ابلها زان خط که هر روزش به دفتر می کشی
بر سر تقوی و ایمان، خط دیگر می کشی
ساغری کز جرعهنوشیهاش رانی عیب ما
گر بهچنگ آری تواش لاجرعه برسر می کشی
شب به عیب پاک مردان، خامه را سر می کنی
روز بر قتل عزیزان، پاچه را ور میکشی
بر دل کشور نشیند چون خدنگ زهردار
آههایی کز ته دل، بهر کشور میکشی
نیست گر مام وطن ماچهخر از بهرش چرا
تیز چون خر میدهی و نعره چون خر می کشی
گاه ترک و گاه آلمان، گاه روس و انگلیس
مادر بیچاره را زین در به آن در می کشی
مادر خود را تو خود بردی به آغوش حریف
از چه مادرقحبه آه از بهر مادر می کشی
می کنی بیچاره مادر را به چندین جا عروس
وز تعصب، تیغ بر روی برادر می کشی
میستانی محرمانه، پول از بیگانگان
پس به روی آشنا، از کینه خنجر می کشی
هیچ میدانی چرا بیگانگان بر روی تو
خوب میخندند؟ زیرا بار بهتر می کشی
زانکه با لاقیدی و بیآبرویی، روز و شب
فحش و بهتان میپرانی، جر و منجر می کشی
گر هنرمندی به اصلاحات بردارد قدم
پاچهاش چسبیده،خونش را به ساغر می کشی
ور سخندانی سخن گوید به اصلاح وطن
با دوصد دشنام از آن بدبخت کیفر می کشی
ور به او چیزی نچسبید از جنایات عموم
زیر دشنام می و افیونش اندر می کشی
کیست آن میخواره و افیونی صافیضمیر
تا ترا گوید که ای خر! خیزه عرعر می کشی
من اگر می میخورم تو چیز دیگر میخوری
ور من افیون می کشم تو چیز دیگر می کشی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به نقد اجتماعی و سیاسی میپردازد و به وضعیت کنونی جامعه اشاره میکند. او از تضادهای موجود بین ایمان و عمل، خیانت و بیتوجهی به وطن، و بیتفاوتی نسبت به دردهای مردم صحبت میکند. شاعر به رفتارهای خائنانه و عوامفریبیهای افراد در جامعه اشاره دارد که در عین حال فریاد میزنند و دردهای مادر وطن را به گردن میگیرند، اما خود به جای عمل، به تخریب و کینهورزی مشغولند. او تأکید میکند که بیگانگان از رفتار پرچالش و نفاقآلود جامعه خشمگین هستند و این بیماری اجتماعی تنها با اصلاحات واقعی و توجه به دردهای مشترک برطرف خواهد شد. در نهایت، شاعر همگان را به تأمل در رفتارهای خود و آگاهی از عواقب آنها دعوت میکند.
هوش مصنوعی: به خاطر بیاور که هر روز در دفتر زندگیات، خطی میکشی که به تقوا و ایمان اشاره دارد، اما در عین حال خط دیگری هم میکشی که نشاندهندهی چیزهای دیگر است.
هوش مصنوعی: اگر فنجانی که از نوشیدن آن عیبهای ما پیدا میشود را به دست بگیری، بدون تردید تمام آن را یکجا مینوشی.
هوش مصنوعی: در شب، به نقد و بررسی عیبهای پاکدامنها میپردازی و در روز، به سرکوب و ضرب و شتم عزیزان و دوستان مشغول میشوی.
هوش مصنوعی: آههایی که از عمق دل برمیآید، مثل زهر، بر دل سرزمین اثر میگذارد و در روح آن جا میگیرد.
هوش مصنوعی: اگر میهن ما هیچ ارزشی ندارد، پس چرا به خاطر آن مثل خر زحمت میکشی و مانند او ناله و فریاد میکنی؟
هوش مصنوعی: گاهی به ترکیه و گاهی به آلمان، گاهی به روسیه و انگلیس، مادر بیچاره را از این در به آن در میکشی.
هوش مصنوعی: تو خودت مادر را به آغوش رقیب بردی، پس چرا برای مادر اینقدر ناله و افسوس میکنی؟
هوش مصنوعی: تو مادر را در چند جایی به دردسر میاندازی و به خاطر تعصب، به برادرت آسیب میزنی.
هوش مصنوعی: تو به طور پنهانی از بیگانگان پول میگیری و این کار را به روی آشنایان انجام میدهی، در حالی که از کینهای که در دل داری، برضد آنها اقدام میکنی.
هوش مصنوعی: آیا میدانی چرا افراد غریبه بر روی تو لبخند میزنند؟ زیرا تو مسئولیتها و کارهایت را به خوبی انجام میدهی.
هوش مصنوعی: به خاطر بیتوجهی و نداشتن آبرو، هر روز و شب به دیگران توهین میکنی و با آنها بحث و جدل میکنی.
هوش مصنوعی: اگر هنرمندی در زمینه اصلاحات گام بردارد، باید در نظر داشته باشد که از مشکلات و چالشها رنج میبرد و ممکن است به راحتی تحت فشار قرار بگیرد. برای مقابله با این شرایط، باید با قدرت و شجاعت عمل کند، در غیر این صورت عواقب سختی را تجربه خواهد کرد.
هوش مصنوعی: اگر کسی در مورد اصلاح کشور صحبت کند، تو با وجود اینکه او را به باد انتقاد میگیری و دشنام میدهی، در حقیقت خودت را به زحمت انداختهای و عذاب میکشی.
هوش مصنوعی: اگر هیچ چیز از کارهای ناشایست دیگران به او نچسبد، پس او مشغول لذتبردن از معصیتهای عمومی و نوشیدن شراب و مواد مخدر خواهد بود.
هوش مصنوعی: کیست که به وضوح و بدون غش، در حال نوشیدن شراب و کشیدن دود باشد، و این را به تو بگوید که ای احمق، چرا اینگونه سر و صدا میکنی؟
هوش مصنوعی: اگر من مشغول نوشیدن مسکر هستم، تو هم مشغول چیزی دیگری هستی؛ و اگر من افیون میکشم، تو هم به سراغ چیز دیگری میروی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.