مطلب سوم - در کلماتی چند که مخصوص به عاشق و احوال او است و اگرچه بعضی در نوعی به معشوق تعلق گیرد
وصال: مقام وحدت را گویند، معاللّٰه، در سرا و ضرا.
کنار: دریافت اسرار و دوام مراقبت را گویند.
بوس: استعداد قبول کیفیت کلام را گویند، علمی و عملی، صوری و معنوی.
فراق: غیبت را گویند، از مقام وحدت.
هجران: التفات به غیرحق را گویند درونی و بیرونی.
غم: بند اهتمام طلب معشوق را گویند.
اندوه: حیرت را گویند، در کاری که ندانند وجد و فقد آن.
حزن: حالتی را گویند که در دل پدید آید بعد از مفارقت و باعث طلب باشد، باهتمام تمام و متأسف از مفارقت.
کلبۀ احزان: وقت حزن را گویند.
غم کده: مقام مستوری را گویند.
محنت: زحمت و الم را گویند، که از سبب معشوق به عاشق رسد، اختیاری و غیراختیاری.
میدان: مقام شهرت را گویند.
چوگان: تقدیر جمیع امور را گویند، بطریق جبر و قهر.
گوی: مجبوری و مقهوری سالک را گویند، به حسب حکم تقدیر.
تظلم: استعانت و استغاثت بردن است، به حضرت الهی، از شیطان نفس، یا از تقصیر خود.
ناله: مناجات را گویند.
فریاد: ذکر به جهر را گویند.
وللا: علامت کمال عاشق را گویند، که زبان و بیان از آن قاصر باشد و به حقیقت، از راه نبود از غایت اضطرار راه برآید.
فغان: ظاهر کردن احوال درون را گویند.
رنج: وجود امری را گویند، که برخلاف ارادت دل بود.
درد: حالتی را گویند، که از محبوب طاری شود و محب طاقت حمل آن ندارد.
بیمار: قلق و انزعاج درون را گویند.
مردن: طرد و راندگی را گویند، از حضرت حق سبحانه.
راحت: وجود امری را گویند، که موافق ارادت دل باشد.
زندگی: قبول و اقبال را گویند، به حضرت حق سبحانه و این زندگی به تدریج ابدی شود.
تندرستی: برقرار ماندن دل را گویند، و قوای درون و بیرون.
ناتوانی: بیقدرتی و دست نارسیدن را گویند، بهرچه مراد و مقصود باشد.
افتادگی: ظهور حالات الهی را گویند، و رویت عدم قدرت از ادای عبودیت، بسزای آن حضرت.
خرابی: قطع تصرفات و تدبیرات عقل را گویند، به توجه و تسلیم تمام.
بیهوشی: مقام طمس را گویند که محو صفات شود.
مدهوشی: استهلاک ظاهر و باطن را گویند، در عشق.
دیوانگی: ظفر احکام عشق را گویند، بر صفات عاشق در اعمال که مقام محفوظ است.
بندگی: مقام تکلیف را گویند.
آزادی: مقام حیرت را گویند.
بینوایی: ناتوانی را گویند.
فقیری: عدم اختیار را گویند که علم و عمل، از او مسلوب شده باشد.
سعادت: خواندن ازلی را خوانند.
شقاوت: راندن ازلی را گویند.
دوری: شعور به معراف کیفیات عالم تفرقه و دقایق آن را گویند.
نزدیکی: شعور به معارف اسماء و صفات و افعال الهی را گویند.
کاهلی: بطئیالسیران را گویند، و اینگاه باشد که بسبب دانستن طریق باشد سالک را و کمال سالک باشد و این چنین سیر اکمل سیرها بود، که به رجعت محتاج نباشد. و گاه باشد که به سبب تقصیر سالک باشد که دیر عبور کند و این سیر نازلترین سیرها باشد.
شتاب: سرعت سیر را گویند، بیشعور به معرفت دقایق و مقامات و این سیر گاه به حکم جذبه باشد و گاه به حکم اجتهاد سالک، در اعمال و ریاضات و عبادات و تصفیه.
پاکبازی: توجه خالص را گویند، که نه در اعمال صواب خواهد و نه علو مرتبه، بلکه خالص خدای را کوشد.
حضور: مقام وحدت را گویند.
غیبت: مقام اثنینیت را گویند.
گرمی: حرارت محبت را گویند.
سردی: برد نفس را گویند، و این نهایت مقام محبت است.
خواب: فنای اختیاری را گویند، در بشریت، از افعال.
بیداری: عالم صحو را گویند، جهت عبودیت.
شتر: انسانیت را گویند.
قطار: نوعیت را گویند.
محمل: آرام تکلیفی را گویند.
علف: شهوات و مشتهیات نفس را گویند، و هرچه نفس را در آن حظی باشد.
ساربان: راهنمای را گویند.
زر: ریاضت و مجاهدت را گویند.
سیم: تصفیۀ ظاهر و باطن را گویند.
شست و شو: برداشتن خردهها را گویند، که از تقصیر در وجود آمده باشد، و صفای حضور عاشق و معشوق.
جست و جو: خردهگیری را گویند، از هر طرف که باشد.
گفت و گو: عتاب محبتآمیز را گویند.
گوهر: معانی و صفات را گویند.
و باللّٰه التوفیق و صلی اللّٰه علی محمد و علی آله و صحابه و عترته و سلم تسلیما.
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به توصیف و تحلیل حالات و عواطف مختلف در مسیر عشق و معنویت میپردازد. مقام وحدت و ارتباط با معبود به عنوان اوج این سفر معرفی شده است. احساساتی مانند فراق، غم، حزن و حیرت به چالشهایی اشاره دارند که سالک در ارتباط با معشوق تجربه میکند.
نکات کلیدی شامل:
- وصال و وحدت با خدا
- فراق و غیبت به دلیل دوری از حقیقت
- غم و اندوه ناشی از عشق و جدایی
- حالاتی چون محنت و رنج از محبت
- کبودگی و ناتوانی در فهم کمالات الهی
- متغیرهای سیر و رسیدن به هدف نهایی در عشق
- بیهوشی و آرامش واقعی به عنوان نشانههای اوج عشق
این متن در نهایت با دعای توفیق و سلام به پیامبر و اهل بیتش به پایان میرسد.
هوش مصنوعی: وصال به معنای رسیدن به مقام وحدت است، جایی که وجود انسان به خداوند متصل میشود، در همه حال و در هر مکان.
هوش مصنوعی: کنار عبارت است از دریافت اسرار و استمرار مراقبت.
هوش مصنوعی: بوس به معنای توانایی در درک و پذیرش نوعی از کلام است که میتواند هم جنبههای علمی و عملی داشته باشد و هم جنبههای ظاهری و معنوی.
هوش مصنوعی: فراق به معنای دوری و غیبت است که به جایگاه وحدت اشاره میکند.
هوش مصنوعی: هجران به معنای توجه یا پرداخته شدن به چیزی غیر از حقیقت است، چه درون فرد باشد و چه بیرون.
هوش مصنوعی: غم به معنای وابستگی و نیاز به کسی است که دوستش داریم و به او علاقه داریم.
هوش مصنوعی: اندوه به معنای حیرت و سرگردانی است که در نتیجه نداشتن آگاهی درباره شادی یا فقدان چیزی به وجود میآید.
هوش مصنوعی: حزن حالتی است که پس از جدایی به دل انسان میچشد و احساس تأسف و نیاز به reunion را به وجود میآورد.
هوش مصنوعی: کلبهی احزان به مکانی اشاره دارد که در آن احساسات غم و اندوه تجربه میشود.
هوش مصنوعی: غم کده به معنای جایگاه یا مقام پنهان و دور از دید است.
هوش مصنوعی: محنت به معنای سختی و دردهایی است که به خاطر معشوق به عاشق وارد میشود. این مشکلات میتوانند به اراده خود فرد یا به صورت غیرارادی به او تحمیل شوند.
هوش مصنوعی: میدان به معنای جایگاه و مقام شهرت است.
هوش مصنوعی: چوگان به معنای سرنوشت و سرنوشتسازی است که همه امور را طبق قوانین خاص و بهطور اجبار و تحمیلی تعیین میکند.
هوش مصنوعی: سالک کسی است که به دلیل اجبار و شرایطی که تقدیر برایش رقم زده، در وضعیتی خاص قرار گرفته است.
هوش مصنوعی: تظلم به معنای درخواست کمک و نجات از خداوند است، خواه از شر شیطان درون باشد یا از اشتباهات خود.
هوش مصنوعی: ناله به معنای دعا و نیایش است.
هوش مصنوعی: ذکر جهر به معنای ذکر گفتاری است که به صورت بلند و با صدای واضح ادا میشود.
هوش مصنوعی: وللا: به معنای نشانهای از کمال عشق است، به طوری که زبان و بیان نمیتوانند آن را توصیف کنند و در واقع، به دلیل نبودن کلمات، از روی ناچاری احساسات عاشقانه بروز پیدا میکند.
هوش مصنوعی: فغان به معنای نمایش احساسات و وضعیت درونی است.
هوش مصنوعی: رنج حالتی است که در آن چیزی بر خلاف خواسته و آرزوهای دل انسان اتفاق میافتد.
هوش مصنوعی: درد وضعیتی است که از عشق به محبوب به وجود میآید و عاشق توانایی تحمل آن را ندارد.
هوش مصنوعی: بیماری به حالتی اطلاق میشود که شخص دچار بیقراری و ناراحتی در درون خود میشود.
هوش مصنوعی: مردن به معنای دوری و جدا شدن از خداوند است.
هوش مصنوعی: راحت به حالتی اشاره دارد که چیزی مطابق با میل و خواسته قلبی فرد باشد.
هوش مصنوعی: زندگی به معنای قبول و پذیرش نعمتها از جانب خداوند است و این زندگی به مرور زمان به حالت ابدی تبدیل خواهد شد.
هوش مصنوعی: تندرستی به معنای حفظ سلامت قلب و همچنین قدرتهای داخلی و خارجی بدن است.
هوش مصنوعی: ناتوانی به معنای نداشتن قدرت و ناتوانی در دستیابی به چیزی است، هر چیزی که هدف و مقصود باشد.
هوش مصنوعی: افتادگی به معنای بروز حالات الهی است و نشاندهندهی احساس ناتوانی در انجام عبادت و اطاعت در برابر آن حضرت میباشد.
هوش مصنوعی: خرابی به معنای از دست دادن کنترل و مدیریت عقل به طور کامل است، به گونهای که فرد به تسلیم و توجه کامل وارد میشود.
هوش مصنوعی: بیهوشی به حالتی اطلاق میشود که در آن شخص از ویژگیها و صفات خود غافل میشود.
هوش مصنوعی: مدهوشی به معنای کاهش و زوال ظاهر و باطن در عشق است.
هوش مصنوعی: دیوانگی به معنای حالت و ویژگیهای خاصی است که عاشق در رفتار و اعمال خود دارد و نشاندهنده تسلط و پیروزی عشق بر اوست. این حالت جایگاه خاصی در زندگی عاشق دارد.
هوش مصنوعی: بندگی به معنای مقام و جایگاهی است که در آن فرد مسئولیت و وظایفی را بر عهده میگیرد.
هوش مصنوعی: آزادی به معنای وضعیتی است که انسان در آن احساس شگفتی و شگفتی را تجربه میکند.
هوش مصنوعی: بینوایی به معنای ناتوانی است.
هوش مصنوعی: فقری به معنای وضعیتی است که در آن فرد کنترل و اختیار خود را از دست داده و توانایی علمی و عملی ندارد.
هوش مصنوعی: سعادت: به معنای خواندن و درک ازلی است.
هوش مصنوعی: شقاوت به معنای رانش یا رانده شدن از زمانهای گذشته است.
هوش مصنوعی: دوری به معنای درک عمیق ویژگیها و جزئیات جهان است که در حال تفکیک و جدا شدن از یکدیگر هستند.
هوش مصنوعی: نزدیکی به معنای آگاهی و درک از نامها، ویژگیها و اعمال خداوند است.
هوش مصنوعی: کاهلی به معنای کندی در حرکت است و ممکن است به دو دلیل به وجود آید. یک دلیل این است که مسافر (سالک) به خاطر آگاهی از مسیر و کامل بودن خود، به آرامی پیش میرود که این نوع حرکت، بهترین و کاملترین نوع سیر است و نیازی به بازگشت ندارد. دلیل دیگر این است که سالک به خاطر کم کاری یا کوتاهی خود، به کندی حرکت میکند که این نوع سیر، پایینترین و نامطلوبترین حالت است.
هوش مصنوعی: شتاب به معنای سرعت حرکت است. فرد بیشعور از درک جزئیات و مراحل این حرکت ناتوان است. این حرکت ممکن است گاهی ناشی از کشش و جذبه باشد و گاهی نتیجه تلاش و اجتهاد سالک در انجام اعمال و تمرینات و عبادات و پاکسازی خود.
هوش مصنوعی: پاکبازی به معنای توجهی خالص است که نه تنها در کارهای نیک و درست بلکه در جستجوی خداوند خالص است. این حالت از عمل، به دنبال ارتقاء و مقام بالا نیست بلکه صرفاً تلاشی است برای رسیدن به خالصترین ارتباط با خداوند.
هوش مصنوعی: حضور به معنای مقام وحدت است.
هوش مصنوعی: غیبت به معنای عدم حضور شخصی در مکانی است که انتظار میرود حضور داشته باشد.
هوش مصنوعی: گرمی به معنای حرارت و علاقهی محبت است.
هوش مصنوعی: سردی به معنی آرامش و سکوت در نفس انسان است و این حالت نشاندهنده بالاترین مرتبه عشق و محبت میباشد.
هوش مصنوعی: خواب به معنای ناپدید شدن ارادی است که در نوع بشر به عنوان یک عمل شناخته میشود.
هوش مصنوعی: بیداری به حالتی اطلاق میشود که در آن فرد به روشنایی و آگاهی میرسد و به عبادت و بندگی میپردازد.
هوش مصنوعی: شتر به عنوان نمادی از انسانیت شناخته میشود.
هوش مصنوعی: قطار به نوع خاصی اشاره میکند.
هوش مصنوعی: محمل به معنای آرامش یا سکون وظیفهای است که بر عهده فردی قرار دارد.
هوش مصنوعی: علف به شهوات و خواستههای نفس انسان اشاره دارد و به هر چیزی که باعث لذت و خوشنودی نفس شود، گفته میشود.
هوش مصنوعی: ساربان به معنای راهنما است.
هوش مصنوعی: زر به معنای تلاش و ورزش روحی و جسمی است.
هوش مصنوعی: سیم به معنای پاکسازی هم جنبه ظاهری و هم جنبه باطنی است.
هوش مصنوعی: شست و شو به معنای پاک کردن و زدودن ناپاکیها و خطاهایی است که در وجود انسان به وجود آمده و همچنین به معنای پاکسازی احساسات و ارتباط عمیق عاشق و معشوق میباشد.
هوش مصنوعی: جست و جو به معنای انتقاد است، بدون توجه به این که این انتقاد از کدام سمت و سو باشد.
هوش مصنوعی: گفتوگو: به نوعی انتقاد محبتآمیز اشاره دارد.
هوش مصنوعی: گوهر به معنای مفاهیم و ویژگیها است.
هوش مصنوعی: و با یاری خداوند موفقیت حاصل میشود و درود و سلام بر محمد و اهل بیت و یاران و ذریه او باد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.