بیا ای هدهد صاحب هدایت
چه داری تا خبر از هر ولایت
قباپوشی ولی دردی نداری
گله داری ولی مردی نداری
ز تن بیرون کن و کن خاک بر سر
قبائی بی بقا تاج مزور
کسی باشد سزای تاجداری
که باشد در تبارش شهریاری
کسی باشد سزای قرب شاهی
که باشد لائق فر الهی
سر اهل امل گر تاجدار است
بیندیش آن برای تاجدار است
مرقع پوشی و تاج مرصع
مرصع نی مناسب با مرقع
طریق تاجداری عقل و دادست
ترا حاصل بدست از جمله بادست
ترا چون بر سر کوهست خورشید
چه میداری بروز رفته امید
بپرهان بر درخت زندگانی
وگرنه بی هنر اینجا بمانی
ترا همت بقدر هستی خویش
مرا همت بقدر از آسمان بیش
بمرداری فرود آوردهٔ سر
چرا ننهی ز دانش بر سر افسر
کسان رنجند ز رنگ و بوی مردار
نگه دارند مشام از گند مردار
من آن مرغم که مینالم بگلزار
تو آن مرغی که میخاری سر خار
تو کردی بی وفائی با سلیمان
منش هستم دعاگو با دل و جان
مگر نشنیدهٔ ای مرغ کوچک
خلاف امریا شد نامبارک
تو تا در بند گی بی جان نگردی
قبول حضرت سلطان نگردی
مرا از دور رمزی مینمایند
مرا پیوسته درها میگشایند
نشینی بر سر پا سر کشیده
سر و پایت برون هر سو بریده
روا دای که رندان خرابات
برند از خون تو سازند طلسمات
ملوک ملک عالم چون سکندر
ز بهر داد دارند تاج بر سر
برو از سر بنه این تاج بیداد
که بی دادی دهد هر تاج بر باد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شاعر در این قطعه از زبان هدهد صحبت میکند و به او میگوید که در جستجوی حقیقت و عدل باشد. او اشاره میکند که ظاهر انسانها (مانند لباس و تاج) مهم نیست، بلکه ویژگیهای درونی و مقام واقعی آنها مهم است.
در این شعر، بر اهمیت فضائل اخلاقی و آگاهی در رهبری و حکومت تاکید میشود. شاعر به هدهد یادآوری میکند که تاج و مقام باید به کسانی داده شود که لایق آن باشند و از ویژگیهایی مانند عقل و انصاف برخوردارند. او همچنین به ناکافی بودن زیبایی ظاهری اشاره میکند و به اهمیت هنر و دانش در زندگی پرداخته است.
در نهایت، شاعر در پیامی انتقادی به بیعدالتی و بیداد اجتماعی اشاره میکند و بر لزوم عدالت در قرار دادن تاج و مقام تأکید دارد.
هوش مصنوعی: بیا ای هدهد، تو که هدایتگر هستی، چه چیزی داری که از همه جا خبر بدهی؟
هوش مصنوعی: ظاهر زیبا و آراستهای داری، اما در دل خود غمی احساس نمیکنی. برای ناگفتهها و مشکلاتت هواداری نداری و در کنار این مشکلات، کسی را برای حمایت و کمک پیدا نمیکنی.
هوش مصنوعی: از بدن خود جدا شو و خاک بر سر لباس بیارزشت بپاش. تاج فریبندهای که به تو وعده داده شده است، بیفایده است.
هوش مصنوعی: شخصی که شایستهی پادشاهی است، باید نسبی از خاندان سلطنتی و فرمانروایی داشته باشد.
هوش مصنوعی: فردی شایسته مقام و جایگاه بلند است که در خور نعمتهای الهی باشد.
هوش مصنوعی: اگر کسی به دنبال امید و آرزو باشد و به آن سمت حرکت کند، باید توجه داشته باشد که این آرزوها و تلاشها برای کسانی است که در مقام و موقعیت بالایی هستند و نباید فراموش کرد که به این خاطر، ممکن است دچار توهم شوند.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که کسی که لباس ساده و دستدوزی به تن دارد، شایستهی ناز و زیورهای گرانبها نیست. به عبارتی دیگر، اگر کسی در وضعیتی ساده و بیتزیین زندگی میکند، نباید انتظار داشته باشد که با زینتهای افراطی و تجملات روبهرو شود. این موضوع اشاره به تناسب و هماهنگی میان ظاهر و مقام یا وضعیت دارد.
هوش مصنوعی: راه رسیدن به تاج و تخت، خرد و انصاف است و از این دو ویژگی، تو بهرهمند شدهای.
هوش مصنوعی: تو که در اوج قرار داری و به مانند خورشید بر فراز کوه نشستهای، چرا نگران از رفتن امید هستی؟
هوش مصنوعی: زندگی شما بستگی به تلاش و کوشش دارد؛ اگر برای پیشرفت و بهبود خود اقدام نکنی، در اینجا بدون داشتن مهارت و توانایی باقی خواهی ماند.
هوش مصنوعی: سعی و تلاش تو به اندازهای است که وجودت گنجایش دارد، و تلاش من هم به اندازهای است که فراتر از آسمانهاست.
هوش مصنوعی: چرا از دانشی که بر سرت سنگینی میکند، رها نمیشوی در حالی که سختیها و مشکلات به تو فشار میآورند؟
هوش مصنوعی: برخی از افراد به خاطر رنگ و بوی نامطبوع مردار رنج میبرند و بلافاصله از بوی بد آن دوری میکنند تا خود را از آلودگی و ناخوشایندی آن دور نگه دارند.
هوش مصنوعی: من همان پرندهام که در گلزار تو ناله میزنم، و تو آن پرندهای هستی که به خار گرفتار آمدهای.
هوش مصنوعی: تو به سلیمان بیوفایی کردی، اما من با دلی پاک و جان خود برایت دعا میکنم.
هوش مصنوعی: آیا تو حرفهای نامناسب این افراد را نشنیدهای، ای پرنده کوچک؟
هوش مصنوعی: تا زمانی که در سختی و مشکلات نباشی و خود را وابسته به دنیا کنی، نمیتوانی به مقام و محبوبیت واقعی در درگاه خدا دست یابی.
هوش مصنوعی: از دور، نشانهای از خود را به من نشان میدهند و به طور مداوم دریچههایی به روی من باز میشود.
هوش مصنوعی: تو بر روی پا نشستهای و سر و پای تو به هر سو کشیده شده و از هم جدا شده است.
هوش مصنوعی: اگر به شاد و خوشگذرانها اجازه دهی تا از احساسات عمیق تو بهرهبرداری کنند، ممکن است از درد و رنج تو برای ایجاد جادوها و افسونها استفاده کنند.
هوش مصنوعی: پادشاهان و rulers به مانند سکندر، برای برقراری عدالت و نظم، تاجی بر سر دارند.
هوش مصنوعی: برو و این تاج ظلم را از سرت بردار، چون بدون انصاف، هر تاجی به سرنگونی خواهد انجامید.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.