای به اطراف خود نگاه کن و از این زمان عبور کن تا جهانی که در آن زندگی می‌کنی را بهتر بشناسی.
هوش مصنوعی: چند وقت است که در خواب هستی؟ آیا همراهی از راهی به منزل رفته است؟
هوش مصنوعی: در این دنیا چه را می‌خواهی و به دنبال چه هستی؟ وقتی خودت را گم کرده‌ای، دیگر چه چیزی را جستجو می‌کنی؟
هوش مصنوعی: چشم‌هایت را باز کن، ای کسی که در خواب غفلت به سر می‌بری؛ شاید با این کار خودت را پیدا کنی.
هوش مصنوعی: چقدر باید به این کارهای بی‌فایده ادامه دهیم؟ ما و دیگران هر دو از خودمان غافل شده‌ایم.
هوش مصنوعی: تا وقتی که به درون خود نگاه نکنی و از آنچه هستی عبور نکنی، نمی‌توانی تغییر کنی یا به شناخت بهتری از خود برسی.
هوش مصنوعی: اگر به کمال دست نرسی، نمی‌توانی زیبایی فراق را از وصال تشخیص دهی.
هوش مصنوعی: خداوند تو را تنها برای خوردن و خوابیدن نیافریده است.
هوش مصنوعی: در این حالت، اساس وجود انسان به معنای زندگی است. تلاش کن و آن را بشناس.
هوش مصنوعی: تا کی باید مانند گوسفندی بی‌خبر و آرام در برابر خطرات زندگی بی‌حرکت بمانی؟ آیا نباید کمی هوشیارتر و شجاع‌تر باشی تا از دست اجتناب‌ناپذیر مشکلات و دشمنان فرار کنی؟
هوش مصنوعی: بدن تو به مانند فرشی از خاک تاریک است، اما دل و جان تو همچون تاج و گنبد آسمان با شکوه و عظمت هستند.
هوش مصنوعی: اگر صورت زیبایی که نشان‌دهنده جان و معناست، بمیرند و در آغوش مرگ بیفتد.
هوش مصنوعی: وقتی فکر او از ظواهر به عمق مطلب برگردد، می‌تواند به ارزش دوستی و ارتباط با دیگران پی ببرد.
هوش مصنوعی: ای کسی که از حال خود غافلی، وقتی به حقیقت و مقصد خود بروی، متوجه خواهی شد که به کجا آمده‌ای.
هوش مصنوعی: در نهایت خداوند از تو بازخواست خواهد کرد و خواهد گفت: ای کسی که مرتکب گناه شده‌ای.
هوش مصنوعی: تو به جمعی از مردم ادعایی کرده بودی، حالا کجا است دستاورد تو از نظر ظاهری و باطنی؟
هوش مصنوعی: یک روز در قصر شاهانه، بدون اینکه کاری انجام داده باشی، توقع دستمزد داری؟
هوش مصنوعی: هر کس دل خود را به مسائل دنیوی و چیزهای پست مشغول کند، به بدبختی‌ها و مشکلاتی دائمی دچار می‌شود.
هوش مصنوعی: هر کسی که تنها برای دنیا و خوشی‌های آن آرزو کند، به بدن خود چیزهایی اضافه می‌کند، اما از ارزش و عمق وجودش می‌کاهد.
هوش مصنوعی: هر کسی که در حاکمیت روح و جان قابل اعتماد نباشد، نمی‌تواند نگهبان ثروت و منابع مادی باشد.
هوش مصنوعی: جواهر را در اختیار افراد بی‌خبر و تهیدست قرار نمی‌دهند و ارزش‌های والای زندگی را به هر کسی نمی‌بخشند.
هوش مصنوعی: عاشقان به این جایگاه شایسته‌اند و این نوع رفتار برای آنها مناسب است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.