خودسر هوازده را شرم رهنمون نشود
تا به داغ پا ننهد شعله‌سرنگون نشود
از عدم نجسته برون هرزه می‌تپیم به خون
مغز هوش در سر کس، مایهٔ جنون نشود
در مزاج اهل جهان صد تناسخ است نهان
طفل شیر اگر نخورد خون دوباره خون نشود
موج از شکست سری یافت اعتبار گهر
تا غرور کم نکنی‌آبروفزون نشود
صرفهٔ بقا نبردکس به دستگاه هوس
خانه‌های سوخته را خار و خس ستون نشود
عشق بی‌نیاز ز نومیدی کسیش چه غم
یک دوتیشه جان‌کنیت درد بستون نشود
فرصت‌گذشته چسان تاختن دهد به عنان
اینقدر بفهم و بدان آن زمان کنون نشود
قدردانی همه‌کس تنن اداگواه تو بس
کز لب تو نام حیا بی‌عرق برون نشود
نفس خیره‌سر به خطا مایل است در همه جا
ایمنی ز لغزش اگر مرکبت حرون نشود
بیدل از درشتی خو مشکل است رستن تو
تابه‌آتشش‌نبری‌سنگ‌آبگون‌نشود
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان حالاتی از عشق، زندگی و ناملایمات انسانی می‌پردازد. شاعر اشاره می‌کند که خودخواهی و غرور نمی‌تواند ما را به جایی برساند و باید از عواقب اعمال خود آگاه باشیم. نگرانی از ناتوانی‌های انسانی وجود دارد، اما عشق واقعی بی‌نیاز از ناامیدی و مشکلات است. در عین حال، شاعر اشاره می‌کند که زمان فرصتی برای عمل به ما نمی‌دهد و باید از زمان حاضر بهره‌برداری کنیم. در نهایت، او به ارزش صداقت و حیا در روابط انسانی تأکید می‌کند و بر لزوم خودداری از خطا و ناپختگی تأکید می‌کند.
هوش مصنوعی: کسی که با شتاب و بدون فکر حرکت می‌کند، باعث می‌شود که دیگران از او بی‌نصیب بمانند و اگر به عواقب کارهایش فکر نکند، ممکن است به مشکلات بزرگتری دچار شود.
هوش مصنوعی: ما از عدم و نبود به سمت بی‌حالی و سردرگمی می‌دویم، اما خون و مغز انسان نمی‌تواند سبب جنون و دیوانگی کسی شود.
هوش مصنوعی: در طبیعت انسان‌ها، تغییرات و تجدید حیات‌های متعددی نهفته است. مانند اینکه اگر کودکی شیر نخورده باشد، دوباره به زندگی و روند رشد خود نمی‌رسد.
هوش مصنوعی: موج به دلیل برخورد با صخره و شکسته شدن، ارزش سنگ را پیدا می‌کند. بنابراین، اگر می‌خواهی غرورت بیشتر نشود، نباید آبرویت را کم کنی.
هوش مصنوعی: کسی که به فکر حفظ زندگی‌اش باشد، هرگز به وسوسه‌های خواسته‌ها پاسخ نمی‌دهد و نمی‌گذارد که خاطرات تلخ و دردناک او را زمین‌گیر کند.
هوش مصنوعی: عشق به قدری پرتوان است که هیچ چیز نمی‌تواند آن را تحت‌تأثیر قرار دهد، حتی ناامیدی. بنابراین چرا باید نگران باشیم؟ درد و رنج زندگی نمی‌تواند مانع عشق و احساسات عمیق ما شود.
هوش مصنوعی: فرصت‌هایی که از دست رفته‌اند، دیگر نمی‌توانند به ما شتابی بدهند. خوب درک کن و بدان که آن زمان، زمان حال نیست.
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به اهمیت احترام و محبت به دیگران اشاره می‌کند و می‌گوید که تنها از طریق کردار و عمل انسان می‌توان درک کرد که چه اندازه به هنجارها و صنایع اخلاقی پایبند است. این موضوع نشان‌دهنده‌ی این است که نام و نشانی از عفت و حیا تنها با زبان بیان نمی‌شود، بلکه باید از درون انسان و رفتارهای او نمایان شود.
هوش مصنوعی: نفس نابه‌جا و نادان به اشتباه تمایل دارد، اما در هر جا نمی‌توان به ایمنی از لغزش‌ها امید داشت، مگر این که اسب تو آرام و مطمئن باشد.
هوش مصنوعی: بیدل به این موضوع اشاره می‌کند که در برخورد با افراد یا شرایط سخت و دشوار، انسان نمی‌تواند به راحتی خود را رها کند و اگر نتواند راهی برای مدیریت آن پیدا کند، ممکن است دچار مشکلات شود. در واقع، انسان در مواجهه با سختی‌ها باید مراقب باشد که دچار آسیب نشود و مشکلات بیشتری برایش ایجاد نشود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.