آن راه که راه عالم عرفان است

بر هر گامی هزار دل حیران است

تا پیش نیایدت بنتوان دانست

بر هر قدمی هزار سرگردان است

هر ذات که در تصرّف دوران است

اندر طلب نور یقین حیران است

هر ذره که در سطح هوا گردان است

سرگشتهٔ این وادی بیپایان است

چندان که نگاه میکنم حیرانی است

سرگشتگی و بی سر و بی سامانی است

در بادیهای که دانشش نادانی است

گردون را بین که جمله سرگردانی است

بنشین که اگر بسی گذر خواهی کرد

هم بر سر خویش خاک بر خواهی کرد

چندان که درین پرده سفر خواهی کرد

حیرانی خویش بیشتر خواهی کرد

بر بوی یقین درین بیابان رفتیم

وز عالم تن به عالم جان رفتیم

عمری شب و روز در تفکر بودیم

سرگشته درآمدیم و حیران رفتیم

گر عقل مرا مصلحت اندیش آمد

تا این چه طریقیست که در پیش آمد

روزی صد رَه دلم بجان بیش آمد

آخر متحیر شد و بیخویش آمد

احوالِ جهان سخت عجیب افتادست

زیرک‌تر عقل بی‌نصیب افتادست

چون نیست به جز تحیرِ آخر کار

بیمارترین کسی طبیب افتادست

مائیم و نصیب جز جگر خواری نه

وز هیچ کسی به ذرهای یاری نه

از مستی جهل امید هشیاری نه

وز رفتن و آمدن خبرداری نه

دانی که چهایم نه بزرگیم نه خُرد

دانی که چه میخوریم نه صاف نه دُرد

نه میبتوان ماند نه میبتوان بُرد

نه میبتوان زیست نه میبتوان مُرد

مائیم در اوفتاده چون مرغ به دام

دلخستهٔ روزگار و آشفته مدام

سرگشته درین دایرهٔ بی در وبام

ناآمده برقرار و نارفته به کام

از آرزوی یقین چو مینتوان زیست

بر خلق بباید ای خردمند! گریست

کاینجا که بود هیچ نمیداند کیست

وانجا که رود حال نمیداند چیست

ای دل هر دم غم دگرگون میخور

کم میزن و درد درد افزون میخور

سِرّی که ز ذرّهَ ذرّه میجوئی باز

چون بازنیابی چه کنی خون میخور

این درد چه دردیست که درمانش نیست

وین راه چه راهیست که پایانش نیست

هان ای دل سرگشته بدین وادی صعب

تا چند فرو روی که پایانش نیست

حالِ دلِ باژگونه مینتوان گفت

وصفی به هزار گونه مینتوان گفت

گفتم:«ای دل!‌چه گونهای»گفت:«خموش!

کاین حال مرا، چه گونه، مینتوان گفت»

دل از همه عالم به کنار آمد باز

بگریخت زلشکر به حصار آمد باز

با این همه درد و رنج آگاه نیم

تا آمدن من به چه کار آمد باز

دردا که به جز درد مرا کار نبود

وز مِهْ دِه و ده کسی خبردار نبود

عمری رفتم چو راه بردم به دهی

خود در همه ده نشان دیار نبود

آن میخواهم که جایگاهی گیرم

در سایهٔ دولتی پناهی گیرم

صد راه ز هر ذرّه چو بر میخیزد

پس من چه کنم کدام راهی گیرم

هر روز غمی به امتحانم آمد

وز حیرت دل کار به جانم آمد

از بس که وجوه مینماید جان را

بر هیچ فرو نمیتوانم آمد

دردا که ز خود بیخبرم باید مرد

آغشته به خونِ جگرم باید مرد

چون زندگی خویش نمییابم باز

هر روز به نوعی دگرم باید مرد

زانگه که بقا روی نمودست مرا

هر لحظه تحیری فزودست مرا

از بود و نبود من چه سودست مرا

چون میبندانم که چه بودست مرا