گنجور

 
آشفتهٔ شیرازی

عجب که بی تو شبی عاشقان بیاسایند

که طالبان حرم ره شبانه پیمایند

مبارزان جهان گرچه سخت بازویند

به پیش پنجه آهن زعهده برنایند

نشان عاشق شیدا چه پرسی آن باشد

که در میانه شهرش بخلق بنمایند

کبوتران حرم سایرند و ما ثابت

که عاشقان تو مرغان رشته برپایند

بچشم و غمزه خوبان چه خاصیت دادند

که دل زآهن و فولاد و سنگ بربایند

بس است ناخن مخضوب مهوشان بگواه

چه حاجتست که دستم بخون بیالایند

زما بغیر جهالت بعمر سر نزده

مگر بهمت پیران بما ببخشایند

گر از حرم سوی دیرم همی بری آیم

مرید صادق آن میکند که فرمایند

باین امید برآیند ماه و خور زسپهر

که رخ بخاک در آستان تو سایند

بعهد لیلی و مجنون کمال نیست اگر ‏

زحسن و عشق من و تو بر او بیفزایند

به بسته اند در خیر زاهدان در شهر

در سرای مغانرا مگر که بگشایند

به خاک درگه حیدر گریز آشفته

که نوح و آدم در سایه اش بیاسایند

 
 
 
فانوس خیال: گنجور با قلموی هوش مصنوعی
کمال‌الدین اسماعیل

بزگوارا این خواجگی همه آنست

که روی از پس پرده به خلق ننمایند

برون پرده ضعیفان و ناتوانان را

به دست رنج سپارند و خود بیاسایند

حدیث خسته دلان را بگوش ره ندهند

[...]

سعدی

به بوی آن که شبی در حرم بیاسایند

هزار بادیه سهلست اگر بپیمایند

طریق عشق جفا بردن است و جانبازی

دگر چه چاره که با زورمند برنایند

اگر به بام برآید ستاره پیشانی

[...]

مشابه‌یابی بر اساس وزن و قافیه