امیرخسرو دهلوی » دیوان اشعار » مجنون و لیلی » بخش ۱۱ - پرده برداشتن دمهای سرد از روی لیلی، و دیدن مادر پژمردگی آن گل، و شمه‌ای ازان پرده دریدگی در دماغ پدرش دمیدن، و روان کردن پیر، آب از دو دیده، و لیلی را، چون ریحان سفالین، در گوشهٔ محنت، پای در گل کردن

چون رفت به گوش هر کس این راز

وز هر طرفی برآمد آواز

کازاده جوانی از فلان کوی

شد شیفتهٔ فلان پری روی

در مکتب عشق شد غلامش

خواند شب و روز لوح نامش

مقصود وی آن بت یگانه است

وآن درس تعلمش بهانه‌است

زو هر چه شنید یاد گیرد

تعلیم دگر به باد گیرد

آموختنش، کجا بود هوش؟!

کاموخته می‌کند فراموش

زین قصه، بهر در سرایی

می‌رفت نهفته ماجرایی

تاگشت ز گفت و گوی اوباش

بر مادر لیلی این خبر فاش

ما در ز نهیب شرم اغیار

بنشست به گوشه‌ای دل افگار

زان آتش ده زبانه ترسید

وز سرزنش زمانه ترسید

فرزند خجسته را نهانی

بنشاند ز راه مهربانی

گفت ای دل و دیدهٔ مرا نور

از روی تو باد چشم بد دور

دانی که جهان فریب ناکست

آسودگیش غم و هلاکست

هر کاسه که خوان دهر، دارد

پنهان، به نواله، زهر دارد

هر سرخ گلی که در بهاریست

در دامن او نهفته خاریست

تو ساده مزاجی و تنگ دل

وز نیک و بد زمانه غافل

چون اهل زمانه را وفا نیست

ز ایشان طلب وفا روا نیست

هان تا نکنی عنان دل سست

کافتاده خلاص کم توان جست

القصه شنیده‌ام که جایی

داری نظری به آشنایی

ترسم که چو گردد این خبر فاش

بد نام شوی میان اوباش

آتش که به شاخ ارزن افتد

زود ار نکشی، به خرمن افتد

با این تن پاک و گوهر پاک

آلوده چرا شوی بهر خاک؟

جایی منشین که چو نهی پای

تهمت زده خیزی، از چنان جای

چون شهره شود عروس معصوم،

پاکی و پلیدی‌اش چه معلوم؟

آن کس که مگس ز کاسه راند

ناخوردن و خوردنش که داند؟

عشق ار چه بود به صدق و پاکی

خالی نبود ز شرمناکی

آوازه چو گشت در جهان عام

صرفه نکند کسی به دشنام

گر دم نزنند کاردانان

چون باز رهی ز بد گمانان؟

مادر به حدیث نیک خواهی

لیلی به هلاک و سینه گاهی

بر زانوی درد سر نهاده

لب بسته و خون دل گشاده

با سوختگان حدیث پرهیز

روغن بود اندر آتش تیز

بیمار ز هر چه داری اش باز

لب را به همان خورش کند ساز

مادر چو شناخت کاو اسیرست

وآن کن مکنش، نه جایگیرست

تن زد ز نصیحتی که می‌گفت

گفت آن خبر نهفته با جفت

بشنید پدر چو حال فرزند

گم شد ز خجالت و سرافگند

فرمود که سرو نوبهاری

در پرده چو گل شود حصاری

از پرده برون سخن نراند

خواند پس پرده هر چه خواند

مه را به سرای بند کردند

دیوار سرا بلند کردند

او ماند به کنج حجره دلتنگ

می‌دارد ز گریه خاک را رنگ

هر ناله که عاشقانه می‌زد

آتش ز لبش زبانه می‌زد

شد خانه ز آه آتش اندود

چون تربت مجرمان پر از دود

صبری نه که دل به راه دارد

واندیشه به دل نگاه دارد

یاری نه که سینه را بکاود

خونابهٔ دل برون تراود

با زیستنی چنان که دانی

می‌بود به مرگ و زندگانی

هر چند که مادر از سر سوز

می‌بود به نزد او شب و روز

لیک آنکه ورا هوای یارست،

با مادر و با پدر چه کارست!؟

نی خویش ز دوست باشد افزون

کاین جان عزیز باشد، آن خون،