خواب در چشم و نفس بر دل محزون بار است
ازکه دورمکه به خود ساختنم دشوار است
عرق شرم تو، ازچشم جهان، شست نگاه
گرتو خجلت نکشی، آینهها بسیار است
گوشهٔ چشم تو محرومیکس نپسندد
گر تغافل مژه خواباند نگه بیدار است
نرود حق وفای ادب ازگردن ما
موج را بستنگوهرگره زنار است
در مقامیکه جنون نشئهٔ عزت دارد
پای بیآبله یکسر، سر بیدستار است
آبرو تا بهکجا، خاک مذلت نشود
حرص در سعی طلب، آنچه ندارد، عار است
زر و سیمیکهکنی جمع وبه درویش دهی
طبعگر ننگ فضولی نکشد ایثار است
خواجه تا چند نبندد به تغافل درگوش
شور هنگامهٔ محتاج دماغ افشار است
تاکیاندوهکج و راست ز دنیا بردن
مهرهٔ عرصهٔ شطرنج به صد رفتار است
غافلان، چند هوا تاز جنون باید بود
کسوت سرکشی شمعگریبانوار است
بیدل آخر به سر خویش قدم باید زد
جادهٔ منزل تحقیق خط پرگار است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به مضامین خواب، عشق و احساسات پرداخت میکند و به تفکرات عمیق انسانی میپردازد. شاعر از دشواریهای درون و فاصلهای که با خود دارد سخن میگوید. احساس شرم و نگاه دیگران نیز در آن مطرح شده و به جستجو برای آبرو و شخصیت اشاره دارد. در این میان، موضوعاتی چون وفاداری به ادب، حرص و آز، و ارزش ایثار مطرح میشود. شاعر به چالشهای زندگی و دلبستگیهای بیفایده اشاره کرده و به اهمیت توجه به واقعیات و تحقیق در زندگی تأکید میکند. در نهایت، او نتیجه میگیرد که باید در مسیری درست و با شناخت به جلو رفت.
هوش مصنوعی: خواب در چشمانم و غم در دل، باری سنگین است. از چه کسی دورم که بازگشت به خودم برایم سخت شده است؟
هوش مصنوعی: شرم تو میتواند نگاه دیگران را پاک کند، اما اگر خودت احساس خجالت نکنی، آینههای زیادی وجود دارد که چهرهات را نشان خواهد داد.
هوش مصنوعی: هیچکس دوست ندارد که در نگاه تو، نشانهای از ترک و نادیده گرفته شدن باشد. اگرچه تو با چشمهای بسته خود را بیتوجه نشان میدهی، اما چشم بیدار تو همیشه در حال نظارت و آگاهی است.
هوش مصنوعی: حق ادب و احترام بر گردن ما باقی میماند و این نشاندهنده ارزش و اهمیت آن است. در این راه، مانند موجی که خود را به دریا میزند، ما نیز باید به درستی و استواری پایبند باشیم. ارزشهای ما مانند گوهری در بند زنجیر هستند که باید در حفظ و نگهداری آنها کوشا باشیم.
هوش مصنوعی: در جایگاهی که دیوانگی نشانهٔ شرف و بزرگی است، شخصی که هیچ مزیتی ندارد، حتی سر بدون عمامهاش نیز بیارزش است.
هوش مصنوعی: آبرو تا چه حد ارزش دارد، اگر به خاطر حرص و تلاش برای بهدست آوردن چیزی، به ذلت بیفتی. در واقع، اگر چیزی که خواستهای را نداشته باشی، باعث خجالتت باشد، بهتر است از آن دوری کنی.
هوش مصنوعی: اگر طلا و نقرهای که جمع کردهای را به درویش ببخشی، این کار نشانهی بزرگی و سخاوت توست و کسی که به خود اجازه نمیدهد در کار دیگران فضولی کند، واقعاً ایثارگر است.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که کسی که در مقام قدرت و اطلاع است، تا کی میتواند با بیتوجهی و غفلت از حقیقتها خود را کنار بکشد، در حالی که او شاهد یک وضعیت آشفته و نیازمند به تغییر و توجه است. این اشاره به مسئولیت و توجه به اوضاع вокруг دارد.
هوش مصنوعی: زندگی پر از درد و رنج است و انسان در این دنیا مانند مهرهای در شطرنج، با روشهای مختلفی به سمت سرنوشت خود حرکت میکند.
هوش مصنوعی: نا آگاهان، چقدر باید در آتش جنون غوطهور شوند تا متوجه شوند که سرپیچی و سرکشی مانند شعلهای شعلهور است که باید در آن دقت و مراقبت کرد.
هوش مصنوعی: بیدل، در نهایت، باید راه خود را پیدا کند و برای رسیدن به مقصدش قدم بردارد؛ زیرا مسیر رسیدن به حقیقت را باید با دقت و تدبیر طی کند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.