هرکه راکردند راحت محرم احسان شب
چون سحربرآه محمل بست درهجران شب
تیره‌بختان را ز نادانی به چشم کم مبین
صبح با آن روشنی‌گردی‌ست از دامان شب
آسمان نشناخت موقع ورنه در تحریر فیض
بر بیاض صبح ننوشتی خط ریحان شب
بهر منع شکوه بختم سرمه‌سایی می‌کند
لیک ازین غافل‌که می‌بالد بلند افغان شب
گر حضور صبح اقبالی نباشدگو مباش
از سیه‌بختی به سامان کرده‌ام سامان شب
از فلک تا زله برداری شکم برپشت بند
آفتاب اینجاست داغ آرزوی نان شب
با چنین خوابی‌که بختم مایه‌دار نقد اوست
می‌توان‌کردن ادا از روز من تاوان شب
سطر آهی نارسا افتاد رنگ صبح ریخت
زان همه مشقی که کردم در دبیرستان شب
الفت بخت سیه چون سایه داغم‌کرده است
ششجهت روز است و من‌دارم همان دامان شب
بیدل از یادش به ترک خواب سودا کرده‌ایم
ورنه جز محمل قماشی نیست در دکان شب
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر درباره تجربیات دردناک و حسرت‌بار عاشقانه سخن می‌گوید. شاعر بیان می‌کند که در شب‌های تار، گله‌مندی از سرنوشت و مشکل‌های ناشی از جدایی احساس می‌کند. او به تضاد میان روشنی صبح و تاریکی شب اشاره می‌کند و این واقعیت را درک می‌کند که برای رهایی از مشکلاتش، گاهی به یادآوری گذشته و آرزوهایش می‌پردازد. علاوه بر این، شاعر به موانع و دردهایی که در زندگی به واسطه بخت بد وجود دارند، اشاره دارد و در نهایت تأکید می‌کند که در زندگی‌اش همچنان درگیر غم و اندوه است.
هوش مصنوعی: هر کسی که مورد لطف و بخشش قرار گرفته و از راحتی برخوردار شده است، در شب هنگام، به مانند سحری که دل‌انگیز و خوشایند است، به یاد محبوبش و در حسرت دوری از او، دلش پر از غم می‌شود.
هوش مصنوعی: بدبختی برخی افراد به خاطر نادانی‌شان است؛ باید به این موضوع با چشم باز نگاه کرد. صبح که با روشنی‌اش می‌آید، نشانه‌ای از پایان شب و تاریکی است.
هوش مصنوعی: اگر آسمان زمان و مکان را می‌شناخت، در فراغت از نوشتن، دیگر بر کاغذ سفیدی صبح، خطی از نیکی شب به یادگار نمی‌نوشتی.
هوش مصنوعی: برای جلوگیری از افشای رازها، چشمی پر از غبار و سرمه می‌سازم، اما غافلم که صدای بلندی در دل شب می‌پیچد و همه چیز را آشکار می‌کند.
هوش مصنوعی: اگر صبحی با خوش شانسی به وجود نیاید، نباید از بدبختی به سرنوشت شب خود رخ بنمایی و آن را تغییر دهم.
هوش مصنوعی: این متن به تمایل انسانی برای دستیابی به معیشت و نیازهای اساسی زندگی اشاره دارد. گوینده می‌خواهد بگوید که از آسمان تا زمین، هر تلاشی که برای تأمین زندگی می‌شود، در نهایت به نیازهای روزمره و ساده مانند نان شب برمی‌گردد. در واقع، اشاره به فشار و داغی که بر دوش انسان هست تا بتواند زندگی‌اش را تأمین کند.
هوش مصنوعی: با چنین حالتی که سرنوشت من به اندازه کافی از نعمت‌های دنیوی برخوردار است، می‌توانم از روزم به خاطر شب گذشته عذرخواهی کنم.
هوش مصنوعی: این بیت به نوعی ناامیدی و تلاش بی‌نتیجه شاعر اشاره دارد. او احساس می‌کند که زحماتش در مورد یادگیری و یادداشت‌برداری در دوران دبیرستان به ثمر نرسیده و به نتیجه‌ای نرسیده است. صبحی که به تصویر کشیده شده، نماد امید و شروع دوباره است، اما در برابر آن، احساس ناراحتی و ناکامی او در بیان افکارش با زبانی رسا وجود دارد. به عبارت دیگر، او به ناکامی در بیان احساسات و اندیشه‌هایش اشاره می‌کند.
هوش مصنوعی: دوست داشتن شانس بد من مانند سایه‌ای سنگین بر من افتاده است. در حالی که دنیا در روشنی روز می‌گذرد، من همچنان در تاریکی شب گرفتارم.
هوش مصنوعی: ما از خیال او بیدار شده‌ایم و دیگر خواب خیالات را نمی‌بینیم؛ وگرنه در این شب تار فقط یک شیء بی‌ارزش و بی‌فایده باقی نمانده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
مد کوتاهی است صبح از دفتر احسان شب
سرمکش چون خامه زنهار از خط فرمان شب
مشرق خورشید می گردد گریبانش چو صبح
هر که آویزد ز روی صدق در دامان شب
هست در ابر سیه باران رحمت بیشتر
[...]
صبحدم سیاره بال افشاند از دامان شب
وقت پیری ریخت از هم عاقبت دندان شب
اشک حسرت لازم ساز رحیل فتاده است
شبنم صبح است آثار نم مژگان شب
برنمی‌آید بیاض چشم آهو از سواد
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.