درخت کرَم هر کجا بیخ کرد

گذشت از فلک شاخ و بالای او

گر امّیدواری کز او بر خوری

به منّت منه ارّه بر پای او

میان دو کس جنگ چون آتش است

سخن چین بدبخت هیزم کش است

کنند این و آن خوش دگرباره دل

وی اندر میان کوربخت و خجل

میان دو تن آتش افروختن

[...]

بشوی ای خردمند از آن دوست دست

که با دشمنانت بود هم نشست

چو دست از همه حیلتی در گسست

حلال است بردن به شمشیر دست

درشتی و نرمی به هم در به است

چو فاصد که جراح و مرهم نه است

درشتی نه گیرد خردمند پیش

نه سستی که ناقص کند قدر خویش

نه مر خویشتن را فزونی نهد

[...]

نشاید بنی‌آدم خاکزاد

که در سر کند کبر و تندی و باد

تو را با چنین گرمی و سرکشی

نپندارم از خاکی از آتشی

بسیج ِ سخن گفتن آنگاه کن

که دانی که در کار گیرد سخُن

مشو غرّه بر حُسن ِ گفتار ِ خویش

به تحسین نادان و پندار خویش

بد اختر تر از مردم‌آزار نیست

که روز مصیبت کسش یار نیست

چو با سفله، گویی به لطف و خوشی

فزون گرددش کبر و گردنکشی

الا تا نخواهی بلا بر حسود

که آن بخت برگشته خود در بلاست

چه حاجت که با او کنی دشمنی

که او را چنین دشمنی در قفاست

یکی را که عادت بود راستی

خطایی رود در گذارند از او

و گر نامور شد به قول دروغ

دگر راست باور ندارند از او

مکن رحم بر گاو بسیاربار

که بسیارخسب است و بسیارخوار

چو گاو ار همی بایدت فربهی

چو خر تن به جور کسان در دهی

غمی کز پیش شادمانی بری

به از شادیی کز پسش غم خوری

موحد چه در پای ریزی زرش

چه شمشیر هندی نهی بر سرش

امید و هراسش نباشد ز کس

بر این است بنیاد توحید و بس

کهن خرقهٔ خویش پیراستن

به از جامهٔ عاریت خواستن