علم و عیان خلق به جز شک نمی‌شود
زین صفحه آنچه نیست رقم حک نمی‌شود
تمثال جزو از آینهٔ کل نموده‌اند
بسیار تا نمی‌دمد اندک نمی‌شود
رمز فلک شکافتن از حرف و صوت چند
غربال هم به لاف مشبک نمی‌شود
افشاندنی‌ست‌گرد تجرد هم از خیال
قطع ره فنا به‌لک و پک نمی‌شود
زاهد خیال جبه و دستار واگذار
اینها بزرگی سرکوچک نمی‌شود
دندان‌کشیدن از پس صد سال شیخ را
اعجاز قدرت است که کودک نمی‌شود
تصغیر ناتمامی القاب کس مباد
زن مرد غیرت است‌که مردک نمی‌شود
ربط وفاق قطره زگوهر چه ممکن است
در اهل اعتبار دو دل یک نمی‌شود
ظالم نمی‌کشد الم از طینت حسد
تنگی فشار دیدهٔ ازبک نمی‌شود
با اهل شرم دیده‌درایی سیه‌دلیست
افسوس، سنگ‌سرمه‌که عینک نمی‌شود
نومیدی آشنای نشان اجابت است
آهی ز دل‌کشید به ناوک نمی‌شود
بیدل هوا همین نفس است و نفس هوا
هستی و نیستی است‌که منفک نمی‌شود
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی مسائل وجودی و عدم قطعیت در علم و شناخت می‌پردازد. شاعر به این نکته اشاره می‌کند که در عالم، چیزهایی وجود دارند که درک آنها همیشه با تردید همراه است و آنچه در علم و تجربه قابل سنجش نیست، اساساً حقیقت ندارد. او می‌گوید که آثار و نشانه‌ها جزئی از کل هستند و نمی‌توان درک کامل و جامعی از این کل داشت.
شاعر همچنین به زاهدان و افرادی که به ظواهر می‌پردازند، انتقاد می‌کند و می‌گوید که بزرگداشت ظاهری به معنای بزرگ بودن نیست. قدرت و عظمت واقعی قابل تصغیر و کاهش نیست و نام‌ها و عناوین نمی‌توانند ارزش واقعی افراد را تغییر دهند.
نهایتاً، دوگانگی و تضاد در احساسات بشر و عدم توانایی در جدایی بین هستی و نیستی نیز از دیگر نکات اصلی شعر است. اینها در نهایت به یک واقعیت واحد اشاره می‌کند که درک کامل و عمیق آن برای انسان ممکن نیست.
هوش مصنوعی: آگاهی و آشنایی انسان‌ها جز در شک به چیزی دیگر تبدیل نمی‌شود و در این صفحه، آنچه وجود ندارد، به هیچ‌وجه ثبت نمی‌شود.
هوش مصنوعی: تصاویر جزئی از یک آینه بزرگ ساخته شده‌اند، به حدی که تا وقتی که چیزی کم نیست، نوری برنمی‌خیزد.
هوش مصنوعی: برای نفوذ به آسمان و کشف رازهای آن، فقط به گفتار و صداهای بی‌فایده بسنده نکنید، زیرا تنها با سر و صدای بی‌اساس نمی‌توان به حقیقت رسید.
هوش مصنوعی: جدا شدن از دنیا و مادیات، به طور طبیعی مانع از نابودی و فنا می‌شود و این کار نباید به صورت سطحی و ناقص انجام گیرد.
هوش مصنوعی: عبارت به معنای این است که زاهد (مرد پارسا) باید از مظاهر ظاهری مانند جبه و دستار دست بردارد، چرا که اینها نشان‌دهنده بزرگی و عظمت نیستند و بزرگ شدن و ارزشمند بودن به اندازه‌ی ظاهری و لباس‌های فاخر نیست.
هوش مصنوعی: دندان کشیدن پس از صد سال نشان‌دهنده‌ی قدرتی است که شیخ، با وجود سن و سالش، هنوز هم جوانی و فعالیتش را حفظ کرده و به مانند یک کودک نمی‌شود.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس نباید به کم اهمیت جلوه دادن اسرار و شرف دیگران بپردازد، زیرا غیرت مردانه به او اجازه نمی‌دهد که به چنین کاری دست بزند.
هوش مصنوعی: در ارتباط میان قطره و گوهر، هیچ ناشناخته‌ای وجود ندارد. این دو در نظر اهل بصیرت نمی‌توانند با هم مغایرت داشته باشند و دلی دو یعنی دوگانگی را برنمی‌تابند.
هوش مصنوعی: ظالم نمی‌تواند بر درد و رنج‌های ناشی از حسد فائق بیاید، زیرا فشار و تنگی دیدگاهش او را درمانده و ناتوان می‌سازد.
هوش مصنوعی: اگر کسی با افراد بی‌شرم و بی‌حیا چشم در چشم شود، نشان از بدبختی اوست؛ چرا که مثل این است که به جای استفاده از دُرِ گرانبها، از سنگ‌های بی‌ارزش استفاده کند.
هوش مصنوعی: نومیدی خود نشانه‌ای از این است که دعایت پاسخ داده می‌شود. اگر با دل شکستگی آهی بکشید، به مانند تیری به قلب هدف نمی‌رسد و بی‌فایده خواهد بود.
هوش مصنوعی: هوا و نفسی که در ما وجود دارد، به هم وابسته‌اند و این وابستگی نشان‌دهنده‌ی وجود و عدم ماست؛ این دو هرگز از یکدیگر جدا نمی‌شوند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.