محتشم کاشانی » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۰ - در مدح میر محمدی خان فرماید

چو گل ز صد طرفم چاک در گریبانست

نهال گلشن دردم من این گل آنست

من شکسته دل آن غنچه‌ام که پیرهنم

چو لالهٔ سرخ ز خوناب داغ پنهان است

گلی ز باغ جهان بهر من شکفت کزان

چو عندلیب مرا صد هزار افغانست

غمی که داده به چندین هزار کس دوران

مرا ز گردش دوران هزار چندانست

زمانه داد گریبان من به دست بلا

ولیک تا ابدش دست من به دامان است

به بحر خون شدم از موج خیز حادثهٔ غرق

نگفت یک متنفس که این چه طوفان است

ز آه و گریهٔ من خون گریست چشم جهان

کسی نگفت که آه این چه چشم گریان است

چو شانهٔ باد سر مدعی باره فکار

کزو چه زلف بتان خاطرم پریشان است

ز بس که مست می جهل بود می‌پنداشت

که شیشهٔ دل مردم شکستن آسان است

ز کینه ساخت مراپایمال و داشت گمان

که من ز بی‌مددی مورم او سلیمان است

ولی نداشت ازینجا خبر که صاحب من

امیر عادل اعظم محمدی خان است

اسد مخافت و ضیغم شکار و لیث مصاف

که صید ارقم تیغش هزار ثعبان است

قمر وجاهت و مریخ تیغ و زهرهٔ نشاط

که داغ بندگیش بر جبین کیوان است

یگانه‌ای که درین شش دری سرای سپنج

پناه شش جهة و پشت چار ارکان است

سکندری که ز سد متین معدلتش

همیشه خانهٔ یاجوج ظلم ویران است

زهی رسیده به جائی که کبریای تو را

نه ابتدا نه نهایت نه حد نه پایان است

محیط جود تو بحریست بی‌کران که در آن

حبابها چو سپهر برین فراوان است

ز لجه کرمت قلزمیست هر قطره

چه قلزمی که در آن صد هزار عمان است

تو آفتابی و کیوان بر آستانهٔ تو

به آستین ادب خاکروب ایوان است

ز عین مرتبه ذرات خاک پای تو را

هزار مرتبه بر آفتاب رجحان است

ز ترکتاز تو بر ران آسمان مه نو

نشان تازه‌ای از زخم نعل یکران است

تن فلک هدف ناوک زره بر تست

که از ستاره بر او صد هزار پیکان است

سپهر منزلتا سرو را اگرچه مرا

هزار گونه شکایت ز دست دوران است

ولی به خوشدلی دولت ملازمتت

هزار منتم از روزگار بر جان است

به یک عطیه ز لطف تو می‌شوم قانع

که فی‌الحقیقه به از صد هزار احسان است

اجازه ده که ز احوال خویش یک دو سه حرف

ادا کنم که سزاوار سمع سلطان است

عدوی سرکش من آتشی است تیز و مرا

برای کشتن او صد دلیل و برهان است

منم که در چمن مدح حیدر کرار

همیشه بلبل طبعم هزار دستان است

سیه دلی که بود در دلش عداوت من

بسان هیمهٔ دوزخ سزاش نیران است

منم فصیح زبان عندلیب خوش نفسی

که باغ منقبت از طبع من گلستان است

منافقی که هلاک من از خدا خواهد

هلاک ساختن او رواج ایمان است

منم فدائی آل علی و مدعیم

به این که دشمن من گشته خصم ایشان است

رعایت دل من واجبست کشتن او

گناه نیست که کفارهٔ گناهان است

شعار من شب و روزست مدح حیدر و آل

گواه دعوی من کردگار دیان است

فعال خصم بدافعال من ز اول عمر

چو ظاهر است چه حاجت به شرح تبیانست

دل مکدرش از زنگ جهل خالی نیست

ولی تنش ز لباس کمال عریان است

غرور مال چنان کرده غارت دینش

که غافل از غضب شاه و قهر سلطان است

به قبض روح پلیدش فرست قورچه‌ای

کنون که قابض تمغای ملک کاشان است

که از توجه پاکان و آه غمناکان

درین دو روزه به خاک سیاه یکسان است

به او مجال حکایت مده که هر نفسش

در آستین حیل صد هزار دستان است

بزرگوار امیرا اگرچه نظم فقیر

نه در برابر شعر ظهیر و سلمان است

ولی به تربیت روزگار در دل کان

حجر که تیره جمادیست لعل رخشان است

عروس فکرت ایشان ز فکر شاه و امیر

به جلوه آمده در حجله گاه دیوان است

اگر تو نیز به اکسیر تربیت سازی

مس وجود مرا زر درین چه نقصان است

چه محتشم به طفیل سگ تو گشت انسان

گر از سگان تو دوری کند نه انسان است

همیشه تا ز تقاضای چرخ شعبده‌باز

زمانه حادثه انگیز و دهر فتان است

ز حادثات نهان سایهٔ حمایت شاه

پناه ذات تو بادا که ظل یزدان است