عطار » اسرارنامه » بخش هجدهم » بخش ۲ - الحکایه و التمثیل

بدید از دور پیری را جوانی

خمیده پشت او همچون کمانی

ز سودای جوانی گفت ای پیر

بچندست آن کمان پیش آی زرگیر

جوان را پیر گفت ای زندگانی

مرا بخشیده‌اند این رایگانی

نگه می‌دار زر ای تازه برنا

ترا هم رایگان بخشند فردا

چو سالم شست شد نبود زیانی

اگر من شست را سازم کمانی

مرا در شست افتادست هفتاد

چنین صیدی کرا در شست افتاد

ز شست آن کمان تیری شود راست

ز شست من کمان گوژ برخاست

از آن شست و کمان قوت شود بیش

ازین شست و کمان دل می‌شود ریش

ز پیری گرچه گشتم مبتلایی

نشد جز پشت گوژم هیچ جایی

اگرچه پر شدست اقلیم از من

درستم شد که پر شد نیمی از من

نشست اندر برم پیری چنان زود

که هرگز برنخاست از سر چنان دود

بسر دیوار، عمر اندرز دم دست

چه برخیزد از آن چون عمر بنشست

چو آمد کوزهٔ عمرم بدردی

نه قوت ماند و نه نیرو نه مردی

اگر گه گه بشهوت بردمی دست

چو در پای آمدم با سردلم جست

ازین پس نیز ناید کار از من

که آمد مدتی بسیار از من

بسی ناخوردنیها خوردم و رفت

بسی ناکردنیها کردم و رفت

برآمد ز آتش دل از جگر دود

که رفتم زود و بس دیرم خبر بود

اگرچه عقل بیش اندیش دارم

چه دانم تا چه غم در پیش دارم

برفت از دیده و دل خواب و آرام

که تا چون خواهدم بودن سرانجام

دلم از بیم مردن در گدازست

که مرکب لنگ و راهم بس درازست

چو از روز جوانی یاد آرم

چو چنگ از هر رگی فریاد آرم

اجل دانم که تنگم در رسیدست

که دور عمر دوری در کشیدست

دریغا من که از اسباب دنیا

فرو رفتم بدین گرداب دنیا

یکی گنجی طلب می‌کردم از خویش

چو برخاست آن حجاب و گنج از پیش

شبی چون دست سوی گنج بردم

شدم بی جان دریغا رنج بردم

برون رفتم بصد حسرت ز دنیا

چه خواهد ماند جز حیرت ز دنیا

زهی سودای بی حاصل که ما راست

زهی اندیشهٔ مشکل که ما راست

زیان روزگار خویش ماییم

حجاب خویشتن در پیش ماییم

از آن آلودگان کار خویشیم

که جمله عاشق دیدار خویشیم

همه در مهد دنیا سیر خوابیم

همه از مستی غفلت خرابیم

خداوندا مرا پیش از قیامت

از آن معنی کنی بویی کرامت