محمد بن یوسف اهلی شیرازی (زادهٔ ۸۵۸ هجری قمری در شیراز – درگذشتهٔ ۹۴۲ هجری قمری در شیراز) شاعر قرن نهم و دهم هجری است.
اهلی در سرودن انواع شعر استاد بود و آنچنان که از شعرش مشخص است مطالعهٔ وسیعی روی دیوانهای شاعران پیش از خود دارد. در غزلیات او تأثیر حافظ و سعدی و همچنین شیوهٔ وقوعی تحت تأثیر شاعران این مکتب همچون بابا فغانی شیرازی دیده میشود. او در قصیدهسرایی تحت تأثیر اساتید قصیدهسرایی است و قصایدی مصنوع به شیوهٔ سلمان ساوجی ساخته است. مثنوی سحر حلال او که ذوبحرین و ذوقافیتین است در پاسخ به مثنویهای کاتبی نیشابوری سروده شده است. او در خاتمۀ مثنوی شمع و پروانه، خود را در فن مثنوی، فرزند کوچک نظامی و جامی میخواند.
اهلی با توجه به مقام استادیش در شعر، مورد توجه پادشاهان، امیران و وزیران بود. او افرادی از هر سه دودمان تیموریان هرات، آق قویونلوها و صفویان را ستوده است که از میان آنها می توان به امیر علیشیر نوایی، سلطان یعقوب آق قویونلو، شاه اسماعیل صفوی، نجم ثانی و شماری از امرا و وزرای معاصرش را برشمرد.
آرامگاه اهلی در شیراز در جوار حافظ قرار دارد.
این آمار از میان ۱۵٬۵۲۴ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.
توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرعهای بند قالبهای ترکیبی مثل مخمسها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.
آمار همهٔ شعرهای گنجور را اینجا ببینید.
وزنیابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزنیابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات تارنمای سرود اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومهها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.
در ۵۲۰ مورد ابیات به لحاظ چند وزنی بودن در جدول اوزان بیش از یک بار محاسبه شدهاند و جمع آمار ناخالص ابیات با احتساب چندبارهٔ ابیات چندوزنی در جمع فهرست اوزان برابر ۱۶٬۰۴۴ بیت است که در محاسبهٔ نسبت درصد از کل استفاده شده است):
آمار ابیات برچسبگذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:
| ردیف | قالب شعری | تعداد ابیات | درصد از کل |
| ۱ | غزل | ۸٬۴۵۳ | ۵۴٫۴۵ |
| ۲ | قصیده | ۲٬۴۱۲ | ۱۵٫۵۴ |
| ۳ | رباعی | ۱٬۶۸۱ | ۱۰٫۸۳ |
| ۴ | مثنوی | ۱٬۵۷۳ | ۱۰٫۱۳ |
| ۵ | چند بندی | ۴۹۰ | ۳٫۱۶ |
| ۶ | ترکیب بند | ۳۲۷ | ۲٫۱۱ |
| ۷ | قطعه | ۲۹۹ | ۱٫۹۳ |
| ۸ | غزل/قصیده/قطعه | ۲۰۲ | ۱٫۳۰ |
| ۹ | مسمط مخمس | ۶۶ | ۰٫۴۳ |
| ۱۰ | مستزاد | ۱۴ | ۰٫۰۹ |
| ۱۱ | رباعی مستزاد | ۴ | ۰٫۰۳ |
| ۱۲ | نامشخص | ۲ | ۰٫۰۱ |
| ۱۳ | تک بیت | ۱ | ۰٫۰۱ |
آمار ابیات به تفکیک زیربخشهای این قسمت به شرح زیر است (بخشهایی که در این جدول نیامدهاند فاقد شعر بودهاند):
| ردیف | بخش | تعداد ابیات | درصد از کل |
| ۱ | دیوان اشعار | ۱۳٬۶۰۲ | ۸۷٫۶۲ |
| ۲ | شمع و پروانه | ۱٬۰۰۷ | ۶٫۴۹ |
| ۳ | سحر حلال | ۵۲۰ | ۳٫۳۵ |
| ۴ | ساقینامهٔ رباعی | ۲۰۳ | ۱٫۳۱ |
| ۵ | رباعیات گنجفه | ۱۹۲ | ۱٫۲۴ |
تصویر ابتدایی اهلی شیرازی در گنجور تابلوی حافظ اثر نادر لنجانی است.