آگاهی دل انجمن اختلاف شد
عکسش فروگرفت چو آیینه صاف شد
کام و زبان به سرمهاش از خاک پرکند
گویایییکه تشنهٔ لاف وگزاف شد
بر چینیات مناز که خاقان به آن غرور
چندی به سر نیامده مویینهباف شد
میل غذاست مرکز بنیاد زندگی
پیچید معده بر هوس جوع و ناف شد
مستغنیام ز دیر و حرم کرد بیخودی
برگرد خویش گردش رنگم طواف شد
آخر به ناله دعوی طاقت نرفت پیش
لب بستنم به عجز دوام اعتراف شد
پیریگره ز رشتهٔ جان سختیام گشود
قد خمیده تیشیهٔ خاراشکاف شد
مردان به شرم جوهر غیرت نهفتهاند
تیغ از حجاب زنگ مقیم غلاف شد
فهمیده نِه قدم کهکمالات راستی
ننگ هزار جاده ز یک انحراف شد
با خامشی بساز که خواهد گشاد لب
میدان همکشیدن اهل مصاف شد
بیدل به چارسوی برودت رواج دهر
گردکساد، جنس وفا را لحاف شد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تصویر کشیدن وضعیت انسان و چالشهای زندگیاش میپردازد. شاعر از آگاهی و فهم انسان سخن میگوید که در میان تنشها و تضادها به اصلاح و رشد میپردازد. احساسات انسانی، مثل جوع و عشق، مرکز زندگی را تشکیل میدهند و در عین حال میتواند بار سنگینی بر دوش فرد باشد. سرمایه انسانی و غیرت در وجود مردان به عنوان نیرویی نهفته و پنهان در نظر گرفته میشود. شاعر به پیری و گذر زمان اشاره میکند که به انسان درسهایی درباره ناپایداری زندگی میآموزد. در نهایت، او از سکوت و صبر سخن میگوید، و به این نکته میپردازد که خاموشی میتواند به حل مسایل منجر شود. شعر حاکی از تناقضات زندگی و تلاش برای درک و تحمل آن است.
هوش مصنوعی: وقتی دل احساس آگاهی میکند، درگیریها و تفاوتها را کنار میگذارد و مانند یک آیینه صاف، حقیقت را بازتاب میدهد.
هوش مصنوعی: کام و زبانش را با سرمهاش پر کند، او کسی است که به سخنوری و شجاعت در بیان خود افتخار میکند و در عین حال به فخر و بزرگنمایی علاقه دارد.
هوش مصنوعی: به زیبایی و زرق و برق ظاهری خود مغرور نشو، زیرا حتی بزرگان و قدرتمندان نیز مانند تو روزگاری جوان بودند و عمرشان به پایان میرسد.
هوش مصنوعی: تمایل به غذا، مرکز اصلی شکلگیری زندگی است. معده به خاطر نیاز به غذا، دچار پیچیدگی شده و به این ترتیب، زندگی از نهاد خود آغاز میشود.
هوش مصنوعی: من به معبد و مکانهای مقدس نیازی ندارم و از دنیای مادی رها شدهام. در این حالت بیحوصلگی، رنگ و روی من به دور خود میچرخد و این چرخش برای من مانند طواف میماند.
هوش مصنوعی: در نهایت، با ناله و افسوس نتوانستم به دعوا ادامه دهم و وقتی که دهانم را بستم، به ناتوانی و تسلیم خود اعتراف کردم.
هوش مصنوعی: با بالا رفتن سن و تلخیهای زندگی، به شدت به من فشار آمده است و حالتی خمیده و آسیبدیده پیدا کردهام.
هوش مصنوعی: مردان با شرم، اصل غیرت خود را پنهان کردهاند و شمشیرشان به خاطر نبودن کاربرد، در جای خود باقی مانده است.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که فهمیدن و درک واقعیات نیازمند تلاش و دقت است. اگر نتوانیم به درستی از راه درست پیروی کنیم، خطا و انحراف میتواند ما را از اهدافمان دور کند و برعکس، یک اشتباه کوچک میتواند عواقب شدیدی داشته باشد. در واقع، هر چقدر که کمال و درستی اهمیت دارد، ناپرهیزی و انحراف هم میتواند پیامدهای ناگواری به همراه داشته باشد.
هوش مصنوعی: خودت را آرام نگهدار، چرا که در آینده موقعیتهایی فراهم خواهد شد که نیاز به صحبت و بیان نکات است. در میدان جنگ، افرادی که درگیر نبرد هستند، باید برای پیش بردن هدف خود آماده شوند.
هوش مصنوعی: بیدل در این بیت به توصیف وضعیتی میپردازد که در آن، در دنیای سرد و بیروح زمان، وفا و صداقت به چیزی از درون بدل شده و دیگر انسانی برای آن ارزش قائل نیست. در این شرایط، وفا مانند لحافی شده که دیگر به هیچ جا نمیرسد و از بین رفته است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.