صفای اصفهانی » دیوان اشعار » مسمطات » مسمط در نعت صدیقه کبری فاطمه زهرا سلام الله علیها

برخاست به آیین کهن مرغ شب‌آویز

ای ترک ختاخیز به طبع طرب انگیز

بر بند طرب را زین بر توسن شبدیز

کن جام جم از گوهر می مخزن پرویز

بنهاد به سر گلبن نو اختر جمشید

تابید ز گل بر فلک باغچه ناهید

بگشای در میکده یعنی در امید

بردار ز رخ پرده که تا دیدهٔ من دید

بگذشت مه آذر و پیش آمد آزار

ابر آمد و بیژادهٔ تر ریخت به کهسار

باد آمد و بگشود در دکهٔ عطار

آراسته شد باغ چو روی بت فرخار

دانی به چه می‌ماند ارکان دمن را

از لاله نعمانی تر کان یمن را

ای ترک ختایی که بلایی دل من را

ای موی تو بشکسته بها مشک ختن را

آراست به تن باغ ز دیبا سلب نو

خورشید گل افکند به چار ارکان پرتو

از ماه سمن بر مه و خورشید رسد ضو

دهقان سمن زار من است اختر شبرو

ای ماه من ای چون تو نیاراسته مانی

تو اول و خورشید بلند اختر ثانی

شد خاک سیه از گل سوری زر کانی

ای لعل تو شاداب تو از سنگ یمانی

سار و بسر سرودم از دین بهی زد

بازیر ستا بر زبر سرو سهی زد

طاوس سرا نوبت نوروز مهی زد

هدهد به سر از پر علم پادشهی زد

ماهی چو تو من دلبر جانانه ندیدم

شاهی چو تو در برزن و کاشانه ندیدم

ترکی چو تو در تبت و فرغانه ندیدم

رندی چو تو در مسجد و میخانه ندیدم

بر روی فروهشته سر زلف تو زنجیر

زنجیر تو بگسسته مرا رشتهٔ تدبیر

مفتون سر زلف جوانت فلک پیر

مویی که توان بست بدو پنجهٔ تقدیر

روزی که درِ میکدهٔ عشق گشادند

بر من رقم بندگی عشق تو دادند

جان و دل سودایی‌ام از عشق تو زادند

این است که بس پاک‌رو و پاک‌نهادند

خورشید چو رویت به سما و به سمک نیست

چون روی تو پیداست که خورشید فلک نیست

از جشن تو در سینهٔ عشاق تو شک نیست

شور لب شیرین تو در کان نمک نیست

ابر هنری گوهر تر ریخت به هامون

از خاک برون آمد گنجینه قارون

مرغ از زبر شاخ زند گنج فریدون

ای روت چو آیینهٔ اسکندر ایدون

قمری به کلیسای چمن راهب ترساست

زُنّار به گردن پی تعظیم کلیساست

این بلبل شوریده چو ناقوس به آواست

ای ماه مسیحی که اسیرت همه دل‌هاست

ای گوهر یکدانه بریز از خم لاهوت

در ساغر بلور صفا سوده یاقوت

مرغ ملکوت است زجاجی که دهد قوت

قوت جبروتی‌ست که در خطهٔ ناسوت

مشکات چراغ ازلی مهبط تنزیل

خوانندهٔ تورات و سرایندهٔ انجیل

دانندهٔ اسرار قدیم بی‌دم جبریل

فیاض بری از علل و رسته ز تعطیل

انسیهٔ حورا سبب اصل اقامت

اصلی که ببالید بدو نخل امامت

نخلی که ز تولید قدش زاد قیامت

گنجینهٔ عرفان گهر بحر کرامت

سر سند کل اثر صادر اول

نه عقل درین یک اثر پای معطل

نفس فلک پیر درین مرحله مختل

برتر بودش پایه ز موهوم و مخیل

این گنبد نه توی بدان پایه نباشد

این عقل و خیالات بدان مایه نباشد

آن را که ز خورشید فلک سایه نباشد

بر عرش به جز نورش پیرایه نباشد

مرآت خدا عالمهٔ نکته توحید

کش خیمه عصمت زده بر عرصهٔ تجرید

آن جلوه که بالذات برون است ز تحدید

مولود محمد که بدان نادره تابید

بالای مکان فوق زمان ذات ممجد

کز نقص زمانی و مکانی‌ست مجرد

فرزند نبی جفت ولی طاق مؤید

طاق حرم عصمت او قصر مشید

ذاتش سبب هستی بینایی و فرهنگ

عشقش به دل سوخته چون کوه گران‌سنگ

او پادشه است و دل سودازده اورنگ

آیینهٔ او سینهٔ پرداخته از زنگ

هرگز نشنیدیم خدا را بودی ام

ای ام الوهیین ای در تو خرد گم

باز آی که ما مردم افروخته انجم

در دیده نشانیمت بر دیدهٔ مردم

اوصاف خدا از تو هویداست کماهی

علم تو محیط است به معلوم الهی

ذاتت متعالی صفتت نامتناهی

سر تا قدمت آینهٔ طلعت شاهی

من با تو به توحید دل یکدله دارم

از عشق تو بر گردن جان سلسله دارم

من قطره که از بحر فزون حوصله دارم

از بحر عنایات تو چشم صله دارم

ای پیش رواق تو به خم طاقهٔ نه طاق

زیر فلک قوسی ابروی کجت طاق

بنمود چو خورشید که از مشرق آفاق

از شرق تو خورشید الوهیت اشراق

ای بر سر شاهان زمین از قدمت تاج

بر خیل ملک خاک سر کوی تو معراج

آنی که انانیت او رفته به تاراج

آن قطره که گردید غریق یم مواج

ای ذات خدا را رخ نیکوی تو مرآت

فانی تو به قول و اثر و وصف در آن ذات

نفی من درویش بود پیش تو اثبات

بر حجهٔ قائم که بود شاه خرابات

در هر صفتی اعظم اسمای الهی

اندر فلک صورت نبود چو تو ماهی

عالم همگی بندهٔ شرمنده تو شاهی

نه غیر تو حقی نه ملاذی نه پناهی

پیران خرابات که در فقر دلیلند

بر کشت گدایان طلب لجه نیلند

رندان صفا پیشه که در قدس خلیلند

در لطف سخن همنفس رب جلیلند

ای پای تو پهلو زده خورشید سما را

بر فرق من خسته بسای آن کف پا را

ای دست خدا دست صفاگیر خدا را

از دیده بیننده مینداز صفا را