یک استاد از پس ظل خیال چندین صور مختلف واشکال متضاد می‌نماید، حرکات و سکنات و احکام و تصرفات همه بحکم او، و او پس پرده نهان، چون پرده براندازد ترا معلوم شود که حقیقت آن صور و افعال آن صور چیست؟
شعر
و کل الذیشاهدته فعل واحد
بمفرده لکن بحجب الاکنة
اذا ما ازال الستر لم ترغیره
و لمیبق بالاشکال، اشکال ریبة
سر: ان ربک واسع المغفرة، آن اقتضا می‌کند که جملۀ کاینات ستر او باشد.
آفتابی است حضرتش که دو کون
پیش او سایه بان همی یابم
و او فاعل پس آن سایه بان:و هم لایشعرون، که اگر سر: والله خلقکم و ماتعملون، با ایشان غمزه زدی، جبراً و قهراً همه را معلوم شدی که:
بیت
نسبت فعل و اقتدار بما
هم از آن رو بود که او باشد
والا: آن را که بخود وجود نبود فعل چگونه بود، اقتدارکی تواند بود؟
هم از او دان که جان سجود کند
ابر هم ز آفتاب جود کند
اصل همه فعل یکی است، الا آنست که در هر محلی رنگی دیگر می‌نماید و در هر جائی نامی دیگر باید: یسقی بماء واحد و نفضل بعضها علی بعض فی الاکل.