جایی‌که سعی حرص جنون‌آفرین دود
در سنگ نقب ریشه چو نقش نگین دود
تردامنی‌ست پایهٔ معراج انفعال
این موج چون بلند شود برجبین دود
بر جادهء ادب‌روشان پا شمرده نه
لغزش بهانه‌جوست مباد از کمین دود
خسٌت به منع جود خبیسان مقدم است
هرچند دست پیش‌کنند آستین دود
ای مایل تتبع دونان چه ذلت است
دم نیست فطرتت‌که قفای سرین دود
گرد سواد وادی حسرت نشاندنی‌ست
اشکی خوش است با نگه واپسین دود
تحصیل دستگاه تنعم دنائت است
چندان‌که ریشه موج زند در زمین دود
آزار دل مخواه کزین چینی لطیف
مو گر دمد ز هند شبیخون به چین دود
شوخی به چر‌‌ب و نرمی اخلاق عیب نیست
روغن به روی آب بهارآفرین دود
راه طواف مرکز تحقیق بسته نیست
پرگار اگر شوی قدم آهنین دود
شرم است دستگاه فلکتازی نگاه
در دامن آنکه پا شکند اینچنین دود
بیدل غنیمت است‌که عمر جنون عنان
پا در رکاب خانه بدوشان زین دود
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شعر در مورد احساسات و تجربیات انسانی است که به نوعی با سرگشتگی، سرزنش و تلاش برای فهمیدن زندگی ارتباط دارد. شاعر از حرص و جنون ناشی از دود و غبار صحبت می‌کند و به تردیدها و جنبه‌های منفی آن اشاره می‌کند. او احساس می‌کند که باید در جاده ادب احتیاط کند تا از لغزش‌ها دوری کند.
شاعر نکاتی از زندگی را بازگو می‌کند؛ از جمله اینکه ثروت و لذتی که انسان به دنبال آن است، تنها در ریشه‌داری و پایدار بودن است. او همچنین به عاطفه و لطافت در روابط انسانی اشاره می‌کند و متذکر می‌شود که نباید از جدیت زندگی غافل شویم.
در نهایت، بیدل می‌نویسد که زندگی را باید با عشق و شجاعت دنبال کرد و از جنون زندگی به عنوان یک فرصت برای رشد و یادگیری استفاده کرد.
هوش مصنوعی: در مکانی که تلاش و حرص، به جنون می‌انجامد، دود در دل سنگ، مانند نقش زیبایی که بر روی نگین حک شده، به عمق ریشه نفوذ می‌کند.
هوش مصنوعی: شهامت و شجاعت، اساس رشد و ترقی است. اگر این موج قوی شود و به اوج برسد، چهره‌ی غم مخفی را نمایان می‌سازد.
هوش مصنوعی: در مسیر ادب و فرهنگ، باید با احتیاط و دقت قدم برداشت. نباید بهانه‌جوهایی که در کمین نشسته‌اند، اجازه دهند تا از مسیر صحیح دور شویم.
هوش مصنوعی: بیت به این معناست که سختی و نادانی به فقر و تنگ‌دستی بدتر از بخشش افراد بد است، حتی اگر آن افراد دست دراز کنند و برای کمک تلاش نمایند. در واقع، مشکلات و بدبختی‌ها از بخل و خودخواهی افراد بد بیشتر تأثیرگذار هستند.
هوش مصنوعی: این شعر به این مفهوم اشاره دارد که انسان نباید به دنبال پستی و ذلت برود. او از قابلیت‌ها و فطرت بالای خود برخوردار است و باید به جای پیروی از دنباله‌روها و محکوم کردن خود، به سمت بلندپروازی و عزت حرکت کند. در واقع، تأکید بر خودشناسی و ارزش‌های درونی است.
هوش مصنوعی: در جاده‌ی حسرت، تنها نشانی که می‌ماند، اشکی زیباست که با نگاه آخرین، به جا می‌ماند.
هوش مصنوعی: آموختن و کسب نعمت‌های دنیوی به نوعی ناپاکی و پست‌فطرتی دلالت دارد، به گونه‌ای که مانند دودی که در زمین ریشه می‌زند، می‌تواند به شیوه‌ای زشت و پایین بیافتد.
هوش مصنوعی: دل را آزار نرسان، چرا که اگر این موهای نرم و چینی تو، به خواب دشمنی بربخورد، دود از چین برمی‌خیزد.
هوش مصنوعی: شوخی کردن و نرمی اخلاق داشتن عیب نیست، مانند روغنی که بر روی آب قرار می‌گیرد و به آن زیبایی و نشاط می‌بخشد.
هوش مصنوعی: اگرچه در مسیر جستجو و تحقیق محدودیت‌هایی وجود دارد، اما اگر با اراده و قدرت پا به این میدان بگذاری، می‌توانی از موانع عبور کنی و به هدف برسی.
هوش مصنوعی: نگاه کردن به کسی که در حال آسیب زدن به دیگران است، شرم‌آور است، به خصوص اگر این آسیب باعث بروز مشکلاتی شود.
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به ارزش و اهمیت عشق و جنون اشاره می‌کند. او بیان می‌کند که این احساسات گاهی می‌توانند مانند دارایی ارزشمندی باشند و نشان می‌دهند که انسان‌ها در سفر زندگی خود، در دنیایی پر از شرایط نامساعد و غم، به دنبال معنای عمیق‌تری هستند. عشق و شوق را می‌توان به مثابه نیرویی دید که همچون سوارکاری با زین و بند به حرکت درآید و پا بر رکاب بگذارد، در حالی که زندگی پر از چالش‌ها و مشکلات است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.