در عشق چو نار کَفته شد رخسارم

از بس که برو سرشک خونین بارم

هرگه که سرشک دیده زو بردارم

چون پرده ز ناردانه بیرون آرم

تا باز ترا به دیده ام زارترم

دیدار ترا ز جان خریدارترم

تو خفته چو ظالمان خوش و من همه شب

از دیده ظلم دیده بیدارترم

این پند نگاه دار هموار ای تن

برگرد کسی که خصم تو هست متن

عضوی ز تو گر یار شود با دشمن

دشمن دو شمر تیغ دو کش زخم دوزن

برخاسته ام دوش به دبابی من

بر توده سیم کرده قلابی من

در بادیه رفته ز بی آبی من

کانجا همه عاج بود و اعرابی من

از گرمی خورشید رخ روشن او

رنجورتر است از دل عاشق تن او

یک روز که فرصت بود از دامن او

چون سایه درون شوم به پیراهن او

ای جود و جمال ملک رام آمده ای

گیرنده دست خاص و عام آمده ای

با هر که ربوده در کلام آمده ای

چون جامه او بر او تمام آمده ای

ای بنده دولت تو هر آزادی

شاگرد کفایت تو هر استادی

گر بسته چرخ جز تو کس بگشادی

امید مرا نزد تو نفرستادی

ای دل مخور اندیشه فردا بیشی

نزدیک مشو به غم ز دوراندیشی

با عقل مگیر تا توانی خویشی

کز لهو ترا عقل دهد درویشی

ای خدمت تو بر رهی آمال رهی

هم جان رهی تراست هم مال رهی

گر نیک شوی نیک شود حال رهی

گر بد گردی بد شود احوال رهی

روی چون حاصل نکوکاران

زلف چون نامه گنهکاران

غمزه مانند آرزوی مضر

در کمینگاه طبع بیماران

خیره اندر کرشمه چشمش

[...]

بیامدی صنما بر دو پای بنشستی

دلم ز دست برون کردی و بِدَر جستی

نه مست بودی و پنداشتم که چون مستان

همی به حیله‌ شناسی بلندی از پستی

سه روز شد پس از آن تا ز درد فرقت تو

[...]

چه دلبری چه عیاری چه صورتی چه نگاری

به گاه خلوت جفتی به گاه عشرت یاری

به غمزه عقل گدازی به چنگ چنگ نوازی

به وعده روبه بازی به عشق شیر شکاری

چو بوی خواهم رنگی چو صلح جویم جنگی

[...]

گوئی که گر بخواهم یک دانه شعر سازم

کز شاخهای نظمش نقش ترنج روید

هیهات گر بخواهی کز گه ترنج سازی

در دل شکن که آن را جز تو کسی نبوید

مرا گوئی که تو خصم حقیری

تو هم مرد دبیری نه امیری

مسلمان وار پندت داد خواهم

تو خود پند مسلمان کی پذیری

فراوانت پلنگانند خصمان

[...]

ای دوش فلک را علمت گشته ردا

در گوش فلک ز جود و عدل تو ندا

بادات فدا هر که به گیتی چو منست

تا خلق جهانت همه باشند فدا

تا یک نفس از حیات باقیست مرا

در سر هوس شراب و ساقیست مرا

کاری که من اختیار کردم این بود

باقی همه کار اتفاقیست مرا

از روز نخست کاین دلم رای تو جست

دیده‌ست جفای سخت و پیمانی سست

بودم ز تو دلشکسته از روز نخست

ناید ز دل شکسته پیمان درست

شاهی که جهان را به وجودش ناز است

بر خیل قضا خنجر او طناز است

با رایت او فتح و ظفر دمساز است

عزالدین ابوالعصب خباز است

شاهی که ملوک را ز عدلش بیم است

هفت اندامش صلاح هفت اقلیم است

از ده یک ملک او فلک دو نیم است

سلطان مظفر ملک ابراهیم است

تا جان مرا باده مهرت سوده است

جان و دلم از رنج غمان آسوده است

گر باده به گوهر اصل شادی بوده است

پس چون که ز باده تو رنج افزوده است